سیگنال آمریکا برای احیای برجام و لغو تحریم‌ها؟

گروه سیاسی: دولت بایدن در حالی معافیت‌های تحریمی برنامه هسته‌ای صلح آمیز ایران را بازگرداند که مذاکرات وین برای احیای برجام و لغو تحریم های ایران به مرحله حساس خود رسیده است.

در حالی قرار است دور هشتم مذاکرات وین در همین هفته از سر گرفته شود، یک مقام دولت بایدن از معافیت تحریمی ایران خبر داد. این مقام افزود که مذاکرات فنی که با این معافیت‌ها تسهیل می‌شود در هفته‌های پایانی گفت‌وگوها ضروری است. این خبر در حالی منتشر شد که معاون وزیر امور خارجه کره جنوبی در صفحه توییترش از گفت‌وگو با نماینده ویژه آمریکا در امور ایران درباره روند مذاکرات وین خبر داد و از دیگر سو، سنای آمریکا هم در صدد است روز چهارشنبه ۲۰ بهمن ماه جلسه‌ استماعی را درباره جدیدترین تحولات مذاکرات برجامی وین برگزار کنند.

مقام وزارت امور خارجه آمریکا درباره لغو برخی تحریم های هسته ای ایران تاکید کرد که این معافیت تحریمی نباید به عنوان سیگنالی تلقی شود که واشنگتن به دنبال دستیابی به تفاهمی برای بازگشت به توافقی است که به صورت رسمی با نام برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شناخته می شود.بر اساس گزارش‌ها، با صدور این معافیت تحریمی، شرکت‌های چینی، روسی و اروپایی که با برنامه هسته‌ای صلح آمیز ایران همکاری داشتند می توانند بدون نگرانی از تحریم‌های آمریکا، به این همکاری بپردازند.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم  درباره موضوع معافیت‌های تحریمی در خصوص برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران توضیح داد.  "ند پرایس" جمعه شب به وقت محلی در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: ما دقیقاً همان کاری را کردیم که دولت قبلی کرد؛ به شرکای بین‌المللی خود اجازه می دهیم به خطرهای فزاینده مرتبط با عدم اشاعه و ایمنی هسته ای در ایران رسیدگی کنند در عین حال، تا زمانی که تهران به تعهدات خود در قالب برجام بازنگردد، معافیت تحریمی به ایران ارائه نکرده و نخواهیم کرد. دولت ترامپ معافیت از  تحریم برنامه هسته‌ای غیرنظامی ایران را در ماه مه ۲۰۲۰ به عنوان بخشی از کارزار «فشار حداکثری» بر ضد ایران که با خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ شروع شده بود، لغو کرد. خبرگزاری آسوشیتدپرس متن این معافیت از تحریم به امضای آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا و نیز یادداشت اطلاع آن به کنگره را به دست آورده است.

 آسوشیتدپرس نوشته در حالی که مذاکره کنندگان آمریکایی خود را برای بازگشت به وین برای ادامه مذاکرات آماده می کنند، «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا چند معافیت تحریمی مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای غیرنظامی ایران را امضا کرد. این اقدام با هدف لغو تصمیم دولت ترامپ در پایان دادن به این معافیت‌های تحریمی بوده است. این خبرگزاری ادامه داد این معافیت‌های تحریمی با هدف ترغیب ایران به بازگشت به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ صورت می گیرد که دولت ترامپ به صورت یکجانبه از آن خارج شد.
خبرگزاری فرانسه هم از یک مقام ارشد آمریکایی نقل‌قول کرد که وزارت خارجه آمریکا «معافیت‌ از تحریم برنامه هسته‌ای غیرنظامی ایران» را به عنوان اقدام فنی ضروری برای بازگشت به توافق‌ هسته‌ای ۲۰۱۵ یا برجام اعاده کرده است. با این اقدام تهدید تحریم بر ضد کشورها و شرکت‌هایی از روسیه،‌چین و اروپا که بر اساس شرایط «برجام» با صنایع هسته‌ای ایران همکاری می‌کنند، برداشته می‌شود و کشورها و شرکت‌های خارجی می‌توانند در نیروگاه هسته‌ای بوشهر، کارخانه آب سنگین اراک و راکتور پژوهشی تهران کار کنند. 

