برای نجات زاینده‌رود، خوزستان را نابود نکنید

شکی نیست که حیات خوزستان به زنده ماندن رودخانه کارون بزرگ وابسته است و اکنون بر همگان مبرهن شده است که مشکلات زیست محیطی، کشاورزی، شرب و بهداشت شهرهای بزرگ استان، همه مربوط به دستاندازی بیش از حد به رودخانه های کارون و دز است.
متأسفانه در سال‌های اخیر هر وقت بحثی از زنده کردن زاینده‌رود به میان می‌آ‌ید همه نگاه‌ها به دست اندازی بیشتر به کارون و دز معطوف گشته است در حالی که از قَبِل انتقال های متعدد از رودخانه های کارون و دز اکنون عملاً مقدار آورد زاینده به دو برابر آورد متوسط تاریخی آن افزایش یافته است.با احتساب مقدار انتقال آب از سرشاخه های رودخانه دز به قمرود اکنون سالیانه بیش از ۲/۱ میلیارد متر مکعب از سرشاخه های کارون و دز به خارج از حوضه منتقل شده است. علاوه بر این مشکل به دلایل دیگری مانند:
الف) کاهش آورد رودخانه‌های کارون و دز در ۱۵ سال گذشته نسبت به آورد تاریخی آنها به جهت مسائل تغییر اقلیم،
ب) استفاده بیشتر آب از این رودخانه ها در امور توسعه ای استانهای بالادست و درون حوضه آبخیز،
ج) بروز مسائل زیست محیطی مفرط مرتبط با آب در استان خوزستان

انتقال آب بیشتر از سرشاخه های کارون بزرگ به خارج از حوضه، منطقی نیست و تنها می تواند محل بحران را از استانی به استان دیگر منتقل نماید.سابقه انتقال های گذشته از سرشاخه های کارون و دز به زاینده رود نشان داده که مشکل زاینده رود به منبع آب باز نمی گردد و مشکل اصلی مربوط به مدیریت غیرصحیح آب در درون این حوضه است که با اصلاح آن می توان مشکل زاینده رود را مرتفع نمود.
حرکات اخیر نمایندگان مردم شریف اصفهان و بعضی از مسئولین دیگر این استان و حرکات مشکوک عده‌ای تحریک شده در شکستن خط لوله انتقال آب شرب به استان یزد، و نهایتاً دستور ریاست محترم جمهور بر نامة نمایندگان استان اصفهان، این نگرانی را در استان خوزستان ایجاد نموده که ریاست محترم جمهور ممکن است قول صریح خود به مردم استان خوزستان مبنی بر متوقف کردن انتقال آب از سرشاخه های کارون و دز به غیرمصارف شرب را فراموش نموده باشند. لذا مصرانه درخواست می شود دستور اکید فرمایید برای احیاء زاینده رود که آرزوی همه ماست، در درون حوضه و با مدیریت صحیح آب حوضه و آبهای انتقالی قبلی پیگیری و مرتفع گردد و از پیگیری انتقال آب جدید از سرشاخه های بی رمق کارون و دز جداً پرهیز گردد.
پیگیری هر گونه طرحی که در آن انتقال آب جدید از سرشاخه های کارون و دز دیده شود نه تنها با وعده ریاست محترم جمهور منافات دارد بلکه سبب هیجانات اجتماعی بین استانهای همجوار خواهد شد و البته از نظر کارشناسی و علمی نیز هیچ مشکلی را حل نخواهد کرد. لذا خواهشاً خواهشاً خواهشاً به این راضی نشوید که وعده زنده کردن زاینده رود از راه مرگ کارون و نابودی استان خوزستان دنبال گردد.
*رئیس دانشکده مهندسی آب دانشگاه چمران اهواز