وزير امور خارجه: خوشبین و امیدوارم

وزیر امور خارجه ایران در واکنش به اظهارات جان کری، وزیر خارجه آمریکا  مبنی بر اینکه ایران برای امضای توافق در نشست با 1+5 آمادگی نداشت، گفت: اینکه برخی بخواهند چرخشی در اخبار منتشر شده بدهند، اعتباری در آنها و اعتمادی در مذاکرات ایجاد نمی‌کند. محمدجواد ظریف در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما در برابر این پرسش که "چه اتفاقی می‌افتد که پس از نشست‌ها شاهد اظهاراتی خلاف آنچه اتفاق افتاده، هستیم؟" پاسخ داد: باید از خود آنها بپرسید که چرا این اتفاق می‌افتد. وی ادامه داد: اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم، در برابر پرسش‌های متفاوت برای گروه های متفاوت یا حل کردن نگرانی دولت میزبان، گویا صحبت های متفاوتی از دیپلماتها سر می‌زند. البته اینکه آنها روش واحدی نداشته باشند، موجب خدشه‌دار شدن اعتماد به آنها می‌شود. صحبتهای ضد و نقیضی که برخی از آنها دارند، با واقعیات در صحنه متفاوت است.

وزیر امور خارجه همچنین خاطرنشان کرد: مردم در اخبار و اعلام مواضع از سوی برخی وزیران خارجه دیدند که کدام وزیران مشکل داشتند. اینکه برخی بخواهند چرخشی در اخبار ایجاد کنند، اعتباری در آن افراد و اعتمادی در مذاکرات ایجاد نمی‌کند. ظریف نسبت به اعتمادسازی از سوی غرب برای مردم ایران ابراز امیدواری کرد و گفت: من آدم خوشبینی هستم و تمایل دارم پنجره‌ای که جامعه ایران باز کرده است، برای آنها قابل استفاده باشد و مردم ایران آنها را بیازمایند که آیا حاضرند این اعتماد را به مردم ایران بازگردانند. هنوز امیدوارم بتوانند از این حرکت استفاده کرده و بصورت جدی با موضوع برخورد کنند. این اظهارنظرها واقعیت را تغییر نمی دهد و به اعتمادسازی کمکی نمی کند.

وی در برابر این پرسش که "چرا برخی کشورهای منطقه از مذاکرات نگران هستند؟" نیز با اشاره به اهمیت روابط ایران با همسایگانش، پاسخ داد: بحث رابطه ما با آمریکا، روابط دوجانبه نیست. کشورهای حاشیه خلیج فارس ناگهان نگران می شوند و به دوستان قدیمی خود در خارج از منطقه نیز اخم می کنند. به آنها می گویم که بی جهت ناراحت نباشید. اولویت ما همسایگانمان هستند. این مذاکرات ارتباطی به نگرانی های آنها ندارد. ظریف اضافه کرد: آنها باید خوشحال باشند، چراکه مطلبی که می توانست بهانه را برای به آتش کشیدن منطقه ایجاد کند، رفع می شود. اگر من جای آنها بودم نگران نمی شدم و عجله نمی کردم. منافع همسایگان ما در آرامش است و مانند رژیم صهیونیستی در تنش نیست. وزیر امور خارجه همچنین گفت که قصد دارد در اولین فرصت سفرهایی به کشورهای منطقه داشته باشد.

مشروح صحبت‌های وزیر خارجه به شرح زیر است:

وزیر امورخارجه کشورمان گفت:در نیویورک به صراحت گفتیم سیاست فشار سبب شده سانتریفیوژها به ۱۹ هزار عدد برسد.
محمد جواد ظریف در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری دوشنبه شب شبکه دو سیما با بیان این‌که «ما در نیویورک اجلاس وزرا را با هدف طرح مسائل جدید برگزار کردیم» افزود: روشی که غرب به جمهوری اسلامی ایران تحمیل کرده بود فقط موجب بیان صرف مواضع و مذاکره در فاصله سال‌های 81 تا 84 شد، از این رو تصمیم گرفتیم که این امر را برگردانیم. وی گفت: به طرف‌های مذاکره اعلام کردیم مردم ایران تحریم‌های تحمیل شده از سوی غربی‌ها را نتیجه عملکرد غرب می‌دانند و از آن‌ها منزجرند.

