اعتراضات معلمان و شفافیت مطالبات

سیدهادی عظیمی
اعتراضات اخیر معلمان، اعتراضاتی به حق است که از سختی شرایط و رنج تبعیض برخاسته است؛ ولی صرف اعتراض داشتن نمی تواند به نتیجه برسد. رویکرد موج سواری می کوشد  تا از طریق اعتراضات به خواسته های خود برسد در حالیکه مطالبات قاطبه معلمان معیشتی است.
سیدهادی عظیمی نوشت: اعتراض معلمان به وضعیت معیشتی خود سابقه‌ای هفتاد ساله دارد. از روزی که شادوران دکتر خانعلی روز ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۰ در جریان تظاهرات معلمان به شهادت رسید و خونش سنگ فرش میدان بهارستان شد، بیش از هفتاد سال می گذرد و درطول سالیان گذشته این اعتراض به شکل های مختلف بروز و ظهور یافته است.
در حال حاضر نیز با توجه به وضعیت وخیم اقتصادی کشور،  شرایط معیشتی سختی برای معلمان به وجود آمده است. معلمان انتظار داشتند پس از ده سال انتظار و با تقدیم لایحه رتبه بندی از طرف دولت سابق به مجلس، در اسفند ۱۳۹۹، فرصتی برای افزایش حقوق آن ها فراهم گردد که تاکنون با رفت و برگشت این لایحه بین مجلس و کمیسیون آموزش و تحقیقات و خبرهایی که از کاهش بودجه پیشنهادی برای اجرای آن در نظر گرفته شده است امید معلمان کشور قطع گردیده است و چاره ای جز حضور در ادارات کل و ادارات آموزش و پرورش استان ها و مناطق و یا روبروی مجلس شورای اسلامی  برای فریاد اعتراضات خود نیافته اند. اعتراضات اخیر اولین دور اعتراضات معلمان نبوده است و مسلما آخرین آن نیز نخواهد بود.
درطول بیست سال گذشته دو موج وسیع اعتراضات معلمان وجود داشته است، اول اعتراضاتی که در زمان دولت نهم و در سال های ۸۵ و ۸۶ انجام شد و با تعلیق فعالان صنفی و امنیتی کردن فضای آموزش و پرورش خاتمه یافت و دوم در طول چند ماه گذشته که با تغییر دولت و رفتارهای نامفهموم مجلس، معرفی وزرای ضعیف از طرف رئیس جمهور به مجلس و افزایش تورم و مشکلات اقتصادی بر دامنه آن افزوده شده است. اعتراض های فعلی بیش از آنکه یک جنبش اجتماعی باشد اعتراضی فراگیر است  که مانند موجی گسترده درآمده است.
با  توجه  به  اینکه معلمان به عنوان بخشی از دولت و حکومت دارای جایگاه حساسی از نظر نظام سیاسی می باشند نسبت به رفتارهای آنها با حساسیت بیشتری پیگری می شود. این امر نفی حق اعتراض معلمان نیست ولی موج سواران چون با شعار های تند در پی جنبش محور شدن حرکت های معلمان می باشد،  از ارائه یک برنامه لازم جهت گفت و گو ناتوان خواهند بود و لذا پس از آنکه مدتی از حضور معلمان در خیابان گذشت و به دلیل فقدان راهکارهای عقلانی فضا به سمت تنش می رود و در میان مدت راه برای حضور دوباره معلمان در خیابان بسته می شود.
در حال حاضر جامعه نسبت به اعتراض های معلمان با دید مثبتی می نگرد و از آن  حمایت می نماید ولی این اعتراض ها نیاز به آن دارد که شفاف سازی گردند. شفاف سازی  به معنای نفی خواسته ها و مطالبات معلمان نیست، ولی در کنار اعتراض ها باید برنامه ای برای گفت و گو و تفاهم متقابل نیز وجود داشته باشد که با مطالبات شفاف به وجود می آید. در کشور هایی که دارای سابقه دراز مدت در فعالیت های سندیکایی می باشند ، سندیکاها ابتدا برنامه های خود را به کارفرمایان و دولت اعلام می نمایند و در صورتی که مذاکرات به نتیجه نرسد از خیابان و اعتصاب به عنوان آخرین راهکار استفاده می شود.
