تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۲ ساعت ۱۹:۳۰
کد مطلب : ۳۷۵۰۳۸
درباره مرجعیت رسانه
رضا صادقیان
حضور رسانه‌های حرفه‌ای و پرمخاطب بیش از آنکه ارتباط مستقیم به خبرنگاران، روزنامه‌نگاران، یادداشت نویسان و اهالی رسانه داشته باشد، ریشه در سیاست‌گذاری و رفتار صاحبان قدرت دارد.
تصویر جهان امروز نزد مخاطبان براساس روایت‌های متفاوت رسانه‌ها ترسیم می‌شود. قبل از آن مخاطب صرفا با انبوه اخبار، رویدادها و وقوع رویدادها روبروست. خبر تصادف زنجیره‌ای در جاده، واکنش سیاسیون نسبت به انتصاب مدیران ارشد، خبر عزل و نصب‌های جدید در نهادهای مختلف قدرت و... تا هنگامه‌ای که رسانه‌ها به این بخش ورود پیدا نکرده‌اند ما همچنان با وقوع یک یا چند رویداد عادی روبرو هستیم و نه چیزی بیشتر. بدون رسانه خبرها در همان حد خبر باقی می‌مانند و مخاطب متوجه نیست علل وقوع وقایع مختلف در سطح جامعه، سیاست‌های اقتصادی و یا رفتار دولت‌ها و صاحبان قدرت براساس کدامین پیش‌زمینه رخ داده است.
بخش نخست که همان نشر خبر است، با اندک آموزش و تجربه از سوی رسانه و شبکه اطلاع‌رسانی امکان‌پذیر است، اما روایت خبر و پرداختن به علل و چرایی تحقق آن بسیار اهمیت دارد و امروز پرداختن به این بخش باعث جذب مخاطب می‌گردد. آنچه در حال حاضر در فضای رسانه‌ای داخل کشور از سوی مخاطبان بی‌اهمیت شده است بی‌توجهی به بخش دوم و مسئله روایت است.
اعتبار امروز رسانه‌ها به پخش خبر درست براساس وقایع و روایت نزدیک به واقعیت حاصل می‌گردد. هر چه میزان روایت رسانه‌ها از یک واقعه با ترفندهای مبتنی بر جعل واقعیت، واکنشی، احساسی و مخفی نگاه داشتن بخش‌های از یک خبر که از سوی سایر رسانه‌ها نیز به آن پرداخته شده و شهروندان نسبت به درست و نادرستی اصل خبر حساسیت نشان می‌دهند؛ آن رسانه لاجرم از سوی مخاطبان مورد بی‌توجهی و بعضا بایکوت قرار می‌گیرد. حتی اگر طی سال‌های متوالی با مخاطبان وفادار روبرو و یا به عنوان تنها مرجع رسمی اخبار از سوی سایرین مورد توجه بوده باشد.
اعمال محدودیت برای رسانه‌های وابسته به بخش خصوصی طی سال‌های گذشته نتیجه‌ای به غیر از سوق دادن ناخواسته شهروندان به سوی رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور را به همراه نداشته است. نظرسنجی‌ها نیز این مسئله را تایید می‌کنند. درست در زمانه‌ای که نیاز شهروند ایرانی به کسب خبر، تحلیل و روایت منسجم از رویدادها بسیار با اهمیت است کارکرد رسانه‌های داخلی به دلیل اعمال سیاست‌های نادرست در حوزه اطلاع‌رسانی و تعریف خطوط قرمز براساس سلیقه مدیران وقت و وابسته شدن رسانه‌های به کسب آگهی مناقصه، مزایده و چاپ ریپورتاژ برای مدیران کم دانش و هزینه‌ساز امکان عرض اندام در بزنگاه مهم را ندارند، چرا که از رسالت اصلی خود بسیار فاصله گرفته‌اند.
به نظر می‌رسد چنانچه قرار باشد به سوی حکمرانی نو، اصلاح برخی از رویکردهای اشتباه و هزینه‌ساز در عرصه سیاست‌گذاری و اجرا و پاسخ دادن به مطالبات شهروندان گام‌هایی از سوی صاحبان قدرت در جهت اعتماد سازی و افزایش سرمایه اجتماعی برداشته شود، ابتدا می‌بایست فکری به حال مرجعیت رسانه‌ای کرد. رسانه‌ای که در حال حاضر در داخل کشور وجود دارند، بیش از آنکه رسم رسانه را به نمایش بگذارند، یادآور نام رسانه هستند و از کارکردهای واقعی آن نسبت به تغییر و تحولات فضای اطلاع‌رسانی در دنیای امروز بسیار فاصله گرفته است.
