گروه علمی: دانشمندان نقاط مختلف جهان در حال حاضر سرگرم پژوهش و آزمایش حدود ۷۰ دارو برای مقابله با ویروس کرونا هستند. البته تنها ۲ دارو از این شمار امیدبخش محسوب میشوند. در این میان آزمایشهای واکسنهای ضدکرونا آغاز شده است.
اتحادیه شرکتهای داروسازی در آلمان که بخشهای پژوهشی دارند، در سایت اینترنتی خود بیش از ۳۰ ماده مؤثر را فهرست کردهاند که میتواند برای مقابله با ویروس کرونا و بیماری کووید ۱۹ اثربخش باشد.
دانشمندان و پژوهشگران نقاط مختلف جهان سرگرم آزمایش حدود ۷۰ داروی گوناگون برای مقابله با کرونا هستند که در بین آنها داروهای ضدمالاریا، داروهای ضدابولا که نتیجهبخش نبودهاند و همچنین داروهای ضد ایدز و روماتیسم به چشم میخورد. از آنجایی که برخی از آنها برای مقابله با دیگر بیماریها مجوز لازم را گرفتهاند، میتوانند سریعتر از دارویی به بازار عرضه شوند که باید از نو تولید شود.
وزارت بهداشت آلمان از کمیسیون تحقیقات داروسازی در این کشور خواسته است، نظر و ارزیابی خود در مورد اثربخش بودن داروهایی را ارائه دهد که در حال حاضر برای مقابله با ویروس کرونا مورد آزمایش قرار دارند.
وولف دیتر لودویگ، رئیس این کمیسیون، در حال حاضر تنها دو ماده مؤثر را امیدبخش میداند:
یکی ماده "رمدسیویر" (Remdesivir) که دانشمندان آن را برای مقابله با بیماری ابولا تولید کردند و اکنون قرار است در دو پروژه پژوهشی روی بیماران مبتلا به ویروس کرونا در آلمان آزمایش شود. ماده دیگر "کلروکین" (Chloroquin) و یا هیدروکسیکلروکین (Hydroxychloroquin) است؛ یک ماده شناختهشده ضدمالاریا که برای مقابله با بیماریهای ویروسی اثربخش است و از این رو میتواند با فعالیتهای ویروس کرونا مقابله کند.
رئیس کمیسیون تحقیقات داروسازی آلمان در این باره میگوید: «این دو ماده در گزارشی که به وزارت بهداشت آلمان ارسال شده، از لحاظ امکان اثربخشبودن به وضوح در رتبههای اول و دوم فهرست ما قرار دارند». او در عین حال تصریح میکند: «اینکه آیا این مادهها بتوانند در مقابله با کرونا واقعا مؤثر باشند، در حال حاضر تنها گمانهزنی است. درباره اثرات این مادهها چه گزارش و تحقیقات پزشکی انجام شده، اما آنچه از تمامی این اطلاعات نتیجهگیری میتواند کرد، در آن حدی نیست که بتوان به آن صددرصد مطمئن بود»
لوودیگ در این ارتباط به یک بیمار ۳۵ ساله مبتلا به ویروس کرونا در آمریکا اشاره میکند که با ماده "رمدسیویر" تحت درمان قرار گرفت و حالش بهبود یافت، اما بهبودی میتواند به گفته لودویگ روند طبیعی بهبودی یافتن از بیماری بوده باشد. به گفته رئیس کمیسیون تحقیقات داروسازی آلمان اطلاعات جمعآوری شده در مورد کلروکین و هیدروکسیکلروکین نیز ناکافی است. او در این رابطه میافزاید که در مورد این مادهها تحقیقاتی در جنوب فرانسه انجام گرفت، اما کم و کیف آن به گونهای بود که نمیتوان به آنها اطمینان کرد.
