فائزه طاهری
روزنامه بهار
همه دولتها نقاط قوت و ضعفی دارند، اما مساله مهم که نشان از برتری یک دولت و دلیلی برای ادامه راه او دارد، غلبه نقاط قوت بر نقاط ضعف است. دولت یازدهم با ریاستجمهوری حسن روحانی نیز از این قاعده مستثنی نیست. برجام که موافقان و مخالفان خود را دارد، مشکلات اقتصادی با وجود تکرقمی شدن نرخ تورم و افزایش نرخ رشد، حقوقهای نجومی که البته زاییده این دولت نیست و اختلافات قوه مجریه با سایر قوا که با نزدیک شدن به انتخابات شدت میگیرد، همه از موضوعاتی است که رقبای روحانی میتوانند با استناد به آنها دولت یازدهم را به چالش بکشند. علی تاجرنیا، ابوالقاسم رئوفیان و مهدی تقوی از کارشناسانی هستند که درباره این موضوعات با «بهار» به گفتوگو نشستند و نقاطی را که دستاویز مخالفان روحانی است تشریح کردند.
***
علی تاجرنیا: رقبا منافع ملی کشور
را به راحتی قربانی خواهند کرد
علی تاجرنیا نماینده مجلس ششم در اینباره معتقد است جناح اصولگرا با سابقهای که از خود نشان داده از حداکثر ظرفیت خود برای انتقاد از دولت استفاده خواهد کرد. او میگوید: برخی جریانهای منتسب به اصولگرایان علیرغم آگاهی از مشکلات کشور، به صورت غیرقابلکنترلی به دولت خواهند تاخت. شاید برای اولین بار مشاهده خواهیم کرد حتی منافع ملی کشور را به راحتی قربانی میکنند، کما اینکه در موضوع برجام این اتفاق افتاده است. او با بیان اینکه مخالفان سعی میکنند مفاد تفاهمنامه را با کماهمیت جلوه دادن بخشهایی که به نفع کشور است زیر سوال ببرند، میگوید: برجام حاصل یک توافق در شرایط برابر نیست. کشور ما در آستانه یک بحران جدی بود که به واسطه تحریمهای ناشی از رفتارهای ناصحیح دولت گذشته صورت گرفت. با وجود شرایط دشوار و نابرابر بین ایران و کشورهای قدرتمند جهانی، این توافقنامه بینظیر است. اگر مردم اطلاعات درستی نسبت به شرایط داشته باشند، درمییابند کشور در آستانه چه خطراتی بوده است. دولت روحانی باید شرایط کشور را در زمانی که برجام امضا شد و مجموعه اتفاقاتی که منجر به آن شد را توضیح و اطلاعرسانیهای شفاف انجام دهد. اصولگرایان نیز باید منافع جناحی را کنار بگذارند و به صورت ملی به آن نگاه کنند.
تاجرنیا نیز با اشاره عملکرد دولت در حوزه مسائل سیاست داخلی میگوید: بخش عمدهای از مسائل مربوط به حقوقهای نجومی نتایج رفتارهایی است که در دهههای گذشته ایجاد شده و اقتصاد رانتی در دولت احمدینژاد تشدید شد. البته از دولت انتظار میرود نسبت به این موضوع با جدیت برخورد و با ارائه قوانین نظارتی به شفافسازی کمک کند تا از بروز مفاسد اقتصادی جلوگیری شود. دولت در عین حال باید کسانی را که در مظن اتهام هستند از خود دور کند. او که معتقد است با مفاسد اقتصادی در کشور به صورت عادلانه برخورد نمیشود، میگوید: برخوردهای جناحی باعث میشود اگر رفتارهای خلاف اقتصادی در سایر نهادهای غیروابسته به اصلاحطلبان یا اعتدالخواهان صورت بگیرد به راحتی از کنار آنها عبور میکنند اما در مورد دولت مسائل کوچک هم بزرگنمایی میشود. اگرچه دولت روحانی به مراتب در شفافسازی و غیررانتی کردن اقتصاد تلاش کرده و بسیاری از مباحثی که امروز به عنوان نقاط ضعف دولت مطرح میشود، قابل مقایسه با فسادهای اقتصادی دوره قبل نیست، اما همیناندازه هم از دولت برخاسته از اعتدال و اصلاحطلبی مورد پذیرش نیست.
