گروه اقتصادی: فرصت برای چینیها به پایان رسید و سرانجام همانطور که وزیر نفت گفته بود در مهر ماه تلکیف توسعه فاز 11 پارس جنوبی مشخص شد و زین پس مسوولیت این مهم به طور کامل به شرکت پتروپارس واگذار شد.
دو سال پیش قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی بین شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیوم ایرانی-فرانسوی-چینی توتال، شاخه بینالمللی شرکت ملی نفت چین (CNPCI) و پتروپارس امضا شد. مهمترین پاراگراف این قرارداد برای ایران، خطهایی بود که از الگو شدن بهکارگیری سیستم تقویت فشار در فاز ۱۱ برای سایر فازهای پارس جنوبی میگفت.جذب ۴.۸ میلیارد دلار سرمایه برای ایران و درآمد ۸۴ میلیارد دلاری ایران از طریق اجرای قرارداد توسعه فاز ۱۱، در درجه دوم اهمیت قرار داشت. درنهایت توتال کار خود را در این فاز آغاز و طبق برنامه حرکت کرد. ساخت نخستین جکت فاز ۱۱ پارس جنوبی توسط شرکتهای ایرانی، شروع بهکار دفتر توتال در ایران، انجام کار توتال در فاز ۱۱ طبق زمانبندی، برگزاری مناقصه و هزینه ۹۰ میلیون دلاری توتال در فاز ۱۱ از جمله مهمترین اقدامات توتال بود.
با خروج ترامپ از برجام اما برگ جدیدی از تعامل بین ایران و توتال گشوده شد و زمزمههای رفتن توتال به گوش رسید. زمزمههایی که تحقق یافت و این شرکت فرانسوی رسما قرارداد را ترک گفت. بعد از توتال، طبق مفاد قرارداد مسئولیت این شرکت، باید سهم توتال به شرکت چینی واگذار میشد.این اتفاق، شبهاتی را درباره ادامه کار در فاز ۱۱، مناقصهها، مباحث مالی و بهکارگیری سیستم تقویت فشار ایجاد کرد و آنچه که در این میان از اهمیت بیشتری برخوردار است، این بود که باید سیستم تقویت فشار این فاز الگوی فازهای دیگر شود.افت فشار فازهای پارس جنوبی یکی از موضوعات مهمی است که همواره ذهن مسوولان را به خود مشغول کرده است. طبق برنامهریزی انجام شده، فاز دوم توسعه پارس جنوبی نیز به جلوگیری از افت فشار پارس جنوبی اختصاص دارد و هزینه مورد نیاز برای این فاز، حدود ۲۵ میلیارد دلار برآورد شده است.در آن زمان مسوولان درباره تکمیل فاز ۱۱، اعلام میکردند که این طرح از نظر مالی مشکلی وجود ندارد و چنانچه شرکت چینی جایگزین توتال شود، شرکت چینی سرمایه لازم را دارد. ازسوی دیگر، اگر شرکت چینی هم از قرارداد خارج شود، شرکت پتروپارس توانایی تولید گاز طبیعی از مخزن را با تجربهای که در فازهای ۱۲ و ۱۹ کسب کرده، دارد.
زمزمههای جایگزینی شرکت پتروپارس با شرکت چینی مدتی است که آغاز شده بود، ماه گذشته نیز بیژن زنگنه - وزیر نفت - در اینباره گفت: تاکنون چین به طور رسمی اعلام نکرده است که از قرارداد فاز ۱۱ خارج شده، اما عملا این کار را انجام میدهد البته در حال مذاکره با شرکتهای چینی هستیم تا این موضوع به صورت مسالمتآمیز حل شود.وی با بیان اینکه هنوز توسعه فاز ۱۱ از تحریمها معاف نشده است، تصریح کرد: یکی از اهداف امضای قرارداد فاز ١١، جلوگیری از افت تولید با یادگیری فشارافزایی در دریا بود و الان از دوستان میخواهم خودشان کار را آغاز کنند.زنگنه وعده داد بود که درنهایت میدان فاز ۱۱ پارس جنوبی که به دلیل تحریمها دچار وقفه شده بود، نهایتا تا پایان امسال تعیین تکلیف شود و در این دولت، عمده توسعه پارس جنوبی به جز فاز ۱۱ به اتمام میرسد، همچنین تلاش خواهیم کرد که مرحلهی اول فاز ۱۱ نیز نیمه اول ۱۴۰۰ به بهرهبرداری برسد.
روز گذشته اما خبری منتشر شد که پایان حاشیههای طرح توسعه فاز 11 بود چراکه بهطور رسمی اعلام شد که CNPC از قرارداد توسعه فاز ١١پارس جنوبی خارج شده و فاز ١١ به طور کامل توسط شرکت پتروپارس توسعه خواهد یافت.وزیر نفت در این باره توضیح داد: پتروپارس این قرارداد را به تنهایی ادامه میدهد و تا آخر سال جاری اولین جکت را نصب خواهیم کرد و بعد به سمت حفاری خواهیم رفت. در ابتدا با ٥٠٠ میلیون فوت مکعب آغاز خواهیم کرد و بعد ادامه میدهیم.زنگنه با اشاره به فشارافزایی فاز ١١، اظهار کرد: این موضوع بستگی به مذاکراتی که با مپنا و سایر شرکتها داریم، دارد. قصد داشتیم برای این فاز منابع خارجی جذب کنیم و سیستم فشارافزایی هم اجرا شود. شرکت پتروپارس قرار بود این سیستم را در کنار شرکتهای خارجی یاد بگیرد.به گفته وی ما معتقد نیستیم در همه کارها از ابتدا میتوانیم دکتری داشته باشیم. البته داریم میگیریم ولی روش درستی نیست. فعلا باید ببینیم برای فشارافزایی چه کاری میتوانیم انجام دهیم.