خطری بزرگتر از تندروها

محمد توکلی
از روزهای تبلیغات برای انتخابات 96 به واسطه هجمه سنگین جریان مخالف روحانی علیه دولت مستقر و حمایت تام و تمام از کاندیدای رقیب می‌شد پیش بینی کرد که در صورت «تَکرار» نام روحانی برای حضور در قوه مجریه به مدت چهار سال دیگر می‌بایست شاهد فشارهای گوناگونی به او و حامیانش باشیم اما شاید کمتر کسی این تصور را داشت که این فشارها به این شکل علنی و از سوی برخی نهادها و تریبون‌های رسمی متعلق به بخش‌هایی از ساختار قدرت وارد آید، آن هم پیش از شروع به کار دولت دوم روحانی.

امروز دیگر کمتر کسی در این مسئله شکی دارد که ما با جریانی در برابر دولت منتخب اکثریت طرف هستیم که با وجود آنکه در اقلیت است اما قدرت و تاثیرگذاری اندکی ندارد و نمی توان آن ها را دست کم گرفت. از همین رو می‌توان به جرات گفت که کار روحانی در چهار سال پیش رو بسیار سخت تر از روزهای فعالیت دولت اول اعتدال بین تابستان92 تا تابستان96 است. موانعی که این جریان تندرو و بی توجه به منافع ملی  بر سر راه دولت ایجاد خواهد کرد در صورتی که برخوردی قاطع با آن نشود می‌تواند در شرایط حساسی که در آن هستیم خطرات بزرگی را برای کشور به وجود بیاورد اما با همه خطراتی که تندروها ایجاد کرده و می‌کنند موضوعاتی خطرناک تر از سنگ اندازی‌های جریان مخالف روحانی نیز وجود دارد، دو موضوعی که در این روزهای اخیر که شاهد افزایش هجمه ها به شخص حسن روحانی و همراهانش هستیم کمتر به آن پرداخته شده است. این دو موضوع از این قرار است:

 1ـ دامن زدن به دوگانه حق و باطل
از جمله ویژگی‌های اقلیت تندرو ذیل جریان اصولگرا که در برخی نهادهای تصمیم گیر نیز نقش قابل توجهی دارند باور به دوگانه حق و باطل در بین خانواده نظام و انقلاب است. به این معنا که مثلا رقابت سیاسی در یک انتخابات را به گونه ای در جامعه جلوه می‌دهند که گویی شکستشان در انتخابات به معنای شکست جریان حق و مومنان در تمام طول تاریخ است، و پیروزی طرف مقابل هم پیروزی جریان باطل؛ در نگاه این عده، در هر انتخابات بین نیروهای درون نظام که از فیلترهای سخت شورای نگهبان هم عبور کرده اند شاهد تقابل معصومین و اشقیا هستیم!

با افزایش فشارها به روحانی و همراهان او شاهد رگه‌هایی از همین نگاه در بین حامیان دولت اعتدال هم هستیم. به شکلی که به واسطه قرار گرفتن روحانی در «موقعیت مظلومیت» حامیان او دیگر هر نوع نقد و اعتراضی به منتخب محبوبشان را به معنای تقابل و تخاصم تندروها تلقی کرده و به نوعی بدون آن که بخواهند، نوعی مصونیت از نقد برای دولت فراهم می‌آورند. این نگاه به سیاسیون آغاز انحرافی است که در نهایت به همان دوگانه حق و باطل خواهد رسید. اگر دقت نکنیم ممکن است افراط در حمایت از روحانی در برابر تندروی‌های ناجوانمردانه صورت گرفته در هفته‌های اخیر علیه او سبب آن شود که به نگاهی که فعالیت سیاسی را صحنه تقابل حق و باطل می‌پندارد کمک کرده باشیم.

2ـ « شرایط حساس است، نقد ممنوع»
خطر دومی که به دلیل به وجود آمدن این فضای ملتهب دولت را تهدید می‌کند احتمال سوء استفاده برخی همراهان دولت از این فضا به قصد دعوت به سکوت «متحدان منتقد دولت» است. به این معنا که دولت روحانی نیز مانند هر دولت دیگری دارای نقاط ضعف و تاریکی بوده و است که نمی توان به سادگی از کنارش گذر کرد. در چنین فضایی که دولت تحت فشار مخالفان قدرتمند اما در اقلیت است این امکان وجود دارد که برخی حامیان دولت بی توجه به اهمیت نقد و کار ویژه منتقد مانع بیان مطالب انتقادی و توصیه‌های دلسوزانه همراهان دولت شوند و مثلا بگویند که چون دولت تحت فشار مخالفان است، حامیان فعلا نقد نکنند. چنین نگاهی خطری به مراتب بزرگتر از سنگ اندازی‌های دولت را سبب خواهد شد و به نوعی یادآور ضرب المثل «دوستی خاله خرسه» است.