گروه سیاسی: هدف قرار دادن شهید سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران شرایط منطقه و موضوع تنشهای میان ایالات متحده و جمهوری اسلامی را وارد فاز تازهای کرده است.
اغراق نیست اگر بگوییم که این رخداد میتواند نقطه عطفی در تاریخ تحولات منطقه خاورمیانه باشد. با نگاهی به واکنشهای داخلی و خارجی به آنچه رخ داده است نوعی غافلگیری در تمامی مواضع مشهود است و همین غافلگیری امکان تصمیمگیری در شرایط سخت کنونی را دشوارتر از قبل میکند. نشست شورایعالی امنیت ملی که بنا بر گفته برخی منابع خبری برای نخستین بار با حضور رهبری انقلاب برگزار شد را میتوان یکی از مهمترین جلسات تاریخ جمهوری اسلامی در حوزه امنیت ملی دانست. جلسهای که البته جزییات آن منتشر نشده است و همچنان باید منتظر ماند و دید که تصمیمگیران چه مسیری را برای مواجهه با این رخداد برمیگزینند.
از سویی دیگر مقامات عراقی نیز که این حادثه در کشور آنان رخ داده با وجود آن که در مقام سخن اقدام ایالات متحده را محکوم کردهاند اما بعید به نظر میآید که خود را در میدان عمل در جبهه نیروهای نزدیک به ایران همچون حشد الشعبی و حتی جریان صدر قرار دهند.
واکنش قدرتهای خارج از منطقه نیز در نوع خود قابل تأمل است؛ از چین و روسیه که کشورهایی نزدیک به ایران پنداشته میشوند تا دولتهای اروپایی، آمریکا و ایران را به خویشتنداری فراخوانده و خواستار ایجاد مانع بر سر راه افزایش تنشهای موجود هستند.
خبری هم که در میان موج خبرهای بسیار در خصوص شهادت فرمانده سپاه قدس در حوالی فرودگاه بغداد کمتر شنیده شد به تبادل پیام میان ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی ایران بازمیگشت. بنا بر خبر منتشر شده از وزارت امور خارجه سوئیس، آمریکاییها ساعتی پس از پایان عملیاتی که به دستور دونالد ترامپ اجرایی شده بود از طریق سوئیس پیامی را برای مقامهای ایرانی ارسال کردهاند و ایران نیز پاسخ متقابل را از همین طریق اعلام کرده است. امروز هم وزیر خارجه قطر به تهران آمده و در حال مذاکره با همتای ایرانی خود است.
جزییات پیامهای مبادله شده منتشر نشده است اما همین تبادل پیام پس از هدف قرار گرفتن یک فرمانده ارشد نظامی به خودی خود حائز اهمیت و قابل تحلیل است. با کنار هم قرار دادن مطالبی که به اختصار گفته آمد به نظر میآید که مسئله تدبیر در تصمیمگیری و دوری از تعجیل در اتخاذ تصمیم بسیار حائز اهمیت است. ممکن است برخی از تریبونداران از سرعت در انتقام بگویند اما این سرعت منهای دقت میتواند شرایط به واقع حساس کنونی را ملتهبتر از پیش کرده و مشکلاتی جدی را برای مردم و امنیت ملی ایران ایجاد کند. از همین رو به نظر میآید که لازم است با مد نظر قرار دادن منافع، مصالح و امنیت ملی تصمیمی همهجانبه اتخاذ شود که در آن از ابزارهای موجود دیپلماتیک، حقوقی و در صورت لزوم نظامی به شکل متناسبی استفاده گردد.