تاجرنیا معتقد است مخالفان دولت میتوانند روی برخی از اتفاقات مقطعی مانند افزایش دلار نیز مانور بدهند و میگوید: سیاستهای اقتصادی زمانبر است البته ساختن اقتصاد بسیار زمانبرتر از تخریب آن است. همانطور که بخشی از توفیقات احمدینژاد در دوره اول عمدتا پیامد سیاستهای درست دولت اصلاحات بود و بخش عمدهای از مشکلات دوره دوم احمدینژاد و دوره اول روحانی سیاستهای غلطی بود که دولت احمدینژاد آنها را پی گرفت. او همچنین معتقد است دولت روحانی توانسته در همین مدت و علیرغم فشارها، تا حدی تورم و گرانی را کنترل کند و ادامه میدهد: البته در حوزه رشد و توسعه در حوزه اقتصادی طبیعتا با مشکلاتی مواجه بودیم. دولت باید ضمن اینکه صادقانه آنها را با مردم مطرح میکند از عزم جدی خود برای اصلاح روند موجود استفاده کند و تیم اقتصادی خود در دوره آینده را سازمان دهد تا مردم نتایج سیاستهای اقتصادی را مشاهده کنند.
ابوالقاسم رئوفیان: برخورد صریح و شفاف با موضوع حسین فریدون
همچنین ابوالقاسم رئوفیان دبیرکل حزب اسلامی ایرانزمین نیز برجام را از موضوعاتی میداند که مخالفانی به شدت معترض دارد. با این حال معتقد است نبود برجام شرایطی دیگری برای ایران رقم میزد. او میگوید: برخی برجام را اوج عزت و برخی حضیض ذلت میدانند که هردو گروه دچار افراط و تفریط هستند. مخالفان دولت درحالی با پوشالی خواندن برجام به روحانی و تیم مذاکرهکننده حمله میکنند که میدانند برجام توانست حرف حقی را به کرسی بنشاند که سالها ملت ما دنبالش بود، یعنی تثبیت حقوق هستهای ایران و به رسمیت شناختن آن. برجام امنیت دانشمندان هستهای ما را که هرازگاهی به بهانه ساختن بمب هستهایترور میشدند، تامین و بدعهدی آمریکائیها را به دنیا ثابت کرد و در برقراری تعاملات مثبت و موثر بین کشورهای اروپایی و ایران و بهبود روابط بینالمللی موثر افتاد. او با بیان اینکه هیچ آدم منصفی منکر دستاوردهای برجام و افزایش توان صادرات نفتی ما به برکت برجام که اگر نبود صادرات نفت ما امروز به صفر میرسید، نیست، ادامه میدهد: موفقیت اخیر ما در اوپک مدیون برجام است. با این حال ما برجام را پیروزی مطلق نمیدانیم اما اینکه مخالفان آن را یک شکست تمامعیار تا جاییکه با انتقامجویی از آن به عنوان حربهای علیه روحانی در انتخابات و افشای مذاکرات و اظهارات محرمانه ظریف در مجلس آنهم با تحریف مطالب استفاده کنند، کمال بیانصافی و از مصادیق بداخلاقی و غرضورزیست.
