گروه سیاسی: رئيسجمهور در اواسط خردادماه۹۶ و چند روز پس از انتخاب مجدد از سوی مردم خطاب به اعضای هیئت دولت گفته بود: «همه اعضای دولت هم یک جور نبودند، مختلف بودند. بعضیها با همه توان آمدند، گیوه را ور کشیدند، آستینها را بالا زدند و به میدان آمدند اما بعضیها پاشنه گیوه شان خوابیده بود و ور نکشیدند. لخ لخ کردند. یک مقدار راه آمدند و زحمت کشیدند. یک عده وقتی به دولت حمله میشد، با همه قدرت آمدند و با همه وجودشان دفاع کردند. چون دفاع از دولت، دفاع از ملت است. . . بعضیها سخت شان بود از دولت دفاع کنند، خیلی نرم حرف میزدند و آرام. اگر در تنگنای ۳۰ خبرنگار قرار میگرفتند، در آن تنگنا یک کلمهای میفرمودند. حرف نمیزدند و سینه سپر نمیکردند.»
این گفتههای روحانی در آن روزها که همزمان شده بود با گمانهزنیها و رایزنیها برای تغییرات در دولت و آغاز به کار کابینه دوازدهم بسیاری را امیدوار کرد که دیگر در دولت دوم روحانی خبری از انفعال و عقبنشینی نخواهد بود و آنان که با عافیتطلبی با وجود حضور در دولت تمایلی برای همراهی با برنامههای روحانی برای تحقق وعدههایش و پاسخگویی واقعی به مطالبات مردم از خود نشان نمیدادند کنار گذاشته خواهند شد. مدتی گذشت و پس از چند ماه مشخص شد که نه تنها خبری از تغییرات مثبت در کابینه دولت اعتدال نیست بلکه آنان که انتظار میرفت کنار گذاشته نـشوند، از دولت حذف شدند و گروه عافیتطلب بیشتر از گذشته به شخص رئيسجمهور نزدیک شده و عنان کار را در اختیار گرفتند. این اتفاق سبب بروز ناامیدی گسترده در میان حامیان رئيسجمهور شد و حتی موج «پشیمانیم» هم به راه افتاد. وضعیتی که هنوز و همچنان هم ادامهدار است و هر روز که میگذرد بخشی از حامیان دولت روحانی از انتخاب خود در اردیبهشت۹۶ پشیمان میشوند.
در چند روز اخیر و پس از آنکه محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه با بیانی صریح و بی سابقه گوشهای از دلایل مخالفتها با لوایح FATF را افشا کرد و از اثر پولشویی بر جوسازی سیاسی و رسانهای سخن گفت، شاهد آن بودیم که گروههای مختلفی از جناح اصولگرا بر او تاختند و با ادبیاتی تند خواستار مداخله دادستان کشور و برخورد قضایی با وزیر امور خارجه شدند. آنچه در این میان مایه تعجب ناظران شده است نوع مواجهه دولت با برخوردهای تند علیه ظریف به عنوان یکی از اعضای کابینه است که «برای دفاع از دولت به میدان آمده است» با نگاهی به گفتههای منتشر شده از سوی رئيسجمهور و دیگر مقامات عالی دولت شاهد آن هستیم که در چند روز اخیر حتی سخنی به اشاره نیز در حمایت از آنچه ظریف گفت مطرح نشده است و از دفاع از وزیر امور خارجه در برابر هجمههای گسترده روزهای اخیر هم به هیچ وجه خبری نیست.
این مثال نشانگر آن است که ظاهرا نه تنها تعداد «پاشنه ورنـکشیدهها» در دولت دوازدهم بیشتر از دولت یازدهم است بلکه شخص رئيسجمهور هم سخنانی که در خرداد۹۶ مطرح کرد و نسبت به عدم دفاع از دولت توسط اعضای هیئت دولت گلایه داشت را از خاطر برده است. پرسش اساسی آن است که دلیل به وجود آمدن چنین وضعیتی چیست؟ آیا آنچه روحانی در روزهای پیش از شروع به کار دولت دوازدهم میگفت تنها به دلیل جو حاصل از روزهای انتخابات بود و از ابتدا هم قرار بر عملی شدن آن وعدهها نبوده است؟
این پرسشها و مانند آن از جمله مسائلی است که در یک سال و نیمی که از عمر دولت دوازدهم میگذرد بارها و با ادبیات گوناگون در جامعه و سطح رسانهها مطرح شده است اما هیچ کس تمایلی به پاسخگویی به این ابهام و پرسش را ندارد. کوتاه سخن آنکه سکوت در برابر چنین ابهام بزرگی نه تنها نمیتواند کمکی به پایدار ماندن دولت مستقر کند بلکه با ناامید شدن بیشتر از قبل حامیان سابق روحانی موجبات افزایش فشارهای جناح تندرو بر دولت را فراهم میآورد.