وی ادامه داد: ما هشت سال قبل 200 سانتریفیوژ داشتیم اما اکنون تحریم‌ها باعث شد که 19 هزار سانتریفیوژ داشته باشیم. وزیر امور خارجه گفت: بیشتر وقت مذاکرات سه روزه ژنو به گفت‌وگوهای داخلی 1+5 و نتیجه اختلافات آن‌ها سپری شد. وی با تاکید بر این‌که «غرب باید اعتماد مردم ایران را جلب کند» پیش‌بینی کرد: مساله هسته‌یی کمتر از یک سال حل می‌شود به شرطی که طرف غربی به دنبال بهانه تراشی نباشد. ظریف درباره اظهار نگرانی کشورهای حوزه خلیج فارس نیز گفت: آن‌ها نگران نباشند؛ چراکه مذاکرات اخیر و پیش رو درباره حل مساله هسته‌یی ایران است نه رابطه با آمریکا. وی گفت: همگی از هیات مذاکره کننده به عنوان فرزندان انقلاب یاد کردند و امیدواریم با انتقادات سازنده ما را یاری دهند که به اهداف نظام و کشور و مردم برسیم.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که شما در نیویورک گفتید انتظار داریم کمتر از یکسال این پرونده به سرانجام برسد، در مرحله کلیات آیا این برآورد همچنان با توجه به سختی‌هایی که در جزئیات دارد، قبول دارید؟ گفت: بله، بنده معتقدم باید این‌گونه باشد یعنی اگر حسن نیتی وجود داشته باشد، حتی به یکسال هم نیازی نیست. در نیویورک گفتم که ما در فاصله کمی می توانیم با طرح کلی در قدم نخست به نتیجه برسیم. وزیر امور خارجه افزود: معتقدم کمتر از یکسال هم برای رسیدن به این وضعیت ممکن است هدف حل موضوع هسته‌یی است اما اگر به دنبال بهانه تراشی باشند، یقینا مسیر کمی طولانی خواهد شد زیرا در این مسیر همیشه بهانه وجود داشته است . وی گفت: اگر موضوع این باشد که مساله هسته‌ای حل شود، یک بحران دیگر نیز از میان برداشته خواهد شد و زمینه برای کار جدی تر فراهم می‌شود.

وی با بیان این‌که «منطقه و جهان با معضلات جدی روبه روست»، گفت: دنیا به نقش موثر و مثبت ایران نیاز دارد و اگر تلاش کنیم و با جدیت به این موضوع بپردازیم، در فاصله کمتری به مرحله نهایی اجرایی شدن این طرح خواهیم پرداخت. ظریف در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که چه شد به یکباره وزرا 1+5 به ژنو آمدند؟ گفت: آن‌ها دیدند مذاکرات در حال جدی شدن و زمینه برای رسیدن به تفاهم فراهم شده​است. وی گفت: آن‌ها احساس کردند کار از دست‌شان رفته و وجودشان مورد نیاز است باید بیایند دیدگاه‌های متفاوت خود را مطرح کنند و به دنبال آن وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد اگر مذاکره جدی شود، به مذاکره می‌پیوندد. وی با اشاره به این‌که «تحریم‌هایی که علیه ایران صورت گرفته، از سوی آمریکاست» گفت: این تحریم‌ها یکطرفه و مخالف قراردادهای بین‌المللی بر ما تحمیل شده است.

وزیر امور خارجه با اشاره به این‌که «وزیر خارجه چین و روسیه روز آخر به مذاکره پیوستند» گفت: چین به این علت در مذاکره دیر رسید زیرا کمیته مرکزی حزبش جلسه داشت وگرنه زودتر به این مذاکرات می‌پیوست. وی افزود: همه این‌ها نشان دهنده این بود که همگی احساس می‌کردند پیشرفت قابل توجهی فراهم شده و رسیدن به تفاهم نزدیک است و بنده فکر می‌کنم پیشرفت بسیار خوبی داشتیم اما ما به صورت جدی و با تاکید بر خواسته و دیدگاه حقوق حقه ایران سخن می‌گوییم. وی در پاسخ به سوالی درباره اظهارات اخیر جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در ابوظبی گفت: بعضی وقت‌ها دیپلمات‌ها مواضع متفاوتی را در برابر سوالات متفاوت برای حل کردن نگرانی‌های دولت میزبان مطرح می‌کنند البته اگر دیپلمات‌ها یک روش و رویکرد یکسان و منسجمی نداشته باشند باعث خدشه واردشدن به اعتبار آن‌ها و همچنین صدمه دیدن اعتماد موجود در مذاکرات می‌شود.

