گروه جامعه: متروپل در آبادان فرو ریخت تا نمادی باشد از حاکمیت سوداگری بر شهر نه حاکمیت مردم بر آن. متروپل البته تنها نمونه از فرجام سوداگری در ایران و جهان نیست. نه فاجعهی پلاسکو یادمان رفته است نه گرنفل و نه رانا پلازا.
سوداگری در شهر منحصر به ساختمانها نیست بلکه تقدم رشد، انباشت سرمایه و زرق و برق مدرن بر انسان را در جای جای شهر و فضاهای زیستی میتوان دید از بزرگراه سازی در مسیر مسیلها و رودخانهها تا احداث بوستان بر آنها و انسداد مسیر طبیعی آب، تا علوفه خواندن ذخیرهگاه طبیعی زیست کره میانکاله و ترجیح درآمد پتروشیمی به آن توسط رئیس سابق سازمان حفاظت از محیط زیست.
کالاییسازی شهر و طبیعت و قلمداد شدن سوداگری به عنوان یک حق و اولویت که وظیفهی بخش عمومی(دولت و شهرداری) تسهیل آن شده، روندیست که جان انسانها را به حراج گذاشته است. ساختاری که به دنبال کسب درآمد از فروش، تمام ضرورتهای بنیادی زیست را فروشی کرده است.
در شهرهای ما حق امنیت عابر پیاده با نصب تبلیغات پل عابر به فروش میرسد، پارک و فضای سبز شهری با ساخت و ساز در آن به واسطهی دستکاری در طرحهای جامع و تفصیلی به فروش میرسد، ضوابط ایمنی ساختمانها با امکان اضافه کردن طبقات و تراکم بدون هرگونه ملاحظ توسط شهرداری به فروش میرسد.
در ساختاری که به تعبیر غلامحسین کرباسچی ترجیح داده شد شهر در توافق با صد سازنده ساخته شود و به تعبیر محمدباقر قالیباف بیست و پنج سازنده بر شهر حاکمند، اکنون آشکارا اولویت مدیریت شهری نه حفظ جان شهروندان که تسهیل ساخت و ساز اعلام میشود و به راحتی نظارت ضروری آتشنشانی بر تایید نقشهی ساختمانها با بخشنامهای لغو میشود. چراکه به شرایطی رسیدهایم که سوداگران قانونگذاری میکنند.
ما در مرحلهی فساد قانونی قرار داریم؛ اما این بخشنامههای ضد حقوق شهروندی تنها نوک کوه یخ است از روندی که طرحهای شهری از جمله طرحهای تفصیلی با انواع تبصرهها، لفاظیها، ابهامات و گریزگاهها امکان هرگونه تخلفی را فراهم میسازند و از آنها میتوان با عنوان "برنامهریزی برای شکست" یاد کرد.
سوداگری با سرکوب همبسته است. در شرایط تضعیف جامعه مدنی است که میتوان فرمان را جایگزین قانون ساخت. فرمانی که از ذهنیت فرماندهی میآید و نقش نهادهای نظارتی شهر چون سازمان نظام مهندسی و جامعه مهندسان مشاور را تضعیف و تشکلها، سازمانهای مردمنهاد و یاوران مردمی جامعه نظیر جمعیت امام علی را منحل میکند.
متروپل نمادی از رابطهی مرکز و پیرامون است، رابطهای که در آن آبادان، آباد نمیشود، استعمار میشود. متروپل نماد مانعزدایی و مقرراتزدایی است: نماد مناطق آزاد. متروپل نماد مونوپولی است: سرمایهی انحصاری و انحصارگری و آبادان، آبادان آفتابی، آبادان شورمند، آبادان رزمنده، هنوز از محاصره آزاد نشده چراکه دیروز در محاصرهی دشمن خارجی بود و امروز در محاصرهی مونوپولی است. مجمع حق بر شهر باهمستان همدل با آبادان، سوگوار فاجعهای است که سوداگری بر سر شهر و فضای زیست شهری آورده و مطالبهگر حقوق شهروندان و بازیابی شهر مردممدار است.