سازمان جهانی بهداشت و پژوهش "همبستگی"
سازمان جهانی بهداشت در هفتههای گذشته از کیفیت پایین پژوهشها و آزمایشهای تحقیقاتی که در راستای مقابله با بیماری کووید ۱۹ انجام گرفته، انتقاد کرده است. تدروس ادهانوم، دبیرکل این سازمان در این ارتباط تصریح کرده است: «تحقیقات کوچک زیاد که بر اساس شیوههای گوناگون انجام گرفتهاند، آن اثبات و اطمینان روشن و ضروری را به ما ارائه نمیدهند. ما به شیوههایی درمانی نیاز داریم که جان انسانها را نجات بدهند». سازمان جهانی بهداشت از این رو اعلام کرده است که بهطور مشترک با کشورهای آرژانتین، بحرین، کانادا، فرانسه، ایران، نروژ، افریقای جنوبی، اسپانیا، سوئیس و تایلند پژوهشهایی چندشاخهای تحت عنوان "همبستگی" (Solidarity) به جریان اندازد.
به گفته آنا ماریا هنائو رسترپو، پژوهشگر سازمان جهانی بهداشت این پژوهشها قرار است "بر پرسشهای محوری عموم مردم متمرکز باشد"، برای نمونه: آیا یکی از این داروها میتواند میزان مرگ و میر را کاهش دهد؟ آیا هیچیک از این داروها میتواند مدت بستری ماندن در بیمارستان کاهش دهد یا روی بسامد استفاده بیماران از دستگاه تنفس تأثیر بگذارد؟ سازمان جهانی بهداشت نیز قصد دارد در راستای این آزمایشهای تحقیقاتی سطح بالا، دقیقا همان دو مادهای را مورد تست کند که از دید کمیسیون تحقیقات داروسازی آلمان میتوانند اثربخش واقع شوند. "رمدسیویر" (Remdesivir) و "کلروکین" (Chloroquin). همچنین قرار است رمدسیویر در ترکیب با لوپیناویر که یک داروی ضدایدز است، آزمایش شود. البته چندی از اعلام قصد سازمان جهانی بهداشت برای انجام تحقیقات "همبستگی" نگذشته بود که در نشریه معتبر پزشکی New England Journal of Medicine مقالهای از پژوهشگران چینی منتشر شد که در آن از مؤثر نبودن داروهای ضدایدز در مقابله با ویروس کرونا و بیماری کووید ۱۹ سخن رفته است.
تلاش گسترده برای تولید واکسن
به موازات تلاش دانشمندان کشورهای مختلف برای یافتن داروهایی جهت درمان بیماری کووید ۱۹ تلاشهایی متعددی برای تولید واکسن ضدکرونا آغاز شده است. برخی از شرکتهای داروسازی حتی انجام آزمایشهای خود روی افراد داوطلب را آغاز کردهاند. شرکت آمریکایی "مودرنا" یکی از این شرکتها است. شرکت چینی کانسینوبیو (CanSinoBio) نیز از شرکتهایی که گفته است اجازه انجام تست واکسن ضدکرونا روی انسان را یافته است. شرکتهای یو اس اینوویو (US-Inovio) و بیوآنتک (BioNTech) نیز اعلام کردهاند، در ماه آوریل داروهای پژوهشی خود را روی افراد داوطلب آزمایش خواهند کرد. شرکت آلمانی CureVac که چندی پیش به خاطر تلاشهای خود در راه مقابله با ویروس کرونا خبرساز شده بود، قرار است آزمایشهای مشابهی را در اوایل تابستان امسال آغاز کند.
اکثر این شرکتها در راستای تولید واکسن موردنظر راهی جدید پیش گرفته، به این معنی که میکوشند با استفاده از ژنهای برگزیدهای از ویروس کرونا واکسنی تولید کنند که پس از تزریق دستگاه ایمنی بدن را مصون میکند. تا کنون هیچ واکسنی در مقابله با هیچ یک از بیماریها نتوانسته است با استفاده از این شیوه به تولید انبوه برسد. اما اگر این شیوه در این مورد مشخص نتیجهبخش باشد، از این حسن برخوردار است که میتوان آن را به سرعت و در مقادیر زیاد تولید کرد. یکی دیگر از واکسنهای قدیمی که پژوهشگران انستیتو ماکس پلانک قصد آزمایش آن را دارند، واکسن وی پی ام ۱۰۰۲ است که در مقابله با بیماری سل کاربرد دارد.
این ماده اگر چه نمیتواند بدن را در مقابل ویروس کرونا مصون کند، اما شاید بتواند دستگاه ایمنی بدن را برای مقابله با این ویروس فعال کند. از این طریق شاید بتوان میزان خطر مرگ بر اثر ابتلا به ویروس کرونا را کاهش داد.