«محارم»، ورژن زنانه «ژن خوب»!

روزنامه بهار: پس از صحبت‌های رئیس جمهور درباره عدم حضور زنان در کابینه، که دلیل این حضور نداشتن را عدم توانایی خود و فشارهای موجود  توصیف کرد و هیچ توضیح دیگری در باره چرایی این مسئله نداد، فعالان حقوق زنان در تکاپو برای استحقاق حقوق از دست رفته زنان افتادند تا اینکه خبر رسید قرار است در هر وزارت خانه‌ای زنی به عنوان معاون وزیر انتخاب شود. یعنی هر وزیر یک معاون زن! اما تا به حال درباره این موضوع هم تغییر چشم‌گیری دیده  نشده است و همین موضوع نیز صدای اعتراض خیلی‌ها از جمله فراکسیون زنان مجلس را در آورده است.« شما مگر هر روز فشار نیاوردید که اشتغال زنان باید متوقف شود؟ شما برگردید به احکامی که صادر کردید یک بار دیگر نگاه کنید. کارنامه ما روشن است. هدف ما کاملا واضح است. ما تبعیض جنسیتی را نمی‌پذیریم.» این بخشی از سخنان رئیس جمهور در یکی از همایش‌های انتخاباتی او قبل از انتخابات ریاست جمهوری بود؛ سخنانی که طرح آن در زمان پرشور و شوق انتخاباتی این تصور را برای زنان به وجود آورد که در دوره جدید ریاست جمهوری وی که زنان در شکل گرفتن آن نقشی انکارناپذیر داشتند، تغییری جدی در وضعیت زنان ایجاد خواهد شد و انتظار می‌رفت حد اقل کابینه دولت جدید 3 وزیر زن را در بر داشته باشد اما پای عمل که رسید حتی یک وزیر زن هم در کابینه نبود و توجیح درستی هم از این موضوع صورت نگرفت.

وعده هایی که به ثمر نرسید
شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس جمهوردر حوزه زنان و خانواده دوره قبل رئیس جمهور که حالا سمت دستیار رئیس جمهور در امور حقوق شهروندی را بر عهده دارد، بارها بر موضوع نگاه دولت به اشتغال زنان و افزایش آن تاکید کرده است. بارها از سهم 30 درصدی زنان در  مجلس صحبت کرده بود که چندی پیش نیز  گفت که این طرح در مجلس با اختلاف 2 رای پذیرفته نشده است. معصومه ابتکار، معاون جدید رئیس جمهور در حوزه زنان و خانواده هم در روزهای کوتاهی که از تصدی‌اش به این سمت می‌گذرد، بارها در این زمینه سخن گفته است. این در حالی است که به گفته شهیندخت مولاوردی تا پیش از پایان کار دولت یازدهم زنان ۲۲ درصد از مدیریت دولتی را در اختیار داشتند و برای رسیدن به مرز ۳۰ درصدی که در قانون برنامه ششم توسعه تعیین شده، تنها هشت درصد فاصله بود. پروانه سلحشوری، رئیس فراکسیون زنان مجلس، نیز در این باره گفته است در بررسی شاخص‌های شکاف جنسیتی، مشخص شده که ایران از بین ۱۴۴کشور در رتبه ۱۳۹قرار گرفته و کشورهایی مثل مالی، سودان و چاد بعد از ایران قرار دارند؛ زنان هم مانند مردان درگیر بحران اشتغالند و فراکسیون زنان مجلس به دنبال سهم حداقل۵۰درصدی زنان در اشتغال است.پس از آن هم در حواشی مربوط به انتخاب وزیر علوم بار‌ها نام الهام امین زاده و الهه کولایی برای این سمت از جانب اقشار مختلف به رئیس جمهور پیشنهاد شد تا شاید از این طریق بتوانند روی قول‌های انتخاباتی اش بماند اما تا کنون هیچ عکس العملی از طرف رئیس جمهور در این باره دیده نشده است. این در حالی است که افغانستان وزیر زن دارد اما زنان ایرانی به دلایل نامعلوم از این موضوع باید چشم پوشی کنند همچنین روز گذشته خبرها حاکی از اجازه حضور زنان در ورزشگاه‌های کشور عربستان بود و زنان ما همچنان پشت درب‌های استادیوم‌ها باقی می‌مانند.

