تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۸ ساعت ۲۰:۰۳
کد مطلب : ۳۴۲۶۱۳
جنگ یا صلح را به رفراندوم بگذارید!
✍مهدی نصیری
برخی شواهد از جمله توقف مذاکرات برجامی و تنش با آژانس انرژی اتمی، نشان از احتمال و شاید تمایل جمهوری اسلامی به جنگ دارد. جنگی که در صورت وقوع می تواند منجر به فجایع عظیم انسانی و اقتصادی برای ایران که هنوز آثار سوء جنگ ۸ ساله با عراق را بر پیکر خود دارد، شود. آنچه در این میان باید بار دیگر به مسئولان و مقامات جمهوری اسلامی یادآور شد این است که صرف نظر از تعارض وقوع چنین جنگی با منافع ملی، حق ندارند با توجیهات عقیدتی و دینی، تحمیلگر هیچ گونه جنگ و درگیری ای و لو واقعا استکبارستیزانه بر مردم باشند مگر آن که قبلا رضایت و موافقت مردم را جلب کرده باشند.
نه پیامبر ص و نه امام علی ع و نه دیگر امامان، تحمیلگر دین و عقاید و احکام دینی از جمله جهاد بر مردم نبودند و وظیفه خود را صرفا بلاغ و ابلاغ دین می دانستند و به میزان پذیرش و رضایت عمومی دست به اقدام و عمل می زدند. پیامبر ص بعثت خود را از آغاز تا انتها با بیعت و جلب حمایت مردم به پیش برد. علی ع هیچ تلاش اجباری و خشونت بار برای کسب قدرت و تشکیل حکومت نکرد و پس از قتل عثمان با هجوم و اصرار بی سابقه مردم، در نهایت بی میلی، حاکمیت را پذیرفت و در جنگ صفین به خواست اکثریت یارانش، حکمیت را که می دانست به زیانش تمام خواهد شد، پذیرفت.
امام حسن ع با وجود آن که جنگ را در قبال حکومت نامشروع معاویه مجاز و بلکه وظیفه دینی خویش می دید و شخصا به همراه جمع اندکی از یارانش مشتاق جهاد و شهادت بود، اما با مشاهده عدم اقبال اکثریت یاران و مردم تحت حاکمیت خویش، اقدام به نظرخواهی و نوعی رفراندوم در باره جنگ یا صلح کرد. امام در اجتماع بزرگ یارانش اعلام کرد: «اگر آماده نبرديد، صلح را رد كنيم و با تكيه بر شمشيرمان كار معاویه را به خدا واگذاريم اما اگر ماندن و زندگی را دوست داريد، صلح او را بپذيريم و براي شما تأمين بگيريم». در اين هنگام مردم از هر سوی مسجد به فرياد در آمدند و با نداي «البقيه، البقيه» (ماندن و زندگی) صلح را خواستار شدند و امام قرارداد صلح با معاویه را امضا کرد. (نزهة الناظر، ج ١ ص ٧٧)
و البته این صلح به واگذاری امر حکومت به معاویه انجامید و امامانِ دیگر هرگز موفق به کسب حکومت نشدند. امام حسین ع هم در شب عاشورا از یارانش خواست که او را ترک گویند و به دیار خود برگردند چون ابن زیاد فقط جان او را می خواهد. در واقع، امام در صدد تحمیل جنگ و شهادت بر یاران خود نبود.با این استنادات و ادله دینی و تاریخی، جمهوری اسلامی، مجاز نیست به اسم دین و اهل بیت ع سیاست ستیزه جویانه و یا به اصطلاح مقاومت خود را بر مردم ایران تحمیل کند و - در شرایطی که عموم مقامات روحانی و غیر روحانی و خانواده هایشان غرق در زندگی اشرافی اند - جامعه را درگیر تحریم و فقر و فلاکت و عقب ماندگی و دهها آثار زیانبار دیگر کند، مگر آن که اکثریت مردم به این امر رضایت دهند.
بهترین راه نیز برای کشف رضایت یا عدم رضایت مردم، رفراندومی معتبر است که به سرعت و سهولت قابل انجام است. نظام اگر مدعی است اکثریت مردم موافق سیاست خارجی ستیزه گر و صلح گریزش هستند، می تواند با برگزاری این رفراندوم، به روند کنونی خود همچنان ادامه دهد.
