دو لبه یک قیچی

از جمله این واکنش‌ها می‌توان به پیشنهاد احزاب، رسانه‌ها و چهره‌های سیاسی جناح تندرو اشاره کرد که معتقدند می‌باید در پاسخ به این تصمیم دونالد ترامپ که ظاهرا به پیشنهاد نتانیاهو هم بوده است تنگه هرمز بسته شده و از سوی دیگر لوایح مرتبط با FATF نیز کنار گذاشته شود. اگر بخواهیم چنین مواضعی را در یک نگاه کلان‌تر بنگریم می‌توان به این نتیجه رسید که جنگ‌طلبان خارجی و ماجراجویان داخلی شاید بدون آن که خود بخواهند در حال همکاری تنگاتنگی با یکدیگر هستند.

توضیح بیشتر آن که تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی با هر تفسیری از آن، گام برداشتن در مسیری است که امکان و احتمال برخورد نظامی و به آتش کشیده شدن منطقه پر آشوب خاورمیانه را افزون خواهد کرد.

از سوی دیگر پیشنهادهایی نظیر بستن تنگه هرمز در واکنش به این تصمیم و یا پاسخ منفی به دستورالعمل‌های FATF و بازگشت به لیست سیاه گروه اقدام مالی نیز نتیجه‌ای جز گسترده‌تر شدن سایه شوم جنگ بر سر کشور نخواهد داشت. بیاییم فرض کنیم مقامات جمهوری اسلامی پیشنهاد ‌دوستان نادان‌ خود را بپذیرند و ممنوعیت هر نوع رفت‌وآمد در تنگه هرمز را اعلام کنند.

آیا در چنین شرایطی کشورهای منطقه سکوت کرده و هر نوع اقدامی را برای تغییر عملی تصمیم نظام سیاسی ایران جایز نخواهند دانست؟ آیا ناوهای آمریکایی مستقر در خلیج فارس به این اقدام واکنشی نشان نخواهند داد؟! اینجا بحث بر سر این موضوع نیست که کدام سوی این میدان در جبهه حق نبرد می‌کند و یا حتی از منظر حقوق بین‌الملل حق با اوست؛ بحث بر سر افزایش احتمال برخورد نظامی و به آتش کشیده شدن منطقه و از همه این‌ها مهم‌تر خسارت‌های جبران ناپذیر به مردم است، حتی اگر پیروز نهایی این حالت فرضی ایران باشد.

موضوع لوایح FATF نیز جز این نیست. واقعیت آن است که یکی از مواردی که پس از تصمیم رئيس‌جمهور ایالات متحده برای خروج از توافق هسته‌ای سبب جلوگیری از اجماع جهانی علیه ایران شد به همین موضوع بازمی‌گشت که مقامات ایرانی بر این نکته تاکید داشتند که جمهوری اسلامی بر خلاف دولت فعلی آمریکا تمایلی به بر هم زدن قواعد بازی در نظام بین‌الملل نداشته و بر همین اساس نه تنها از برجام خارج نمی‌شود بلکه سعی در احیای آن و پذیرش مواردی دیگر همچون دستورالعمل‌های FATF نیز دارد.

حالا اگر مقامات ایران به بهانه اقدام دولت ترامپ علیه نیروهای سپاه پاسداران FATF را از روی میز خود به کناری نهند آنگاه نه تنها احتمال حفظ برجام به کمترین میزان خود خواهد رسید بلکه شرایط برای اجماع‌سازی جهانی همچون آنچه در گذشته شاهدش بودیم فراهم خواهد شد. کوتاه سخن آنکه پیشنهادهایی از جنس آنچه این روزها برخی تریبون‌داران و رسانه‌های تندرو مطرح می‌کنند بیشتر از آنکه مقابله با آمریکای ترامپ باشد همیاری و کمک عملی به جنگ‌طلبی افرادی نظیر مشاور امنیت ملی آمریکا و بنیامین نتانیاهو است.