در کشور ما به دلیل فقدان نهادهای فراگیر صنفی امکان مذاکره مستقیم وجود ندارد و از اعتراض و اعتصاب به عنوان اولین سازوکار  استفاده می شود.  در حالیکه  باید  برنامه ای پیشنهادی نیز برای گفت و گو وجود داشته باشد که روشن ، شفاف و قابل اجرا باشد. برای مثال هم اکنون معلمان خواهان اجرای قانون رتبه بندی هستند ولی می شود این سوال را مطرح کرد  که این قانون چگونه میتواند خواسته های معلمان را جامه عمل بپوشاند؟ در حال حاضر یک متن پیشنهادی برای اجرای رتبه بندی وجود دارد و تغییراتی نیز در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در آن ایجاد شده است،  ولی خواسته کلی معلمان  تصویب قانون  است که با توجه به بودجه ای که برای آن در نظر گرفته شده  تا حد زیادی خواسته معلمان را اجرا نخواهد کرد. معلمان باید خواسته های خود را از کلیاتی مانند “رتبه‌بندی” فراتر ببرند و به نقد متن فعلی و ارائه یک متن مطلوب بپردازند. متنی که در آن خواسته ها و مطالبات معلمان از رتبه بندی با  به شکل شفاف در برداشته باشد.
اعتراضات اخیر معلمان،  اعتراضاتی به حق است  که از سختی شرایط و رنج تبعیض برخاسته است؛ ولی صرف اعتراض داشتن نمی تواند به نتیجه برسد. رویکرد موج سواری می کوشد تا از طریق اعتراضات به خواسته های خود برسد در حالیکه مطالبات قاطبه معلمان معیشتی است.
از این رو، نیاز  به  تقویت رویکرد عقلانی است تا به صورت شفاف و صریح خواسته های معلمان را بیان کند و از کلیات بپرهیزد. اعتراض  مسالمت آمیز براساس اصل ۲۷ قانون اساسی حقی همگانی است ولی باید از تنش آمیز شدن اعتراضات خود داری کرد و مهم ترین گام برای  پیشگیری از تنش شفاف سازی خواسته ها، اجماع بر آن ها و گفت و گو با دولت و مجلس پیرامون آنهاست./راهبرد

هر بار که تجمعاتی برگزار کردیم، گوش نمایندگان ناشنواتر و چشم‌شان نابیناتر شد
امتداد: تحصن و تجمعات فرهنگیان در اعتراض به مسئله عدم رتبه‌بندی معلمان در سراسر کشور، این روزها در حال برگزاری بوده و در مناطق مختلف و شهرستان‌ها نیز گسترش پیدا کرده است. اعتراضاتی که البته به رغم پیگیری مطالبات معترضین به صورت کاملا، صنفی و مدنی در برخی از نقاط با برخوردهایی همراه و به بازداشت چندتن از فعالین صنفی فرهنگی منجر شده است. در همین رابطه مژگان باقری، فرهنگی با سابقه و عضو انجمن صنفی معلمان استان فارس در گفتگویی با امتداد، ضمن اشاره به عمده مطالبات معلمان متحصن، اظهار داشت: بر اساس مطالباتی که از تابستان به این سو و پس از بارگذاری لایحه رتبه‌بندی شکل گرفته، معلمان امیدوار بودند که این لایحه بتواند قشر فرهنگیان را از زیر خطر فقر بیرون بکشد. وقتی اوایل تابستان با معلمان صحبت می‌کردیم، چندان از جزئیات لایحه باخبر نبودند و صرف اینکه با اجرای آن، این قشر از زیر خط فقر بیرون بیاید، کفایت می‌کرد.
