تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۲/۲۸ ساعت ۱۰:۳۹
کد مطلب : ۱۰۷۵۵۴
مشاور وزیر کشور اعلام کرد
نگرانی از وجود 18 میلیون حاشیه نشین
گروه جامعه: مشاور وزیر کشور در نظر گرفتن شاخص‌های فردی و گروهی و مطالعه و تحقیق در مسائل عمومی و کسب تخصص موضوعی را لازمه موفقیت تشکل‌های اجتماعی دانست و نتیجه این موفقیت را حرکت انسان‌ها به سمت پیشرفت یا برون‌رفت از مشکلات توصیف کرد.
بهمن مشکینی در آیین اختتامیه هشتمین نشست و کارگاه‌های آموزشی سمن‌های حوزه بانوان و خانواده به میزبانی استان مرکزی گفت: ترجمه سازمان غیر دولتی نیاز به دقت دارد در صورتی که ساحت این معنا مشخص نشود شامل همه دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی، سیاسی و غیر سیاسی خواهد شد. وی بیان کرد: با توجه به اینکه سازمان در کشور ما به کار گروهی با هدف مشترک اطلاق و این معنا به وزارت خانه و نظام اداری تعمیم داده می‌شود و در نهایت موضوع در چارچوب کار دولتی قرار می‌گیرد، جهت مشخص شدن تعریف دقیق NGO باید تشکل را جایگزین کنیم.
مشاور وزیر کشور ادامه داد: به دلیل تعمیم تشکل به صنف، جمع دانشجویی، فرهنگی و... نیاز است که پسوند اجتماعی برای آن در نظر گرفته شود تا بدین طریق NGO معنا پیدا کند. مشکینی با بیان اینکه اعتقاد دارم در دو دهه اخیر که گسترش تعداد تشکل‌های اجتماعی در کشور را شاهد بودیم روی این مفهوم به درستی کار و به آن پرداخته نشده است، افزود: زمانی که ساحت اجتماعی برای یک تشکل عنوان می‌شود، تعریف آن دو مفهوم سرمایه اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی را شامل می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه این دو مفهوم رابطه عکس با یکدیگر دارند، اظهار کرد: متاسفانه در بسیاری از موارد در تعریف سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی، طبیعی فرهنگی، انسانی و... مطرح می‌شود در صورتی که مفهوم سرمایه اجتماعی این تعابیر را در بر نمی‌گیرد. مشاور وزیر کشور ادامه داد: سرمایه اجتماعی در حقیقت و به معنای واقعی مجموعه‌ای از توانمندی‌ها، اطلاعات، توان و در کل مجموعه‌ای از هنجارهای اجتماعی تولید شده در اثر روابط اجتماعی است.
مشکینی کانون سرمایه اجتماعی را ارتباطات اجتماعی عنوان کرد و افزود: جهت نشان دادن میزان این سرمایه مجموعه‌ای از شاخص‌ها تعریف شده است. وی با بیان اینکه رضایت و اعتماد از جمله این شاخص‌ها هستند که در سه سطح خرد، میانی و کلان تعریف شده‌اند، گفت: هر چه این شاخص‌ها در جامعه افزایش پیدا کند به معنای افزایش سرمایه اجتماعی است. وی بیان کرد: در بحث آسیب‌های اجتماعی نیز ما با یکسری عدد و رقم روبرو هستیم که تحلیل ما از وضعیت آسیب‌های اجتماعی نیست، اما هشدارهایی است که به طریق آن وضعیت کلی آسیب های اجتماعی مشخص می‌شود.
مشکینی در ادامه بحث به بررسی وضعیت آسیب‌های اجتماعی و میزان گسترش این آسیب‌ها در جامعه پرداخت و در این رابطه بیان کرد: به عنوان نمونه 11 میلیون حاشیه نشین و بیش از هفت میلیون ساکن مناطق بافت فرسوده در کشور وجود دارد که جمعا 18 میلیون حاشیه نشین را تشکیل می‌دهد، این جمعیت خود به تنهایی تولیدکننده آسیب است. وی ادامه داد: نقطه مقابل این وضعیت نقاط بحرانی شهری است، یعنی نقاطی که مهاجرفرست هستند و اغلب این مهاجرها به مناطق حاشیه‌نشین شهری مهاجرت می‌کنند در نتیجه مبداء به نقطه بحرانی تبدیل می‌شود.