وزیر امور خارجه افزود: اساسا هدف از مذاکرات کاستن از بی‌اعتمادی‌هایی است که در هشت سال گذشته به وجود آمده است و این مواضع غیرواقعی سازنده نیست. وی گفت: مردم در چند روز گذشته مواضع مخالفان مذاکرات را دیدند، این‌که آن‌ها بخواهند به قول روزنامه‌نگاران یک چرخش جدیدی به خبر بدهند اعتباری برای آنان باقی نمی‌گذارد البته از آن جا که من انسان خوش‌بینی هستم تمایل دارم این پنجره فرصتی را که ملت ایران برای جامعه بین‌المللی و کشورهای غربی که بعضا خود را به اشتباه جامعه بین‌المللی می‌پندارد غنیمت بشمارم که آن‌ها بتوانند مجددا اعتماد ملت ایران را کسب کنند. وی افزود: ما هنوز امیدواریم که طرف‌های غربی بتوانند از این فرصت استفاده کنند. ظریف ادامه داد: بعید می‌دانم این اظهارنظرها که در حقیقت پاسخی به نگرانی‌ها مقطعی گروهی خاص است کمکی به حل مشکلات کند.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر ادعای برخی رسانه‌های غربی از اطلاع از جزییات مذاکرات اظهار کرد: تا به حال مطلبی را ندیده‌ام که حتی نزدیک به واقعیت مذاکرات بوده باشد. وی افزود: این‌که شما تاکنون چیزی از جزییات مذاکرات نشنیده‌اید نشان دهنده جدی بودن مذاکرات است. وزیر امور خارجه گفت: این‌ها نشانه‌هایی از ورود مذاکرات به مراحل جدی و واقعیت این است که این رسانه‌ها چیزی برای منعکس کردن ندارند. وی ادامه داد: تمام این مسائل نشان‌دهنده ظن و توهم این هاست؛ چراکه، خیلی از مسائلی که این رسانه‌ها منتشر کرده‌اند باید واقعا روی میز مذاکرات مطرح می‌شد. وی افزود: تلاش‌های این رسانه‎ها ادامه دارد و شما می‌توانید عصبانیت‌های امثال نتانیاهو را در اظهار مواضع اخیر وی ببینید البته برخی از دوستان ما در منطقه نیز از این مذاکرات نگران بودند و وحشت زده شدند.

ظریف ادامه داد: آن‌ها باید بدانند اساسا موضوع این مذاکرات روابط ایران و آمریکا نیست بلکه مسئله اصلی آن پرونده هسته‌یی ایران است. وی گفت: ما نمی‌دانیم چرا برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس ناگهان نگران شدند و به دوستان قدیمی خود نیز اخم می‌کنند. وی در ادامه برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما افزود: به آن‌ها می‌گویم که بی‌جهت نگران نباشید؛ چراکه اولویت جمهوری اسلامی در سیاست خارجی، همسایگان ایران است. وزیر امور خارجه ادامه داد: ایران به عنوان بزرگترین و قدرتمندترین کشور منطقه منافع همسایگان خود را در نظر دارد و باور ما این است که ناامنی همسایگان ما ناامنی خود ماست.

وی گفت: این مذاکرات ارتباطی به نگرانی‌های این کشورها ندارد. وی افزود: کشورهای منطقه بهتر است در شرایط حاضر از بهانه‌ای که منجر به آتش کشیدن منطقه می‌شود دست بردارند و از منافع ملت‌های خود دفاع کنند.وزیر امور خارجه گفت: من اگر جای آن‌ها بودم نه تنها نگران روند کنونی مذاکرات نبودم بلکه خوشحال می‌شدم که جمهوری اسلامی به عنوان برادر بزرگتر منطقه خواهان حل مشکلات منطقه است. وی افزود: البته عده‌ای منافع‌شان در خطر است رژیم صهیونیستی و طرفداران آن‌ها در آمریکا در صدد تنش و بحران هستند؛ بنابراین نمی‌خواهند مشکلات منطقه حل شود و از این جهت حق دارند که نگران باشند. وی اظهار کرد: این جریانات می‌خواهند با استفاده از ابزار رسانه‌ای خود جهت غلطی به افکار عمومی بدهند اما مردم چشم و گوش دارند و آگاهند؛ چراکه واقعیت‌ها را می‌بینند.