وی افزود: معلمان در همین چارچوب حرکت کرده و پیگیر اخبار مذاکرات تشکل‌های صنفی فرهنگیان در این باره با نمایندگان مجلس بودند. اخبار ضد و نقیضی در این باره منتشر می‌شد و ظاهرا هر بار که تجمعاتی را برگزار کردیم، گوش نمایندگان ناشنواتر و چشم‌شان نابیناتر شد. تا الان که رقم پیش بینی شده برای اجرای طرح رتبه‌بندی معلمان در حدود ۱۲هزار میلیارد و نیم مشخص شده است. این فعال صنف فرهنگیان، تصریح کرد: تجمعاتی که درباره طرح رتبه‌بندی از سوی معلمان معترض از تابستان به این سو برگزار شده، ظاهرا هیچ تاثیری بر نظر نمایندگان مجلس نداشته است. عموم معلمان، حقوق خود را اساتید دانشگاه و ارگان‌های و سازمان‌های دیگر مقایسه کرده و این تبعیض وحشتناک موجود، واقعا برای آن‌ها آزاردهنده است. باقری، همچنین در ادامه با اشاره نوع مواجهه دستگاه‌های امنیتی با اعتراضات معلمان، یادآور شد: در طول ۷ سال گذشته، ما برای برگزاری هر تجمع از دو روز قبل به اطلاعات سپاه احضار می‌شدیم و آقایان درباره سواستفاده عناصر بیرونی و مسائلی از این دست با تهدید به ما هشدار می‌دادند. اما در تجمعات اخیر، خوشبختانه به هیچ عنوان شاهد چنین مسئله‌ای نبودیم و همراهی خوبی با معترضین از سوی نیروهای امنیتی و انتظامی صورت گرفته است.
 
فرهنگیان به این نتیجه رسیده‌اند که ظاهرا در حاکمیت، هیچ اراده‌ای برای حل مشکلات معلمان وجود ندارد
وی، اشاره‌ای هم به وجود احساس تبعیض در میان معلمان داشت و اضافه کرد: وقتی معلمان می‌بینند که مثلا بودجه ارگان‌ها و نهادهایی نظیر، صدا و سیما با وجود این شرایط حساس کشور و وضعیت اقتصادی تحریمی تا چند برابر افزایش یافته و فرضا بودجه مجلس برای اجرای طرح رتبه‌بندی تا این اندازه تنزل پیدا کرده، نمی‌توانند برخی ادعاها درباره تنگناهای موجود را باور کنند.
عضو انجمن صنفی معلمان استان فارس، خاطرنشان کرد: به دلیل همین حس تبعیض هم بوده که معلمان تا این اندازه بر موضع به حق، قانونی و صنفی خود پافشاری می‌کنند. فرهنگیان امروز به این نتیجه رسیده‌اند که ظاهرا در حاکمیت، هیچ اراده‌ای برای حل مشکلات معلمان وجود ندارد. اگر در گروه فرهنگیان هم مشاهده کنید، خواهید دید که معلمان بر این باورند که عمدا فرهنگیان را سرکوب کرده و تعمدا این قشر را زیر خط فقر نگه داشته‌اند. اگر اکثریت فرهنگیان به این باور برسند، مشکل جدی مشروعیتی برای حاکمیت ایجاد خواهد شد.
 
متاسفانه برای ایجاد ترس، اتهامات امنیتی به بازداشت‌شدگان می‌زنند
 باقری در پایان نیز، ضمن اشاره به برخی بازداشت‌ها نیز اضافه کرد: معمولا وقتی فردی را بازداشت می‌کنند، این اقدام به قصد ایجاد ارعاب در بین معترضین صورت می‌گیرد. اما می‌بینیم که معلمان با حضور خود ثابت کردند که هیچ ترس و وحشتی برای پیگیری مطالبات قانونی خود در ادامه نخواهند داشت. فعالینی هم که بازداشت شدند، همگی در چارچوب قانون به اعتراض صنفی خود پرداختند. متاسفانه برای ایجاد ترس، اتهامات امنیتی به بازداشت‌شدگان می‌زنند و این هدف با تجمعات گسترده معلمان با شکست مواجه شده است.