واکنش دیپلمات روس به معافیت‌های تحریم‌های هسته‌ای ایران
نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در صفحه توییترش از بازگردانی معافیت‌های تحریم‌های هسته‌ای ایران استقبال کرده و آن را اقدامی در مسیر درست تلقی کرد. میخائیل اولیانوفدر واکنش به معافیت‌های اخیری که دولت آمریکا برای برخی از تحریم‌های ایران صادر کرده است، در صفحه توییترش نوشت: تصمیم آمریکا برای بازگردانی معافیت‌های «هسته‌ای» اقدامی در مسیر درست است. این کار به احیای برجام و بازگشت دوجانبه آمریکا و ایران به پایبندی به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ سرعت می‌بخشد. اولیانوف افزود: همچنین می‌توان این اقدام را نشانگر این دانست که مذاکرات وین وارد مرحله‌ نهایی شده است.اظهارات اولیانوف در پی این مطرح می‌شود که خبرگزاری رویترز بامداد امروز گزارش داد، دولت بایدن روز جمعه برخی از معافیت‌های تحریمی ایران را که در زمان ترامپ لغو شده بود، بازگرداند. یک مقام وزارت خارجه آمریکا گفت که این اقدام برای تسهیل در روند مذاکرات وین است و به معنی بازگشت به برجام نیست.

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز جمعه چندین معافیت از تحریم‌های مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای غیرنظامی ایران را امضا کرد. خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز به نقل از وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد، معافیت‌های جدید به کشورها و شرکت‌های خارجی اجازه می‌دهد تا در پروژه‌های غیرنظامی نیروگاه هسته‌ای بوشهر ایران، آب سنگین اراک و راکتور تحقیقاتی تهران کار کنند. دونالد ترامپ در مه ۲۰۲۰ به این معافیت‌ها به‌عنوان بخشی از برنامه «فشار حداکثری» خود علیه ایران پایان داده بود.

بنا بر اعلام یورونیوز، وزارت خارجه آمریکا روز جمعه "تهدید به تحریم" علیه کشورها و شرکت‌های خارجی از جمله روسیه، چین و کشورهای اروپایی را که با بخش غیرنظامی برنامه هسته‌ای ایران همکاری می‌کردند، لغو کرد. وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد: معافیت از این فعالیت‌ها برای تسهیل گفت‌وگوها طراحی شده است که برای رسیدن به توافق در بازگشت متقابل به برجام کمک می‌کند و زمینه را برای بازگشت ایران به اجرای تعهداتش فراهم خواهد کرد. این وزارتخانه تاکید کرد: این اقدام همچنین برای کمک به منافع منع اشاعه و ایمنی هسته‌ای ایالات متحده و محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای ایران طراحی شده است. وزارت خارجه آمریکا با اعلام این موضوع که این اقدام طبق یک تعهد یا به‌عنوان بخشی از توافق قبلی نیست، افزود آن‌ها همچنان بر همکاری با شرکا و متحدان برای مقابله با طیف گسترده‌ای از تهدیدات ایران متمرکز هستند.

وزیر امور خارجه ایران امروز در ارتباط با اقدام اخیر آمریکا در ارتباط با تمدید برخی از معافیت های هسته ای اظهار کرد: ما به طرف‌های آمریکایی به واسطه برخی از افرادی که این روزها پیام هایی را منتقل می کنند اعلام کرده ایم که آن ها باید حسن نیت خود را در عمل نشان دهند. حسن نیت در عمل یعنی اینکه بر روی زمین اتفاق ملموسی رخ دهد. حسین امیر عبداللهیان، ادامه داد: لغو برخی از تحریم‌ها به معنای واقعی خود می تواند ترجمان حسن نیت‌شان باشد . آمریکایی ها از این موضوع صحبت می کنند ولی باید دانست آنچه که بر روی کاغذ رخ می دهد خوب است اما کافی نیست.