چالش بر سر دلایل تعطیلی یک رویداد موسیقایی

 امیر مردانه دبیر اجرایی جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی پس از انتشار تازه‌ترین توضیحات علی ترابی مدیرکل سابق دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متن دیگری را در پاسخ به این اظهارات منتشر کرد.در متن امیر مردانه آمده است؛ «به نام دوست / ‏‬ پس از اظهارات مورخه ۱۵ تیرماه ۹۸ مدیرکل محترم سابق دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد جناب آقای ترابی در قالب جوابیه‌ای بر مصاحبه اخیر بنده با خبرگزاری محترم مهر در تاریخ ۱۲ تیرماه امسال در خصوص موضوع عدم حمایت دفتر موسیقی از سومین جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی در دوره مدیریت ایشان، ذکر نکاتی، جهت رفع شبهات مطرح شده توسط ایشان و نگاشتن چند سطری ضروری می‌نمود که اگر اظهارات و عملکرد ایشان با منافع جامعه موسیقی مرتبط و در تضاد نبود، ترجیج حقیر؛ یقیناً سکوت اختیار کردن بود.پیش از هر چیز جهت آگاهی هر چه بیشتر اذهان عمومی جامعه موسیقی لازم است کمی از ظرفیت‌ها و پتانسیل ایجاد شده در جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی که متأسفانه در سال ۱۳۹۷ بیشتر به دلیل اعمال سلیقه شخصی ایشان برگزار نگردید، ذکر شود:

جذب ۳۰۰ هنرمند در دو دوره
جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی در دو دوره فعالیت در سال ۹۵ و ۹۶ با جذب قریب بر ۳۰۰ هنرمند فعال از سراسر کشور، با ایجاد فضایی جهت حضور مستقل و غیر رقابتی برای تعداد زیادی از برگزیدگانجشنواره ملی جوان (که از نظر کارشناسان و دبیر محترم جشنواره جوان پس از پایان جشنواره به حال خود رها می‌شوند) با حمایت و حضور پیشکسوتان این حوزه از جمله اساتید داریوش طلایی، داریوش پیرنیاکان، داوود گنجه‌ای، علی اکبر شکارچی، حمیدرضا نوربخش، سید رضا طباطبایی، هادی منتظری و همچنین اعضای شورای هنری و پژوهشی در تالار رودکی برگزار گردید.جشنواره‌ای تخصصی در حوزه موسیقی کلاسیک ایران، برای نسل میانی که عملاً در جهت ایجاد حلقه مفقوده بین جشنواره موسیقی فجر و جشنواره موسیقی جوان طراحی شد.

جشنواره‌ای که ضمن بهره مندی از حمایت‌های مادی و معنوی از سوی دولت، کلیه ساختار هنری را، هم در بُعد شکل گیری و هم در امور اجرایی به بخش خصوصی که در حقیقت به خود جامعه موسیقی واگذار نمود که متأسفانه در دوره مدیریت جناب ایشان بودجه مورد نیازش تأمین نشد و برگزار نشد؛ جشنواره‌ای که مدیر اجرایی و شورای سیاست گزاری آن با حکم رسمی مدیریت وقت دفتر موسیقی منصوب شدند و مبلغ ۲۵۰ میلیون تومان در سرفصل بودجه معاونت هنری برایش تخصیص داده شد که جناب آقای ترابی مدیریت سابق دفتر موسیقی، که در آن زمان عضو هیأت مدیره انجمن موسیقی و مشاور نظارت و برنامه‌ریزی معاونت محترم هنری بودند و کاملاً در جریان میزان تخصیص بودجه جشنواره بوده‌اند که چه بسا با کارشکنی‌های آن روزها، اگر پیگیری‌های لازم عوامل اجرایی و نامه سرگشاده هنرمندان و شرکت کنندگان جشنواره و همکاری مدیر عامل انجمن موسیقی (که پس از ۷ ماه از پایان جشنواره هنوز حق‌الزحمه این عزیزان پرداخت نگردیده بود) نبود چه بسا هرگز پرداخت نمی‌شد.

کدام جشنواره خصوصی؟ کدام جشنواره مستقل؟
در بخشی از جوابیه‌ای که جناب ترابی در مورد «جشنواره مستقل» و «جشنواره بخش خصوصی» مرقوم فرموده بودند، لازم به ذکر است که در هیچ‌یک از مصاحبه‌ها و از هیچکدام از دست‌اندرکاران برگزاری جشنواره همچین ادعایی صورت نگرفته که جشنواره برای بخش خصوصی است. بلکه بارها عنوان گردیده با «مشارکت بخش خصوصی» و همچنین عنوان «مستقل» به معنی استقلال برگزارکنندگان و شوراهای هنری جشنواره از هر گونه پیشنهاد و یا احیاناً فشار بیرونی در خصوص اجرای تصمیمات گرفته شده در شورای سیاست‌گذاری است.در این جشنواره فقط و فقط امور اجرایی آن هم با نظارت (در بخش کیفی و مالی) بخش دولتی به بخش خصوصی واگذار گردیده، و این نکته قابل تاکید است که، اگر قرار نبود بخش قابل توجهی از بودجه این جشنواره توسط دفتر موسیقی تأمین گردد؛ دیگر لزومی بر صادر شدن احکام مربوطه در بخش‌های ذکر شده نبود.