برخی شواهد از جمله توقف مذاکرات برجامی و تنش با آژانس انرژی اتمی، نشان از احتمال و شاید تمایل جمهوری اسلامی به جنگ دارد. جنگی که در صورت وقوع می تواند منجر به فجایع عظیم انسانی و اقتصادی برای ایران که هنوز آثار سوء جنگ ۸ ساله با عراق را بر پیکر خود دارد، شود. آنچه در این میان باید بار دیگر به مسئولان و مقامات جمهوری اسلامی یادآور شد این است که صرف نظر از تعارض وقوع چنین جنگی با منافع ملی، حق ندارند با توجیهات عقیدتی و دینی، تحمیلگر هیچ گونه جنگ و درگیری ای و لو واقعا استکبارستیزانه بر مردم باشند مگر آن که قبلا رضایت و موافقت مردم را جلب کرده باشند.
نه پیامبر ص و نه امام علی ع و نه دیگر امامان، تحمیلگر دین و عقاید و احکام دینی از جمله جهاد بر مردم نبودند و وظیفه خود را صرفا بلاغ و ابلاغ دین می دانستند و به میزان پذیرش و رضایت عمومی دست به اقدام و عمل می زدند. پیامبر ص بعثت خود را از آغاز تا انتها با بیعت و جلب حمایت مردم به پیش برد. علی ع هیچ تلاش اجباری و خشونت بار برای کسب قدرت و تشکیل حکومت نکرد و پس از قتل عثمان با هجوم و اصرار بی سابقه مردم، در نهایت بی میلی، حاکمیت را پذیرفت و در جنگ صفین به خواست اکثریت یارانش، حکمیت را که می دانست به زیانش تمام خواهد شد، پذیرفت.
امام حسن ع با وجود آن که جنگ را در قبال حکومت نامشروع معاویه مجاز و بلکه وظیفه دینی خویش می دید و شخصا به همراه جمع اندکی از یارانش مشتاق جهاد و شهادت بود، اما با مشاهده عدم اقبال اکثریت یاران و مردم تحت حاکمیت خویش، اقدام به نظرخواهی و نوعی رفراندوم در باره جنگ یا صلح کرد. امام در اجتماع بزرگ یارانش اعلام کرد: «اگر آماده نبرديد، صلح را رد كنيم و با تكيه بر شمشيرمان كار معاویه را به خدا واگذاريم اما اگر ماندن و زندگی را دوست داريد، صلح او را بپذيريم و براي شما تأمين بگيريم». در اين هنگام مردم از هر سوی مسجد به فرياد در آمدند و با نداي «البقيه، البقيه» (ماندن و زندگی) صلح را خواستار شدند و امام قرارداد صلح با معاویه را امضا کرد. (نزهة الناظر، ج ١ ص ٧٧)
و البته این صلح به واگذاری امر حکومت به معاویه انجامید و امامانِ دیگر هرگز موفق به کسب حکومت نشدند. امام حسین ع هم در شب عاشورا از یارانش خواست که او را ترک گویند و به دیار خود برگردند چون ابن زیاد فقط جان او را می خواهد. در واقع، امام در صدد تحمیل جنگ و شهادت بر یاران خود نبود.با این استنادات و ادله دینی و تاریخی، جمهوری اسلامی، مجاز نیست به اسم دین و اهل بیت ع سیاست ستیزه جویانه و یا به اصطلاح مقاومت خود را بر مردم ایران تحمیل کند و - در شرایطی که عموم مقامات روحانی و غیر روحانی و خانواده هایشان غرق در زندگی اشرافی اند - جامعه را درگیر تحریم و فقر و فلاکت و عقب ماندگی و دهها آثار زیانبار دیگر کند، مگر آن که اکثریت مردم به این امر رضایت دهند.
بهترین راه نیز برای کشف رضایت یا عدم رضایت مردم، رفراندومی معتبر است که به سرعت و سهولت قابل انجام است. نظام اگر مدعی است اکثریت مردم موافق سیاست خارجی ستیزه گر و صلح گریزش هستند، می تواند با برگزاری این رفراندوم، به روند کنونی خود همچنان ادامه دهد.
پربينندهترين مطالب و خبرها