مشکینی افزود: مسئله دیگر اعتیاد است. با در نظر گرفتن نرخ میانگین بین خوشبینانه‌ترین و بدبینانه‌ترین حالت، حدود چهار میلیون نفر معتاد داریم و این به معنای درگیری این تعداد خانواده با معضل اعتیاد و تبعات آن است. این مسئول با بیان اینکه طلاق به خودی خود آسیب محسوب نمی‌شود و در یک جامعه با توجه به سرانه جمعیت، وقوع میزانی از طلاق امری طبیعی محسوب می‌شود، بیان کرد: بر این اساس باید حداکثر آمار طلاق در کشور 10درصد باشد که این میزان در کشور ما 23 درصد است، البته این آمار جدای از طلاق عاطفی است.
وی عنوان کرد: همچنین ما در کشور 15 میلیون پرونده قضایی داریم که براین اساس با توجه به جمعیت کشور از هر پنج نفر یک نفر با مسئله قضایی درگیر است. مشکینی با بیان اینکه 220 هزار زندانی ثابت و 600 هزار زندانی غیرثابت در کشور داریم، گفت: این معضل اجتماعی نیز تنها شامل زندانی و نحوه برخورد با وی در زندان نمی‌شود و خانواده را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
این مسئول در رابطه با تلفات ناشی از تصادفات رانندگی بیان کرد: در سال 30 هزار نفر در نتیجه تصادفات رانندگی کشته می‌شوند و در کنار این آمار تلفات، آمار قطع نخاعی‌ها نیز وجود دارند. هر قطع نخاعی 20 تا 30 نفر را به طور میانگین بین 30 تا 40 سال مشغول به خود می‌کند. مشکینی با بیان اینکه در رابطه با زنان سرپرست خانوار نیز نرم طبیعی تعریف شده است گفت: این نرم در کشور ما از میزان طبیعی بالا‌تر است و ما 2.6 میلیون زن سرپرست خانوار داریم.
وی با بیان اینکه این آمارها به صورت میانگین عنوان شده است، تصریح کرد: در رابطه با مقوله طلاق با اینکه میزان میانگین طلاق در کشور 23 درصد عنوان می‌شود، در منطقه‌ای مانند شمیرانات تهران این نرخ به 60 درصد می‌رسد و این موضوعی است که در بحث آسیب‌های اجتماعی باید مورد توجه قرار گرفته شود. مشکینی توسعه ایران را نامتوازن دانست و دو علت را در خصوص این عدم توازن مطرح کرد و افزود: اولین علت مربوط به برنامه توسعه در کشور است. ما در کل از سال 1320 تا به حال 12 برنامه توسعه داشته‌ایم که 10 برنامه اجرا و دو برنامه اجرا نشده است.
وی ادامه داد: این برنامه‌های توسعه‌ای عمرانی محور بوده‌اند و تنها به اجرای پروژه‌های عمرانی بدون پیوست و شاخصه‌های اجتماعی پرداخته شده است. مشکینی ادامه داد: دومین علت توسعه نامتوازن، توسعه بدون در نظر گرفتن آمایش سرزمین است. توسعه کشاورزی و صنعت معطوف به چند استان نظیر اصفهان شد و این امر سبب مهاجرت‌ها و شکل‌گیری نقاط حاشیه‌نشین در کلان‌شهرها شده و نقاط بحرانی مبداء مهاجرت‌ها شدند، از طرفی آب را انتقال دادیم و نظم طبیعی را نیز بر هم زدیم.
وی توجه به نکات مذکور را لازمه کار و فعالیت تشکل‌ها دانست و افزود: فعالیت تشکل باید بر پایه منابع علمی استوار باشد و در غیر این صورت علیرغم تلاش بسیار از اهداف و برنامه‌هایش فاصله خواهد گرفت. همچنین باید به شناخت کاملی از موضوع فعالیت خود در تمامی ابعاد دست یافته و خود به رفرنس تبدیل شود. این مسئول با بیان اینکه رسالت مهم تشکل‌های اجتماعی رصد و پیگیری آلام مردم است، عنوان کرد: موضوعات فعالیت تشکل‌ها را نباید لوکس انتخاب کنیم، باید با آلام مردم همراه شویم.
مشکینی با تاکید بر توجه مسئولین به مشکلات مردم و بیان اینکه مسئولین شب‌ها نیز نباید بخوابند و باید به مشکلات مردم رسیدگی شود، تاکید کرد: مردم ایران در طول تاریخ با اتکاء بر توانایی خود حرکت کرده‌اند و گواه این امر قناتی است که قدمای ما احداث و ایجاد کرده‌اند و برای این اقدام وابسته به حاکمیت نبوده‌اند، امروز نیز تشکل‌های اجتماعی باید رسالت داوطلبانه خود را بدون وابستگی به دولت انجام دهند.