مطالبه جدی که معلمان امروز آن را مطرح می‌کنند، مسئله اجرای طرح رتبه‌بندی است
مجتبی گودرزی، دبیر هیئت مدیره کانون صنفی فرهنگیان الیگودرز استان لرستان نیز در گفتگویی با امتداد با اشاره به مطالبات مطرح شده از سوی معلمان معترض، بیان داشت: مطالبه جدی که معلمان، امروز آن را مطرح می‌کنند، مسئله اجرای طرح رتبه‌بندی، مطابق با ۸۰درصد هیئت علمی برای شاغلین و همچنین طرح همسان‌سازی بازنشستگان معادل با ۹۰درصد دریافتی شاغلین بوده است.
وی افزود: دیگر مسائلی که کانون در سالیان اخیر بر آن اصرار داشته، بحث آموزش رایگان، حذف سهمیه‌های تحمیل شده بر کنکور، تشکل‌یابی مستقل و برگزاری مجمع عمومی آن بوده که متاسفانه از سال ۸۶ به این سو با آن موافقت نشده است. ضمن اینکه ما همیشه با رویکرد حاکم بر سیستم ایدئولوژیک و سیاست‌زده آموزش و پرورش نیز مخالفت کرده‌ایم. همچنین با عزل و نصب مدیران توسط نمایندگان و دخالت‌های بی‌مورد آن‌ها که باعث آشفتگی در این سیستم شده نیز، همواره فریاد مخالفت سر داده‌ایم.
آقایان نماینده حتی حاضر به جبران کاهش قدرت خرید فرهنگیان هم نیستند
گودرزی، همچنین با اشاره به رویکرد نمایندگان مجلس، نسبت به مطالبات فرهنگیان نیز، تصریح کرد: طرح رتبه‌بندی معلمان پس از کش و قوس‌های فراوان و کاهش متعدد رقم پیش‌بینی شده، بنا بود تا در نهایت با ۲۵هزار میلیاردتومان اجرا شود که نمایندگان مجلس آن را به رقم ۱۲ و نیم هزارمیلیاردتومان کاهش داده‌اند. رقمی که به وسیله آن، معضل کاهش قدرت خرید نمایندگان به هیچ عنوان جبران نخواهد شد.
دبیرهیئت مدیره کانون صنفی فرهنگیان الیگودرز، اضافه کرد: به عنوان نمونه، بنده به عنوان یک فرهنگی بازنشسته که در سال ۹۹ حدود ۸ میلیون تومان حقوق دریافت می‌کردم، الان با توجه به تورم و گرانی‌های شدید کنونی، اگر رقم دریافتی من به ۱۸ میلیون تومان برسد، تازه کاهش شدید قدرت خریدم، جبران خواهد شد، نه هیچ پرداخت اضافه. وی، خاطرنشان کرد: آقایان حتی حاضر به جبران کاهش قدرت خرید فرهنگیان هم نبوده و تنها درصدد هستند تا با افزایش ۱۰ یا ۲۰درصدی، مشکل را سرهم بندی کنند.
رئیس جمهور کنونی، با رای اکثریت مردم انتخاب نشده و وزیرش هم در میان فرهنگیان مقبولیتی ندارد
این فعال صنف فرهنگیان، همچنین با انتقاد از مشی وزیر آموزش و پرورش درباره پیگیری مطالبات معلمان نیز، تاکید داشت: وزیر آموزش و پرورش تا الان هیچ واکنشی به این مسئله و اعتراضات معلمان نداشته است. حتی رئیسی هم که چه در ایام تبلیغات انتخاباتی و چه در ابتدای حضور در جایگاه ریاست جمهوری بر حل مشکلات معلمان مانور داده بود، هیچ حرکتی در این باره نکرده است. گودرزی در پایان نیز، اضافه کرد: نه رئیس جمهور ما یک رئیس جمهور مردمی بوده که با رای اکثریت مردم انتخاب شود و طبعا، وزیری معرفی شده از سوی این دولت نیز در میان جامعه فرهنگیان مقبولیتی ندارد. به هر حال، بسیاری از چهره‌ها حذف شدند تا این آقا امروز در جایگاه ریاست جمهوری تکیه بزند. به نظر من، وزیر هم مجری سیاست‌های دولت بوده و کاری از پیش نخواهد برد.