حضور رسانه‌های حرفه‌ای و پرمخاطب بیش از آنکه ارتباط مستقیم به خبرنگاران، روزنامه‌نگاران، یادداشت نویسان و اهالی رسانه داشته باشد، ریشه در سیاست‌گذاری و رفتار صاحبان قدرت دارد.
تصویر جهان امروز نزد مخاطبان براساس روایت‌های متفاوت رسانه‌ها ترسیم می‌شود. قبل از آن مخاطب صرفا با انبوه اخبار، رویدادها و وقوع رویدادها روبروست. خبر تصادف زنجیره‌ای در جاده، واکنش سیاسیون نسبت به انتصاب مدیران ارشد، خبر عزل و نصب‌های جدید در نهادهای مختلف قدرت و... تا هنگامه‌ای که رسانه‌ها به این بخش ورود پیدا نکرده‌اند ما همچنان با وقوع یک یا چند رویداد عادی روبرو هستیم و نه چیزی بیشتر. بدون رسانه خبرها در همان حد خبر باقی می‌مانند و مخاطب متوجه نیست علل وقوع وقایع مختلف در سطح جامعه، سیاست‌های اقتصادی و یا رفتار دولت‌ها و صاحبان قدرت براساس کدامین پیش‌زمینه رخ داده است.
بخش نخست که همان نشر خبر است، با اندک آموزش و تجربه از سوی رسانه و شبکه اطلاع‌رسانی امکان‌پذیر است، اما روایت خبر و پرداختن به علل و چرایی تحقق آن بسیار اهمیت دارد و امروز پرداختن به این بخش باعث جذب مخاطب می‌گردد. آنچه در حال حاضر در فضای رسانه‌ای داخل کشور از سوی مخاطبان بی‌اهمیت شده است بی‌توجهی به بخش دوم و مسئله روایت است.
اعتبار امروز رسانه‌ها به پخش خبر درست براساس وقایع و روایت نزدیک به واقعیت حاصل می‌گردد. هر چه میزان روایت رسانه‌ها از یک واقعه با ترفندهای مبتنی بر جعل واقعیت، واکنشی، احساسی و مخفی نگاه داشتن بخش‌های از یک خبر که از سوی سایر رسانه‌ها نیز به آن پرداخته شده و شهروندان نسبت به درست و نادرستی اصل خبر حساسیت نشان می‌دهند؛ آن رسانه لاجرم از سوی مخاطبان مورد بی‌توجهی و بعضا بایکوت قرار می‌گیرد. حتی اگر طی سال‌های متوالی با مخاطبان وفادار روبرو و یا به عنوان تنها مرجع رسمی اخبار از سوی سایرین مورد توجه بوده باشد.
اعمال محدودیت برای رسانه‌های وابسته به بخش خصوصی طی سال‌های گذشته نتیجه‌ای به غیر از سوق دادن ناخواسته شهروندان به سوی رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور را به همراه نداشته است. نظرسنجی‌ها نیز این مسئله را تایید می‌کنند. درست در زمانه‌ای که نیاز شهروند ایرانی به کسب خبر، تحلیل و روایت منسجم از رویدادها بسیار با اهمیت است کارکرد رسانه‌های داخلی به دلیل اعمال سیاست‌های نادرست در حوزه اطلاع‌رسانی و تعریف خطوط قرمز براساس سلیقه مدیران وقت و وابسته شدن رسانه‌های به کسب آگهی مناقصه، مزایده و چاپ ریپورتاژ برای مدیران کم دانش و هزینه‌ساز امکان عرض اندام در بزنگاه مهم را ندارند، چرا که از رسالت اصلی خود بسیار فاصله گرفته‌اند.
به نظر می‌رسد چنانچه قرار باشد به سوی حکمرانی نو، اصلاح برخی از رویکردهای اشتباه و هزینه‌ساز در عرصه سیاست‌گذاری و اجرا و پاسخ دادن به مطالبات شهروندان گام‌هایی از سوی صاحبان قدرت در جهت اعتماد سازی و افزایش سرمایه اجتماعی برداشته شود، ابتدا می‌بایست فکری به حال مرجعیت رسانه‌ای کرد. رسانه‌ای که در حال حاضر در داخل کشور وجود دارند، بیش از آنکه رسم رسانه را به نمایش بگذارند، یادآور نام رسانه هستند و از کارکردهای واقعی آن نسبت به تغییر و تحولات فضای اطلاع‌رسانی در دنیای امروز بسیار فاصله گرفته است.
پربينندهترين مطالب و خبرها