همچنین رئوفیان درباره برخورد با مفاسد اقتصادی اظهار میکند: مفاسد اقتصادی از مسائل بهجایی است که به عنوان حربهای علیه دولت استاده میکنند و دولت نیز باید با آن برخورد جدی داشته باشد. برای مثال درباره حسین فریدون برادر رییسجمهور، مسائلی در مجلس و قوه قضاییه مطرح است و مدعی هستند اسناد و مدارکی در به هم خوردن مسائل ارزی وجود دارد. رییسجمهور باید قبل از اینکه دیگران بخواهند وارد این قضیه شوند، صریح و شفاف با این موضوع برخورد کند. رئوفیان مباحث اقتصادی و مشکلات زندگی مردم را از دیگر مسائلی میداند که دستاویز مخالفان دولت قرار میگیرد و میگوید: در حال حاضر وضعیت اقتصادی کشور نابسامان است و مردم معیشت خوبی ندارند. فقر، بیکاری و گرانی از عمده حربههایی است که علیه دولت روحانی به کار میگیرند. البته همه اینها معلول یک علت و شخص رئیسجمهوری نیست، بلکه عوامل متعددی در کنار هم این وضعیت را به وجود آورده است. او که معتقد است نتیجه کنترل تورم ملایم کردن شیب قیمتهاست و نه کاهش قیمتها، میگوید: تکرقمی شدن نرخ تورم کار بزرگی بود که دولت انجام داد اما کنترل تورم و تکرقمی شدن آن به معنای ارزان شدن کالاهای استراتژیک نسبت به گذشته نیست. برخی این مساله را علیه روحانی مطرح میکنند در حالی که باید روشنگری شود کنترل نرخ تورم یعنی پیشگیری از گران شدن افسارگسیخته کالاهایی که در سبد خانوار قرار میگیرد. رئوفیان همچنین معتقد است اشاعه اختلاف بین مسئولان و کشیده شدن آن به میان جامعه مانند بگومگوهای اخیر روحانی و آملی لاریجانی ضربه به نظام و اجحاف به مردم است. او میگوید: مسئولان الگوهای رفتاری در جامعه هستند و حق ندارند درگیریها و اختلافات خود را مرتبا به جامعه پمپاژ و افکار عمومی را مشوش کنند. آنها باید مشکلات خود را پشت درهای بسته با هم حل کنند و از همگانی کردن آن بپرهیزند.
مهدی تقوی: رد رونق اقتصادی از کم سوادی یا غرض ورزی است
از طرفی مهدی تقوی استاد سابق دانشگاه علامه به ابهامات عملکرد اقتصادی دولت اشاره میکند و میگوید: پیش از دولت یازدهم اقتصاد ایران تورم ۴۰ درصد و نرخ رشد منفی چهار درصد داشت و درواقع روحانی یک ویرانه تحویل گرفت. وقتی از نرخ رشد منفی به نرخ مثبت میرسیم، از نظر اقصاددانها رونق اقتصادی است. بنابراین کسانی که میگویند اقتصاد ایران تغییری نداشته و شاهد رونق اقتصادی نیستیم، یا سواد اقتصادی ندارند و یا عدهای مغرضند. همچنین مهدی تقوی درباره تاثیرات برجام میگوید: سهمیه نفت اوپک ما دوونیم میلیون بشکه بود که پیش از برجام یک میلیون صادر میکردیم، اما الان میتوانیم همه ظرفیت خود را صادر کنیم و ارتباط اوپک با ما خوب شده است. همچنین اگر ۲۵ میلیارد دلار پول بلوکهشده ما داده شود بسیار خوب است. این اتفاقات و همچنین رفع بخشی از تحریمهای اروپا از نتایج برجام است که دولت روحانی و ظریف بسیار برای آن زحمت کشیدند.
در نهایت به نظر میرسد شفافسازی و ارائه آمار و ارقام صحیح و همچنین برخورد قاطعانه از مهمترین مطالبات کارشناسان و افراد جامعه از دولت روحانی است و در شرایطی که هر دولتی در کنار کامیابیها کاستیهایی نیز دارد، تنها با این کار میتوان از شایعهپراکنی و ناصحیح جلوه دادن واقعیت توسط مخالفان غرضورز که قصد زیر سوال بردن توفیقات دولت را دارند، جلوگیری کرد.