صادق صدرایی
حضور سخنگوی قوه قضاییه در دانشگاه صنعتی شریف با حاشیهای همراه بود که باعث کمرنگ شدن متن این حضور شد. از سوت زدن آقای اژهای میگوییم که واکنشهای بسیاری را برانگیخت؛ برخی آن را سبب صمیمیتر شدن آن فضا و شکسته شدن فضای خشک و جدی مرسوم در هنگام حضور مسئولان ارزیابی کردند و گروهی دیگر هم این رفتار را در شأن جایگاه حقوقی سخنگوی دستگاه قضایی نمیدانند به خصوص آنکه حجتالاسلام اژهای در کسوت روحانیت هستند اما آنچه در ادامه به آن خواهیم پرداخت نه سوتهای آقای سخنگو و خوب و بد آن بلکه بررسی واکنشهای رسانهای به حضور این مقام ارشد قضایی در جمع دانشجویان است. هنگامی که بازتابهای رسانهای حضور اژهای در جمع دانشجویان را بررسی میکنیم شاهد آن هستیم که کسر قابل توجهی از رسانهها اعم از اصولگرا و اصلاحطلب تا رسانه ملی به جای پرداختن به متن این موضوع به استقبال حواشی آن رفتهاند. به این بهانه به چند نکته درباره متن این جلسه اشاره میکنیم.
۱- حضور کمرنگ مقامات غیر دولتی در محیطهای دانشگاهی از جمله مواردی است که همواره مورد انتقاد جدی جامعه دانشگاهی کشور بوده است. مسئولان بلندپایه قوای قضائیه، مقننه، فرماندهان ارشد نظامی و. . . بر خلاف دولتها چندان خود را موظف به پاسخگویی به دانشجویان ندانسته و نسبت به حضور در چنین جمعهایی از خود اشتیاقی نشان نمیدهند. این حضور معاون اول رییس قوه قضاییه در دانشگاه اگر تداوم پیدا کند و در مقاطع زمانی آینده هم شاهد آن باشیم گام اول قابل تحسینی بوده است.
۲- در این نشست دانشجویی شاهد بودیم که انتقادات شدیدی نسبت به عملکرد دستگاه قضایی مطرح شد. نقدهایی که لزوما از سوی یک طیف سیاسی هم نبوده است و تقریبا تمامی گروههای دانشجویی حاضر در جلسه با آقای سخنگو این انتقادات را مطرح میکردند. این موضوع میتواند در درون خود یک نشانه خطرناک برای این قوه باشد که گروهها و جناحهای مختلف نسبت به عملکرد آن ابراز نارضایتی میکنند. شنیده شدن صداهای مختلف در نقد قوه قضائیه از جهاتی هم میتواند به مسئولان عدلیه برای اصلاح برخی رویههای نادرست نیز کمک شایانی کند و باید از آن استقبال کرد.
۳- با نگاهی به نشست دانشجویی با حضور سخنگوی دستگاه قضایی شاهد آن هستیم که نوعی التهاب در زمان عمدهای از فضای جلسه حاکم بود. شوخ طبعیها و سوت زدن آقای اژهای هم نوعی تلاش برای شکستن همین فضا ارزیابی میشود اما ریشه این التهاب در کجاست؟ به نظر میرسد ایجاد اَشکال گوناگونی از محدودیت برای مطرح ساختن نقدها به عملکرد دستگاه قضایی در فضای رسمی رسانهای کشور را بتوان یکی از دلایل این جوّ که نمونهای از آن در حضور معاون اول قوه قضاییه در دانشگاه شریف قابل مشاهده بود دانست؛ حکایت، حکایت همان فنر فشرده شده است!