وی با بیان اینکه تشکل اجتماعی واحد سازمان یافته‌ای است که بزرگ‌ترین آورده آن سرمایه‌های انسانی است، افزود: توفیق و قدرت و موفقیت تشکل وابسته به سازمان‌دهی انسان‌هاست. این مسئول ادامه داد: بنا شدن تشکل بر کار تشکیلاتی و خرد جمعی از مهم‌ترین شاخص‌های تشکیلاتی محسوب می‌شود، در تشکیلات اجتماعی من‌ها کنار می‌روند و خرد جمعی جایگزین می‌شود.
وی با بیان اینکه موضوع فعالیت‌ها در کار تشکیلاتی انسان است و واحد شمارش ما همایش‌ها و دوره‌ها نیست بلکه حرکت انسان‌ها رو به جلو در همه زمینه‌هاست، بیان کرد: یک تشکل باید در این راستا نظام‌مند حرکت کند و با پرهیز از انحصار تشکل به صورت فردی تولید ارتباط اجتماعی داشته باشد. وی گردش مسئولیت، انضباط، اطاعت تشکیلاتی و رازداری را از ارکان کار و فعالیت تشکل‌ها دانست و افزود: از دیگر مواردی که تشکل‌ها باید به آن توجه کنند، گمشده ایرانیان یعنی نظم است.
مشکینی ادامه داد: یک تشکل موفق باید بتواند ارتباطات اجتماعی با مردم، دستگاه‌ها و نهادهای دولتی برقرار کند و دامنه ارتباطات را گسترش دهد و در کنار این موضوع نقد سازنده را نیز مد نظر قرار دهد. وی همپوشانی، تعلق و تعهد تشکیلاتی، دوری از قدرت‌طلبی و خودشیفتگی را لازمه فعالیت در تشکل‌ها دانست و افزود: مجموعه این عوامل تشکل را به سمت اهداف مبتنی بر خرد جمعی رهنمون می‌کند.
وی بر لزوم شناخت دقیق حوزه فعالیت توسط اعضای تشکل تاکید کرد و گفت: زمانی که اعضای تشکل شناخت کافی و علمی از مسائل اجتماع نداشته باشند نمی‌توانند موفق شوند. مشکینی افزود: یک تشکل اجتماعی باید در همه زمینه‌ها آگاهی لازم و کافی را داشته باشد، مسائل را تحلیل کرده و مورد بررسی قرار دهد و بر این اساس نقشه راه را ترسیم کند. این مقام مسئول با بیان اینکه برگزاری یک نمایشگاه و درج تعدادی پوستر، موفقیت یک تشکل اجتماعی محسوب نمی‌شود، بیان کرد: اقدامات یک تشکل موفق در جامعه ملموس است و برای رسیدن به این نقطه باید برنامه‌ریزی، مطالعه و تحقیق تعریف شود.
مشاور وزیر کشور ادامه داد: به دلیل تعمیم تشکل به صنف، جمع دانشجویی، فرهنگی و... نیاز است که پسوند اجتماعی برای آن در نظر گرفته شود تا بدین طریق NGO معنا پیدا کند. مشکینی با بیان اینکه اعتقاد دارم در دو دهه اخیر که گسترش تعداد تشکل‌های اجتماعی در کشور را شاهد بودیم روی این مفهوم به درستی کار و به آن پرداخته نشده است، افزود: زمانی که ساحت اجتماعی برای یک تشکل عنوان می‌شود، تعریف آن دو مفهوم سرمایه اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی را شامل می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه این دو مفهوم رابطه عکس با یکدیگر دارند، اظهار کرد: متاسفانه در بسیاری از موارد در تعریف سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی، طبیعی فرهنگی، انسانی و... مطرح می‌شود در صورتی که مفهوم سرمایه اجتماعی این تعابیر را در بر نمی‌گیرد. مشاور وزیر کشور ادامه داد: سرمایه اجتماعی در حقیقت و به معنای واقعی مجموعه‌ای از توانمندی‌ها، اطلاعات، توان و در کل مجموعه‌ای از هنجارهای اجتماعی تولید شده در اثر روابط اجتماعی است.