طبیعی‌است هنگامی که دفتر موسیقی (در دوره جناب آقای طالبی طبق ماده ۱۳ فصل دوم راهبردها و فناوری انجام وظایف دولت در خصوص تصدی امور اجتماعی و فرهنگی-خدماتی با رعایت اصول بیست و نهم و سی‌ام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از طریق توسعه بخش خصوصی و نهادها و مؤسسات غیردولتیِ تعیین صلاحیت شده با حمایت دولت و واگذاری مدیریت واحدهای دولتی به بخش تعاونی و خصوصی و نهادها و مؤسسات عمومی غیر دولتی با پرداخت تمام و یا بخشی از هزینه سرانه خدمات) حمایت کامل خود را از این رویداد هنری اعلام می‌نماید همراه با حمایت، نظارت بر کیفیت و تعیین سیاست‌گذاری جشنواره را با دعوت از اساتید و بزرگانی چون مجید کیانی، علی اکبرشکارچی، حمیدرضا نوربخش، سیامک جهانگیری انجام داده تا جشنواره در ادامه مسیر هنری خویش هرچه قوی‌تر حرکت نماید.

هزینه برگزاری حداقل ۳ برابر بودجه مصوب بود!
با نگاهی به جدول دو دوره برگزاری این جشنواره همه دلسوزان این حوزه تأیید می‌کنند که هزینه برگزاری این جشنواره حداقل ۳ برابر مبلغ درنظر گرفته شده دفتر موسیقی (۲۵۰ میلیون تومان) بود که اگر اعتبار و اعتماد به بخش خصوصی نبود، چگونه یک گروه در جشنواره فجر با قرارداد ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان در جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی با کمتر از یک سوم هزینه شرکت می‌کرد. آیا اگر اعتبار و امکان تهاتر با بخش خصوصی برای هنرمندان مقدور نبود چگونه این قراردادها با یک سوم میزان اصلی قرارداد صورت می‌گرفت. آیا نه اینکه امروزه در امور مالی بخش بسیار زیادی از مراودات مالی بر اساس تهاتر طرفین قراردادها صورت می‌گیرد!جناب ترابی به واسطه سابقه طولانی در حوزه‌های مدیریتی در معاونت هنری خود بیشتر مستحضر هستند که جدا از بروکراسی‌های اداری، حمایت از رویدادی همانند «جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی» جزو وظایف ذاتی دفتر موسیقی می‌باشد؛ همانطور که در جدیدترین حکم وزیر محترم ارشاد به مدیرکل محترم جناب الهیاری آمده است: «امید می‌رود با استعانت از خداوند متعال و در تعامل با اهالی هنر نسبت به تقویت و گسترش موسیقی ایرانی و بهره‌گیری از آن در دیپلماسی فرهنگی و هنری جمهوری اسلامی ایران موفق وموید باشید».

نکات قابل تأملی از جمله «تأمل با اهل هنر» و «تقویت و گسترش موسیقی ایرانی» که کمبود آن در دوره مدیریت ایشان بسیار احساس می‌شد و چه بسا با تعطیلی این رویداد به تضعیف این حوزه بیشتر کمک کرد. سوال اینجاست که چرا آقای ترابی در کارکرد بودجه‌ای که برای هنرمندان موسیقی در برنامه بودجه دولت در نظر گرفته شده که حق هنرمندان مظلوم و بی ادعای این حوزه است بیشتر میل به ذخیره این منابع به سمت خزانه دولت دارند تا هنرمندان…!؟طبق فرمایشات جناب ترابی درخصوص پیشنهاد ایشان نسبت به برگزاری دوره سوم جشنواره با تأمین فقط اجاره بهای سالن توسط دفتر موسیقی (ولاغیر، که در صورتجلسه جلسه مذکور موجود است) که تقریباً یک دهم بودجه در نظر گرفته شده سال قبل می‌باشد اگر این پیشنهاد اقدام محترمانه نسبت به تعطیلی این جشنواره نیست پس چیست؟ آیا این مواردی که اشاره فرمودند بیشتر فرار رو به جلو نیست؟

در قسمتی از سخنان ایشان ذکر مبلغ ۲۵۹ میلیون تومان به عنوان هزینه برگزاری جشنواره و دستمزد عوامل اجرایی تا سقف ۱۵ میلیون تومان، لازم به ذکر است بالاترین عضو اجرایی جشنواره خود حقیر می‌باشم که برای حق‌الزحمه مبلغ ۷ میلیون و۵۰۰ هزار تومان تعیین شد برای حداقل ۶ ماه پیگیری و تلاش صادقانه جهت برگزاری جشنواره تا اعلام وصول و احقاق حقوق هنرمندان حاضر در جشنواره (که بعد از ۹ ماه صورت گرفت) که در آخر انجمن موسیقی پس از کسر مبالغ ابزار و وسایل دبیرخانه و لوازم خریداری شده جهت برگزاری جشنواره که توسط انجمن پذیرفته نشده بود و به بنده عودت داده شد تقریباً مبلغ ۲ میلیون تومان است. که در نهایت مجموع کلیه مبالغ هزینه شده برای برگزاری جشنواره بازهم، حداقل ۱۰ درصد از سرفصل بودجه این جشنواره (مبلغ ۲۵۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده بود) پایین‌تر است.مطلبی از استادی گرانقدر ذکر می‌کنم که می‌فرمود: خدا سایه بخش خصوصی را بر سر فرهنگ و هنر این مملکت مستدام بدارد. در پایان ضمن آرزوی اعتلای هنر و حفظ عزت و شأن هنرمندان، بابت طولانی شدن این متن عذرخواهی و قضاوت را به اذهان عمومی جامعه موسیقی واگذار می‌نمایم.