دو سال پیش قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی بین شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیوم ایرانی-فرانسوی-چینی توتال، شاخه بینالمللی شرکت ملی نفت چین (CNPCI) و پتروپارس امضا شد. مهمترین پاراگراف این قرارداد برای ایران، خطهایی بود که از الگو شدن بهکارگیری سیستم تقویت فشار در فاز ۱۱ برای سایر فازهای پارس جنوبی میگفت.جذب ۴.۸ میلیارد دلار سرمایه برای ایران و درآمد ۸۴ میلیارد دلاری ایران از طریق اجرای قرارداد توسعه فاز ۱۱، در درجه دوم اهمیت قرار داشت. درنهایت توتال کار خود را در این فاز آغاز و طبق برنامه حرکت کرد. ساخت نخستین جکت فاز ۱۱ پارس جنوبی توسط شرکتهای ایرانی، شروع بهکار دفتر توتال در ایران، انجام کار توتال در فاز ۱۱ طبق زمانبندی، برگزاری مناقصه و هزینه ۹۰ میلیون دلاری توتال در فاز ۱۱ از جمله مهمترین اقدامات توتال بود. با خروج ترامپ از برجام اما برگ جدیدی از تعامل بین ایران و توتال گشوده شد و زمزمههای رفتن توتال به گوش رسید. زمزمههایی که تحقق یافت و این شرکت فرانسوی رسما قرارداد را ترک گفت. بعد از توتال، طبق مفاد قرارداد مسئولیت این شرکت، باید سهم توتال به شرکت چینی واگذار میشد.
این اتفاق، شبهاتی را درباره ادامه کار در فاز ۱۱، مناقصهها، مباحث مالی و بهکارگیری سیستم تقویت فشار ایجاد کرد و آنچه که در این میان از اهمیت بیشتری برخوردار است، اینکه قرار بود سیستم تقویت فشار این فاز الگوی فازهای دیگر شود. افت فشار فازهای پارس جنوبی یکی از موضوعات مهمی است که همواره ذهن مسوولان را به خود مشغول کرده است. طبق برنامهریزی انجام شده، فاز دوم توسعه پارس جنوبی نیز به جلوگیری از افت فشار پارس جنوبی اختصاص دارد و هزینه مورد نیاز برای این فاز، حدود ۲۵ میلیارد دلار برآورد شده است.به گفتهی مسوولان، درباره تکمیل فاز ۱۱، از نظر مالی مشکلی وجود ندارد و چنانچه شرکت چینی جایگزین توتال شود، شرکت چینی سرمایه لازم را دارد. ازسوی دیگر، اگر شرکت چینی هم از قرارداد خارج شود، شرکت پتروپارس توانایی تولید گاز طبیعی از مخزن را با تجربهای که در فازهای ۱۲ و ۱۹ کسب کرده، دارد.
فعالیتهای اجرایی فاز ۱۱ در هر شرایطی امسال آغاز میشود
به تازگی نیز مسوولان نفتی از تعیین تکلیف این طرح در سال جاری خبر دادهاند و آنطور که رضا دهقان - معاون توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت ایران - اعلام کرده است، مذاکرات با طرف چینی در قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی ادامه دارد و تمهیداتی اندیشیده شده که تحت هر شرایطی، امسال فعالیتهای اجرایی این طرح توسعهای آغاز شود. البته حداکثر تا دو ماه آینده، میتوان در این باره با قطعیت بیشتری سخن گفت.وی با بیان اینکه قابلیتهای شرکتهای ایرانی در شرایط کنونی با زمان آغاز توسعه پارس جنوبی قابلمقایسه نیست، افزود: بدون شک شرکت پتروپارس توانمندی لازم را برای اجرای فاز نخست این قرارداد دارد.همچنین به تازگی بیژن زنگنه - وزیر نفت - درباره وضع توسعه میدان گازی پارس جنوبی گفته است: از ۲۷ فاز این میدان، پالایشگاه بخش خشکی و بخش دریایی ۲۵ فاز تمام شده و تا اوایل سال آینده، بخش دریایی ۲۷ فاز پایان مییابد و تولید روزانه گاز این میدان مشترک به حدود ۸۰۰ میلیون متر مکعب میرسد.به گفته وی، به این ترتیب تنها بخش باقیمانده طرح توسعه فاز ۱۴ میدان گازی مشترک پارس جنوبی میماند، همچنین طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی که روند توسعه آن به دلیل تحریم با مشکلاتی روبهرو شد. البته امیدواریم که فعالیتهای اجرایی طرح توسعه فاز ١١ میدان گازی مشترک پارس جنوبی هم امسال آغاز شود.