مشکینی کانون سرمایه اجتماعی را ارتباطات اجتماعی عنوان کرد و افزود: جهت نشان دادن میزان این سرمایه مجموعه‌ای از شاخص‌ها تعریف شده است. وی با بیان اینکه رضایت و اعتماد از جمله این شاخص‌ها هستند که در سه سطح خرد، میانی و کلان تعریف شده‌اند، گفت: هر چه این شاخص‌ها در جامعه افزایش پیدا کند به معنای افزایش سرمایه اجتماعی است. وی بیان کرد: در بحث آسیب‌های اجتماعی نیز ما با یکسری عدد و رقم روبرو هستیم که تحلیل ما از وضعیت آسیب‌های اجتماعی نیست، اما هشدارهایی است که به طریق آن وضعیت کلی آسیب های اجتماعی مشخص می‌شود.
مشکینی در ادامه بحث به بررسی وضعیت آسیب‌های اجتماعی و میزان گسترش این آسیب‌ها در جامعه پرداخت و در این رابطه بیان کرد: به عنوان نمونه 11 میلیون حاشیه نشین و بیش از هفت میلیون ساکن مناطق بافت فرسوده در کشور وجود دارد که جمعا 18 میلیون حاشیه نشین را تشکیل می‌دهد، این جمعیت خود به تنهایی تولیدکننده آسیب است. وی ادامه داد: نقطه مقابل این وضعیت نقاط بحرانی شهری است، یعنی نقاطی که مهاجرفرست هستند و اغلب این مهاجرها به مناطق حاشیه‌نشین شهری مهاجرت می‌کنند در نتیجه مبداء به نقطه بحرانی تبدیل می‌شود.
مشکینی افزود: مسئله دیگر اعتیاد است. با در نظر گرفتن نرخ میانگین بین خوشبینانه‌ترین و بدبینانه‌ترین حالت، حدود چهار میلیون نفر معتاد داریم و این به معنای درگیری این تعداد خانواده با معضل اعتیاد و تبعات آن است. این مسئول با بیان اینکه طلاق به خودی خود آسیب محسوب نمی‌شود و در یک جامعه با توجه به سرانه جمعیت، وقوع میزانی از طلاق امری طبیعی محسوب می‌شود، بیان کرد: بر این اساس باید حداکثر آمار طلاق در کشور 10درصد باشد که این میزان در کشور ما 23 درصد است، البته این آمار جدای از طلاق عاطفی است.
وی عنوان کرد: همچنین ما در کشور 15 میلیون پرونده قضایی داریم که براین اساس با توجه به جمعیت کشور از هر پنج نفر یک نفر با مسئله قضایی درگیر است. مشکینی با بیان اینکه 220 هزار زندانی ثابت و 600 هزار زندانی غیرثابت در کشور داریم، گفت: این معضل اجتماعی نیز تنها شامل زندانی و نحوه برخورد با وی در زندان نمی‌شود و خانواده را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
این مسئول در رابطه با تلفات ناشی از تصادفات رانندگی بیان کرد: در سال 30 هزار نفر در نتیجه تصادفات رانندگی کشته می‌شوند و در کنار این آمار تلفات، آمار قطع نخاعی‌ها نیز وجود دارند. هر قطع نخاعی 20 تا 30 نفر را به طور میانگین بین 30 تا 40 سال مشغول به خود می‌کند. مشکینی با بیان اینکه در رابطه با زنان سرپرست خانوار نیز نرم طبیعی تعریف شده است گفت: این نرم در کشور ما از میزان طبیعی بالا‌تر است و ما 2.6 میلیون زن سرپرست خانوار داریم.
وی با بیان اینکه این آمارها به صورت میانگین عنوان شده است، تصریح کرد: در رابطه با مقوله طلاق با اینکه میزان میانگین طلاق در کشور 23 درصد عنوان می‌شود، در منطقه‌ای مانند شمیرانات تهران این نرخ به 60 درصد می‌رسد و این موضوعی است که در بحث آسیب‌های اجتماعی باید مورد توجه قرار گرفته شود. مشکینی توسعه ایران را نامتوازن دانست و دو علت را در خصوص این عدم توازن مطرح کرد و افزود: اولین علت مربوط به برنامه توسعه در کشور است. ما در کل از سال 1320 تا به حال 12 برنامه توسعه داشته‌ایم که 10 برنامه اجرا و دو برنامه اجرا نشده است.
وی ادامه داد: این برنامه‌های توسعه‌ای عمرانی محور بوده‌اند و تنها به اجرای پروژه‌های عمرانی بدون پیوست و شاخصه‌های اجتماعی پرداخته شده است. مشکینی ادامه داد: دومین علت توسعه نامتوازن، توسعه بدون در نظر گرفتن آمایش سرزمین است. توسعه کشاورزی و صنعت معطوف به چند استان نظیر اصفهان شد و این امر سبب مهاجرت‌ها و شکل‌گیری نقاط حاشیه‌نشین در کلان‌شهرها شده و نقاط بحرانی مبداء مهاجرت‌ها شدند، از طرفی آب را انتقال دادیم و نظم طبیعی را نیز بر هم زدیم.