عدالت جنسیتی
حالا و باهمه این اوصاف معصومه ابتکار سخن از عدالت جنسیتی می‌گوید. او روز گذشته در نشست هم اندیشی با مدیران گروه‌های آموزشی و پژوهشی مطالعات زنان در باشگاه نهاد ریاست جمهوری گفته بود: بحث مطالعات زنان باید به سمت جنسیت و نگاه متعادل باشد و در کشور تکلیف ما را ماده ١٠١ قانون برنامه ششم توسعه مشخص کرده است. باید تعادل جنسیتی برقرار شود و در کنار بحث مطالعات زنان مطالعات جنسیت را هم داشته باشیم. در بخشنامه اخیر شورای عالی اداری که به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شده است و قرار است ٣٠ درصد پست‌های مدیریتی در اختیار بانوان باشد ما روی آن نظارت و رصد می‌کنیم و دنبال می‌شود تا محقق شود. در بسیاری از وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی بحث زنان مورد توجه قرار گرفته و دستگاه‌های دیگری در حوزه زنان فعالیت دارند و بودجه‌های پژوهشی می‌گیرند که باید این فعالیت‌ها به صورت منسجم باشد. نگاه ما این است که تمام حمایت‌های لازم در قالب تسهیلگری در رشته مطالعات زنان را انجام دهیم، معاونت زنان در سطح سیاست ها، بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها فعالیت دارد و نیازمند نتایج پژوهش‌ها و مطالعات انجام شده است.

منع حضور زنان در مدیریت کلان
اما شهربانو امانی عضو شورای شهر تهران، موضوعاتی را مطرح می‌کند که نیاز به تفکری عمیق دارد. او معتقد است: یک جریان فکری وجود دارد که معتقد است، زنان باید در خانه بمانند و فقط به وظیفه خانه‌داری و مادری بپردازند، اما وقتی بحث حضور فعالانه زنان در اجتماع مطرح می‌شود، معتقدند؛ فامیل و محارمشان باید در اجتماع حضور پیدا کنند و عده کثیری از جامعه را نادیده می‌گیرند و این نسخه را فقط برای خاندان خود می‌پیچند. او عدم حضور زنان در عرصه‌‌های مدیریتی را برای نظام دارای هزینه می‌داند و می‌گوید: اگر آقای رئیس جمهور به هر دلیلی نتوانست در سطوح بالای مدیریت، همچون وزارت از زنان استفاده کند، ولی انتظار داریم که مطابق وعده‌هایشان در بدنه اجرایی دولت، 30 درصد مدیران میانی به بالا را از میان زنان انتخاب کنند.

 البته این شبهه به وجود نیاید که صرفا به خاطر جنسیت انتخاب شوند، بلکه زنان بسیار توانمند، مدیر، مدبر، دانش‌آموخته و شایسته‌ای در همه قوا هستند که مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند. این انتظار از شهردار پایتخت هم وجود دارد . ما  قبل از اینکه ایشان مستقر شود، به همراه فراکسیون زنان مجلس و خانم‌های شورای شهر و شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان نشستی با حضور شهردار تهران برگزار کردیم  و درخواست‌های خود را با ایشان در میان گذاشتیم. جمله مهمی که شهردار تهران در جلسه به آن اشاره کرد  این بود که با حضور خانم‌ها در مدیریت اجرایی تهران شرایط ضمخت تهران تقلیل پیدا خواهد کرد. الان زمان عمل کردن به عهد و پیمانی است که شهردار تهران عنوان کرده بودند.

لازم به ذکر است که روز گذشته با حکم محمدعلی نجفی شهردار تهران دو زن در تهران شهردار شدند و این بدین معناست که می‌توان به سهم زنان از مدیریت شهری طی دوره شهردار بودن نجفی امید وار بود. اما همچنان حضور زنان در سطوح مدیریت کلان دولت موضوعی است که تنها وعده‌های آن نصیب زنان می‌شود.