ظریف گفت: امیدواریم دوستان و همسایگان ما که در پناه رژیم صهیونیستی منافعشان درآرامش منطقه است نگران نباشند. وی افزود: منافع دوستان ما در تضاد با رژیم صهیونیستی است باید با همسایه بزرگتر خود روابط خوب و سازنده‌ای داشته باشند. وی گفت: ما نیز می‌خواهیم که براساس منافع مشترک و پیوندهای قدیمی اعتقادی، تاریخی و فرهنگی روابط خود را حفظ کنیم. وزیر امور خارجه افزود: اما برخلاف دوستان ما در منطقه رژیم صهیونیستی حق دارد که مخالف روند مذاکرات باشد؛ چراکه منافع و حیات این رژیم در ایجاد تنش در منطقه است.

وی اظهار کرد: در ژنو که بودیم دستورالعملی دادیم تا از همسایگانمان در منطقه، نگرانی زدایی شود. وی گفت: با همه کشورها ارتباط داریم و نخستین سفر خارجی خود را از عراق شروع کردم تا نشان دهم کشورهای منطقه در اولویت سیاست خارجی ماست. ظریف افزود: قصد دارم در نخستین فرصت به کشورهای منطقه سفر کنم البته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل با بیشترسفرای کشورهای منطقه دیدار کردم که از جمله آن می‌توانم به دیدار با سعودالفیصل اشاره کنم که دیدار کوتاهی بود و وی خیلی سریع سازمان ملل را ترک کرد.

وی گفت: پس از این دیدار با وی تماس تلفنی داشتم؛ چراکه از گذشته دور با یکدیگر آشنا هستیم و قبل از ایام حج برای وی آرزوی موفقیت در برگزاری این رویداد عظیم کردم. وی در پاسخ به این سوال که آیا توافق بین ایران و آژانس به وجود آوردن مدالیته جدید است یا اعتمادسازی اظهار کرد: این بیانیه مشترک یک توافق‌نامه و برای اجرایی شدن امضا و برای اعتمادسازی آغاز شد. وزیر امور خارجه گفت: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نطنز، فردو و اصفهان حضور گسترده دارد و گزارش‌های مفصل، میزان غنی‌سازی و تعداد سانتریفیوژها را نشان و از شفاف سازی ما خبر می‌دهد. وی افزود: این نشان می‌دهد ایران هیچ چیزی برای پنهان‌کاری ندارد و فقط در پی این است که به حق مردم احترام گذاشته شود.

وی گفت: امیدواریم توافق‌نامه‌ای که بین رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان با آمانو به امضا رسید اجرایی شود تا زمینه اعتمادسازی را ایجاد کند و موضوعی حل نشده بین ایران و آژانس وجود نداشته باشد. ظریف در پاسخ به این سوال مبنی براین‌که تکلیف این توافق نامه در مذاکرات ایران 1+5 چه خواهد بود؟ افزود: کار با آژانس جزیی از راه حل است چون هر توافقی که با 1+5 می‌شود باید از طریق آژانس راستی‌آزمایی انجام شود؛ بنابراین آژانس نقش قابل توجهی دارد. وی اظهار کرد: در موضوع پرونده هسته‌یی کشورمان ابهاماتی است که از گذشته دربرنامه صلح آمیز ایران ایجاد شده است که باید با کمک ایران و آژانس حل شود.

وی افزود: البته حضور ظالمانه پرونده فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌یی کشورمان در شورای امنیت باید خاتمه یابد و همچنین همه تحریم‌ها لغو شود. ظریف اظهار کرد: ما امیدواریم پرونده کشورمان سریعتر حل و فصل شود. وی در پاسخ به این سوال که در مذاکرات ژنو شاهد برگزاری جلسات دو جانبه بودیم آیا این گفت‌وگوها توانست راهکاری را برای نزدیک کردن دیدگاه‌های کشورها ایجاد کند؟ افزود: این گفت‌وگوها باعث شفاف شدن موضوع و کاسته شدن تفاوت‌ها شده است و همان‌طور که اعضای 1+5 گفتند باید نزدیک‌تر شویم. وی گفت: مردم باید مذاکرات را با حوصله پیگیری کنند؛ چراکه ما بر سر منافع ملی دقیق و از توان کارشناسی خوبی برخوردار هستیم البته مذاکره سخت است.

