تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۱۴ ساعت ۱۰:۰۱
کد مطلب : ۱۷۹۱۵۰
سخت‌تر از تحریم
گروه اقتصادی: در یک سال اخیر شاهد آن بودیم که اقتصاد ایران با تحریم‌هایی دست و پنجه نرم می‌کند که سبب کاهش شدید فروش نفت و ایجاد موانع بی‌شمار بر سر راه نقل و انتقال پول و به تبع آن واردات و صادرات شده است.
این نوع از تحریم‌ها یک بار دیگر نیز بین سال‌های ۸۹ تا ۹۲ نیز بر اقتصاد کشور تحمیل شده بود که در نهایت سبب آغاز مذاکرات مستقیم با آمریکا در موضوع پرونده هسته‌ای و رفع آن تحریم‌ها شد. با نگاهی به بازارها و صنایع مختلف به سادگی می‌توان به این نتیجه رسید که بر خلاف شعارهای تبلیغاتی مسئولان و تریبون‌های رسمی تحریم‌ها آثار منفی جبران‌ناپذیری را بر اقتصاد ایران گذاشته است و سبب فشارهای بسیاری بر زندگی روزمره و معیشت حداقلی مردم نیز شده است. اما آنچه تحمل تحریم را برای مردم سخت‌تر از گذشته کرده است موضوعاتی دیگر است که در ادامه از آن خواهیم گفت:
۱. نخستین مسئله‌ای که در نگاه مردم سخت‌تر از تحریم‌ها به نظر می‌آید شکافی ملموس است که میان میانگین زندگی مردم با آنچه در زندگی مسئولان در جریان است وجود دارد. به نظر می‌آید که فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم‌ها هم اثری بر زندگی شخصی و از آن مهم‌تر زندگی عمومی مسئولان نداشته است و همان بریز و بپاش‌ها و بی توجهی به طبقات و دهک‌های تحت فشار قابل مشاهده است. آنچه تحمل تحریم را بیش از پیش سخت و ناممکن می‌کند همین تفاوتی است که در زندگی این سوی میز و آن طرف میز قابل مشاهده است.
۲. نبود برنامه‌ای مدون و فقدان آینده‌ای روشن برای عبور از وضعیت تحریمی کنونی نکته دیگری است که امید لازم جهت تحمل وضعیت موجود را سخت‌تر می‌کند. با نگاهی به آنچه مسئولان کشور می‌گویند به نظر می‌آید برنامه دقیق و تدوین شده‌ای برای غلبه بر تحریم در دو بُعد سیاسی و اقتصادی وجود ندارد و همین مسئله سبب ایجاد عدم قطعیت نسبت به آینده در جامعه شده است. موضوعی که انگیزه لازم برای فعالیت اقتصادی و تحمل فشارهای ناشی از تحریم‌ها را از همگان سلب کرده است.
۳. و مهم‌ترین موضوعی که می‌توان تحمل آن برای مردم را سخت‌تر از تحریم دانست سه مسئله عدم شفافیت، رانت و فساد است که هر یک نتیجه دیگری است. با نگاهی گذرا به ساختار اقتصادی کشور شاهد آن هستیم که تمام تاروپود اقتصاد ایران به فقدان شفافیت، تصمیمات رانت‌زا و فسادی سیستمی آلوده شده است و همین امر سبب آن می‌شود که مردم شاهد آن باشند حتی در دوران تحریم نیز گروه‌هایی می‌توانند با استفاده از همین فضای آشفته به کوهی از ثروت دست یابند و وضعیت تحریمی را خوشایند بدانند!
مطلب آخر آنکه به نظر می‌آید لازم است تصمیم‌گیران کشور تا بیشتر از این دیر نشده است چاره‌ای برای این سه‌گانه که تحمل شرایط تحریمی را ناممکن کرده است بیندیشند و فکری برای شکاف زندگی خود با مردم، عدم قطعیت موجود نسبت به آینده و فساد ناشی از ساختار اقتصادی غیرشفاف و رانت‌زا کنند.
۱. نخستین مسئله‌ای که در نگاه مردم سخت‌تر از تحریم‌ها به نظر می‌آید شکافی ملموس است که میان میانگین زندگی مردم با آنچه در زندگی مسئولان در جریان است وجود دارد. به نظر می‌آید که فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم‌ها هم اثری بر زندگی شخصی و از آن مهم‌تر زندگی عمومی مسئولان نداشته است و همان بریز و بپاش‌ها و بی توجهی به طبقات و دهک‌های تحت فشار قابل مشاهده است. آنچه تحمل تحریم را بیش از پیش سخت و ناممکن می‌کند همین تفاوتی است که در زندگی این سوی میز و آن طرف میز قابل مشاهده است.
۲. نبود برنامه‌ای مدون و فقدان آینده‌ای روشن برای عبور از وضعیت تحریمی کنونی نکته دیگری است که امید لازم جهت تحمل وضعیت موجود را سخت‌تر می‌کند. با نگاهی به آنچه مسئولان کشور می‌گویند به نظر می‌آید برنامه دقیق و تدوین شده‌ای برای غلبه بر تحریم در دو بُعد سیاسی و اقتصادی وجود ندارد و همین مسئله سبب ایجاد عدم قطعیت نسبت به آینده در جامعه شده است. موضوعی که انگیزه لازم برای فعالیت اقتصادی و تحمل فشارهای ناشی از تحریم‌ها را از همگان سلب کرده است.
۳. و مهم‌ترین موضوعی که می‌توان تحمل آن برای مردم را سخت‌تر از تحریم دانست سه مسئله عدم شفافیت، رانت و فساد است که هر یک نتیجه دیگری است. با نگاهی گذرا به ساختار اقتصادی کشور شاهد آن هستیم که تمام تاروپود اقتصاد ایران به فقدان شفافیت، تصمیمات رانت‌زا و فسادی سیستمی آلوده شده است و همین امر سبب آن می‌شود که مردم شاهد آن باشند حتی در دوران تحریم نیز گروه‌هایی می‌توانند با استفاده از همین فضای آشفته به کوهی از ثروت دست یابند و وضعیت تحریمی را خوشایند بدانند!
مطلب آخر آنکه به نظر می‌آید لازم است تصمیم‌گیران کشور تا بیشتر از این دیر نشده است چاره‌ای برای این سه‌گانه که تحمل شرایط تحریمی را ناممکن کرده است بیندیشند و فکری برای شکاف زندگی خود با مردم، عدم قطعیت موجود نسبت به آینده و فساد ناشی از ساختار اقتصادی غیرشفاف و رانت‌زا کنند.
