برجام تنها بخشی از مسائل اقتصادی است

اقتصاد ایران در طول چند سال گذشته وارد فاز جدیدی از چالش‌های خود شده است که شاید بتوان آن را ناشی از سو مدیریت یا کم توجهی به مسائل اقتصادی (در قیاس با مسائل فرهنگی و سیاسی) از حدود سه دهه پیش تا حالا دانست. یکی از برجسته ترین پیامدهای این وضعیت مسائل بیکاری و نابرابری های عمیق اجتماعی و اقتصادی  است که خود ناشی از عدم ایجاد زیرساخت های صنعتی و اقتصادی مناسب و همچنین عدم مدیریت مناسب در توزیع ثروت‌ها بوده است.در چنین وضعیتی که بسیاری از مسائل در ساختار اقتصادی خود را نمایان می‌کند تحریم های مالی و سیاسی آمریکا دوباره بعد از چند سال قرار است تا سه ماه دیگر اجرایی شوند. اتفاقی که اگر ساختارهای اقتصادی کشور خود را برای مقابله با آن آماده نکند ممکن است آثار منفی آن نمایان شود. واقعیت این است که برخی ساختارهای اقتصادی در حوزه های اداری و مالی نیازمند اعمال اصلاحاتی جدی همچون ایجاد شفافیت های گسترده است.

مهدی پازوکی، کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه نظام کلان تصمیم گیری اقتصادی در کشور باید در شرایط فعلی اقدامات جدی را در رابطه با مسائل اقتصادی انجام دهد، گفت: در وهله اول باید تعامل سازنده با دیگر کشورها در دستور کار قرار بگیرد. با اتحادیه اروپا، کانادا، استرالیا، ژاپن و شرق آسیا می‌توان ارتباطات اقتصادی خوبی را برقرار کرد. از سوی دیگر مشکلات اقتصادی ما تنها به برجام گره نمی‌خورد چرا که برجام شاید حدود ۲۰ درصد از مشکلات اقتصادی کشور باشد در حالی که ۸۰ درصد مشکلات ما به مسائل مدیریتی و استفاده بهینه از منابع برمی‌گردد.وی با بیان اینکه دولت باید صادقانه واقعیت‌ها را با مردم در میان بگذارد، گفت: اصلاح قیمت‌های انرژی، اصلاح نظام اداری و سیستم‌های پولی در کشور از اقداماتی هستند که باید در رابطه با اقتصاد کشور صورت بگیرد. البته این اصلاحات را باید مجموعه حاکمیت و نه صرفا قوه مجریه پیگیری کند. قوه قضاییه برای انجام اصلاحات اقتصادی نقش بزرگی را بر عهده دارد و آن ایجاد امنیت و جلوگیری از رانت‌بازی در فضای اقتصادی است که از طریق برخوردهای قانونی با رانت‌خواران محقق می شود.

پازوکی با تاکید بر اینکه سیاست خارجی باید در خدمت توسعه اقتصادی قرار بگیرد، گفت: در همین عربستان سعودی بن سلمان حدود ۲۱ روز تمام ایالت‌های آمریکا و کشورهای خارجی را برای لابی کردن زیر پا گذاشت. همزمان با او وزیر خارجه عربستان هم در شرق آسیا به دنبال تعاملاتی بود تا آن کشورها را از مبادلات با ایران باز دارد. واقعیت این است که ۹۰ درصد از روابط بین‌المللی از طریق لابی محقق می‌شود که در این زمینه باید تجدیدنظر جدی در روابط ما صورت بگیرد.این استاد دانشگاه در ادامه به اهمیت ایجاد شفافیت در فضای اقتصادی هم اشاره کرد و گفت: شفافیت اقتصادی پیش فرض مبارزه با فساد اقتصادی است. ما برای اینکه بتوانیم با مفاسد اقتصادی و کاستی‌ها در اقتصادمان مقابله کنیم، قبل از هر چیزی نیاز داریم تا به طور شفاف و واضحی از جریانات اقتصادی کشور مطلع باشیم.گفتنی است که شروع موج جدید تحریم های آمریکایی از حدود ۳ ماه دیگر شروع می شود که پیش بینی می شود در آن آمریکایی ها روی محدود کردن صادرات نفت کشور و ایجاد محدودیت های مالی تمرکز ویژه ای داشته باشند. در این شرایط اقدامی بسیار حیاتی مدیریت منابع مالی و پولی در اقتصاد کشور است. این مدیریت پیش از هر چیز نیازمند وجود شفافیت در فعالیت های اقتصادی و همچنین نظارت بی تعارف تر بر روند فعالیت دستگاه عظیم بوروکراسی در کشور است.