ظریف اظهار کرد: اعلام موضع راحت است اما رسیدن به تفاهم به خودباوری بیشتری نیاز دارد.وی گفت: خواست مردم تاکید می کند که به طور جدی وارد مذاکرات شویم با این حال با دعای خیر مردم می‌توانیم در مقابل شش نفر بنشینیم و آن‌ها شما را به چالش بکشند و شما نیز آن‌ها را به چالش بکشید که این امری بسیار سخت است.وی افزود: از همکارانم که بار سنگین این مذاکرات را بر دوش دارند تشکر می‌کنم و همیشه خوش بین هستم.

وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که جنابعالی چگونه با شخصیت‌های مختلف تعامل برقرار می‌کنید؟ گفت: اگر قرار باشد با کسی که همنظرمان است تعامل داشته باشیم دیگر نیازی به مذاکره نداریم زیرا با آن‌ها دارای مواضع یکسان و نظرات‌مان با یکدیگر همسو است پس در این صورت باید به اختلاط با یکدیگر بپردازیم. وی با اشاره به این‌که «مذاکره معنایش این است که شما با کسی که با آن در ارتباط هستید هم‌موضع نباشید وگرنه تبادل نظر و همفکری می‌شود» افزود: در 1+5 واقعا مذاکره انجام می‌شود.

وی گفت: در موضوعات مختلف با بیشتر کسانی که در طرف مقابل ما نشسته‌اند اختلاف نظر داریم و اختلاف نظرها کم و بیش زیاد است. وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به روابط خوب ایران با چین و روسیه گفت: با برخی از کشورهای غربی عضو گروه 1+5 دارای روابط نسبتا خوبی هستیم. وی افزود : ممکن است با برخی دیگر از کشورها روابطمان دچار فراز و نشیب‌های بسیاری باشد.  وی افزود: اختلاف نظر ما با 1+5 زیاد است و اگر اختلاف نظر نداشتیم پرونده هسته‌یی ایران ده سال به این شکل ادامه پیدا نمی‌کرد.ظریف گفت: هنر در این است که ما با حفظ مواضع و اصولمان در تلاش باشیم تا به تفاهم برسیم.

وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که جنابعالی در زمانی که بر سر میز مذاکره با اعضای 1+5 هستید، چه احساسی نسبت به ملت شریف ایران دارید؟ گفت: همیشه یک اجماع داخلی نسبت به موضوع هسته ای وجود داشته است، به طوری که در این مرحله نیز مانند دوره های گذشته حمایت مقام معظم رهبری، مردم و رسانه های گوناگون را از تیم مذاکره کننده دیده ایم. وی گفت: بار سنگین این لطف، بزرگواری و محبت را بر دوشمان همیشه احساس می‌کنیم. ظریف تاکید کرد: باید مشکلات را از سر راه کشور برداریم و افزون بر حفظ حقوق ملت شریف ایران برای رفاه مردم تلاش کنیم.



همچنين،​ وزیر امور خارجه، در واکنش به اظهارات اخیر جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در مورد دلیل به توافق نرسیدن در مذاکرات با 1+5 در مذاکرات اخیر ژنو گفت: بازی با کلمات نمی‌تواند اتفاقات بین پنجشنبه ساعت ۶ بعدازظهرتا شنبه ساعت ۵: ۴۵ بعدازظهر را تغییر دهد. محمدجواد ظریف در یک پیام توییتری بی‌اشاره به نام مستقیم از یک کشور، نوشته است: آقای وزیر، آیا این ایران بود که پنجشنبه شب، نصف پیش‌نویس آمریکا را زیر و رو کرد و جمعه صبح، علنا علیه آن صحبت کرد؟ لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه، پس از پایان نشست ایرن و 1+5 با حضو در جمع خبرنگاران گفت که نشست ژنو بدون هیچ‌گونه توافقی پایان یافت.

جان کری وزیر خارجه آمریکا، در امارات متحده عربی به خبرنگاران گفته بود که این ایران بوده که از پذیرفتن توافقنامه پیشنهادی گروه 1+5 در جریان مذاکرات هسته‌یی ژنو خودداری کرده است. وی گفت: قدرت‌ها روز شنبه، هنگامی که ما پیشنهاد را به ایرانیان ارائه کردیم اتحاد داشتند؛ ما آن را امضا کردیم، فرانسه آن را امضا کرد و همه توافق داشتند که یک پیشنهاد منصفانه است. اتحاد وجود داشت، ولی ایران نمی‌توانست در آن لحظه آن را قبول کند.