وی توجه به نکات مذکور را لازمه کار و فعالیت تشکل‌ها دانست و افزود: فعالیت تشکل باید بر پایه منابع علمی استوار باشد و در غیر این صورت علیرغم تلاش بسیار از اهداف و برنامه‌هایش فاصله خواهد گرفت. همچنین باید به شناخت کاملی از موضوع فعالیت خود در تمامی ابعاد دست یافته و خود به رفرنس تبدیل شود. این مسئول با بیان اینکه رسالت مهم تشکل‌های اجتماعی رصد و پیگیری آلام مردم است، عنوان کرد: موضوعات فعالیت تشکل‌ها را نباید لوکس انتخاب کنیم، باید با آلام مردم همراه شویم.
مشکینی با تاکید بر توجه مسئولین به مشکلات مردم و بیان اینکه مسئولین شب‌ها نیز نباید بخوابند و باید به مشکلات مردم رسیدگی شود، تاکید کرد: مردم ایران در طول تاریخ با اتکاء بر توانایی خود حرکت کرده‌اند و گواه این امر قناتی است که قدمای ما احداث و ایجاد کرده‌اند و برای این اقدام وابسته به حاکمیت نبوده‌اند، امروز نیز تشکل‌های اجتماعی باید رسالت داوطلبانه خود را بدون وابستگی به دولت انجام دهند.
وی با بیان اینکه تشکل اجتماعی واحد سازمان یافته‌ای است که بزرگ‌ترین آورده آن سرمایه‌های انسانی است، افزود: توفیق و قدرت و موفقیت تشکل وابسته به سازمان‌دهی انسان‌هاست. این مسئول ادامه داد: بنا شدن تشکل بر کار تشکیلاتی و خرد جمعی از مهم‌ترین شاخص‌های تشکیلاتی محسوب می‌شود، در تشکیلات اجتماعی من‌ها کنار می‌روند و خرد جمعی جایگزین می‌شود.
وی با بیان اینکه موضوع فعالیت‌ها در کار تشکیلاتی انسان است و واحد شمارش ما همایش‌ها و دوره‌ها نیست بلکه حرکت انسان‌ها رو به جلو در همه زمینه‌هاست، بیان کرد: یک تشکل باید در این راستا نظام‌مند حرکت کند و با پرهیز از انحصار تشکل به صورت فردی تولید ارتباط اجتماعی داشته باشد. وی گردش مسئولیت، انضباط، اطاعت تشکیلاتی و رازداری را از ارکان کار و فعالیت تشکل‌ها دانست و افزود: از دیگر مواردی که تشکل‌ها باید به آن توجه کنند، گمشده ایرانیان یعنی نظم است.
مشکینی ادامه داد: یک تشکل موفق باید بتواند ارتباطات اجتماعی با مردم، دستگاه‌ها و نهادهای دولتی برقرار کند و دامنه ارتباطات را گسترش دهد و در کنار این موضوع نقد سازنده را نیز مد نظر قرار دهد. وی همپوشانی، تعلق و تعهد تشکیلاتی، دوری از قدرت‌طلبی و خودشیفتگی را لازمه فعالیت در تشکل‌ها دانست و افزود: مجموعه این عوامل تشکل را به سمت اهداف مبتنی بر خرد جمعی رهنمون می‌کند.
وی بر لزوم شناخت دقیق حوزه فعالیت توسط اعضای تشکل تاکید کرد و گفت: زمانی که اعضای تشکل شناخت کافی و علمی از مسائل اجتماع نداشته باشند نمی‌توانند موفق شوند. مشکینی افزود: یک تشکل اجتماعی باید در همه زمینه‌ها آگاهی لازم و کافی را داشته باشد، مسائل را تحلیل کرده و مورد بررسی قرار دهد و بر این اساس نقشه راه را ترسیم کند. این مقام مسئول با بیان اینکه برگزاری یک نمایشگاه و درج تعدادی پوستر، موفقیت یک تشکل اجتماعی محسوب نمی‌شود، بیان کرد: اقدامات یک تشکل موفق در جامعه ملموس است و برای رسیدن به این نقطه باید برنامه‌ریزی، مطالعه و تحقیق تعریف شود.
مرجع : ایسنا
