گروه جامعه: نام «گل و گلاب» که میآید نام قمصرِ کاشان در ذهن تداعی میشود؛ اردیبهشت و عطر محمدی گلستانیهای کاشان و یا آئین «گل غلتان» چند سالی میشود که گردشگران را در بهار راهی دارالمومنین میکرد، اما امسال شیوع ویروس کرونا بر شهر «گل و گلاب» سایه سنگینی انداخته و با لغو جشنواره «گل و گلاب» و عدم فعالیت مراکز اقامتی در کاشان، گلکاران و گلاب گیران نگران کسادی بازارشان هستند.
سی کیلومتر که به جنوب کاشان برویم به قمصر میرسیم. اینجا پایتخت «گلاب» ایران است و تا چشم کار میکند گلستانیهای محمدی است و کنار هر باغ هم کارگاه گلابگیری؛ حاج مسعود معظمی قمصری در این منطقه شناخته شده است. او که از سال ۹۲، با سرمایه ۱۰ میلیارد تومانی باغ ۵۵ هکتاری را به کشت گل محمدی مزین کرده اکنون با ۵۵۰ سهامدار گلستانیهای محمدی را به بهره برداری گلاب درجه یک رسانده است.او اظهار داشت: بارشهای جوی امسال منجر به برداشت سه تا چهار تن گل محمدی در هر هکتار شده و امسال هم در جهت نیل به شعار سال درصدد هستیم که گلستانیهای محمدی را توسعه بخشیم.این گلکار و گلاب گیر شهیر قمصری شیوع ویروس کرونا را با کمبود گردشگر ارتباط داد و افزود: با تعطیلی مراکز اقامتی در فصل گلابگیری، بسیاری از فعالان این حوزه مشمول خسارت اقتصادی هنگفتی خواهند شد.
۷۰۰ میلیون تومان ضرر اقتصادی تنها به یک مجموعه گلابگیری کاشان
معظمی قمصری برآورد ۷۰۰ میلیون تومان ضرر اقتصادی مجموعهاش را مطرح کرد و گفت: دولت و مسئولان با بستههای حمایتی در جهت جبران خسارت به صنعت گل و گلاب کاشان اقدام کنند وگرنه سرمایه گذاران این بخش ناامید خواهند شد.اما از پایتخت «گلاب» ایران به سمت برزُک کاشان راهی نیست؛ اینجا هم نگین سبزی در کوهستان است که با باغات گل محمدی و کارگاههای گلابگیری و آسیابهای قدیمی روستا و کوچه باغهای حاشیه نهر قنات جلوه گری میکند.علی جوادزاده که سال گذشته سوئیتی در باغ یک هکتاریاش دایر کرده تا گردشگران بتوانند شبی را در این مکان به سر ببرند اظهار داشت: در کنار این باغ گل محمدی کارگاه تولید گلاب و عرقیات دایر کرده ام، اما به قول ما برزکی ها، کار کساد است.او افزود: شیوع ویروس کرونا به ویژه به بخش گلابگیری روستاهای برزک خسارت سنگینی وارد کرد.جوادزاده با بیان اینکه گلاب گیری زمان مشخصی دارد، ادامه داد: هر سال قبل از عید نوروز محصولات گلاب و عرقیات را برای فروش به گردشگران آماده میکردیم و حتی با خریداری محصولات خرد کشاورزان، گلاب آنها هم به فروش میرفت، اما امسال با کمبود گردشگران اقتصاد این منطقه که به گلاب وابسته است تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.در میان کشمکشهای محاسبه ضرر و زیان ناشی از شیوع ویروس کرونا بر صنعت گلاب کاشان، مشکلی عمده خودنمایی میکند و آن توسعه کشت گل محمدی در سرتاسر کشور و ترجیح گلاب گیران کاشان بر خرید این گلهاست که به یقین از نظر کیفیت و قیمت با گلهای شهری که طبیعت از ابتدا به پرورش آن پرداخته است، نیست و در این میان گلگاران کاشانی در حال متضرر شدن هستند، البته مسئولان کاشان هم سیاستها و در دلهایی در این ارتباط دارند.رئیس اتحادیه گلاب و عرقیات شهرستان کاشان در همین ارتباط اظهار داشت: سیاست توسعه کشت گل محمدی در مناطق مختلف کشور را کارشناسی نشده اعلام میکند و بر این باور است که عرضه زیاد گل محمدی در کشور باعث شده که گلاب گیران ترجیح دهند گلهای استانهای دیگر را با قیمت نازلتر از گل کاشان خریداری کنند.
باقی ماندن ۴۰ درصد گلاب تولیدی سال گذشته در انبارها
«سید رضا نوابی» اظهار داشت: اگرچه پیش بینی میشود که برداشت گل محمدی با افزایش یک و نیم برابری نسبت به مدت مشابه در سال گذشته باشد، اما شیوع کرونا و کمبود نیروی کار گلچین و نرخ مصوب دوازده هزار و پانصد تومان گل اقداماتی است که به رکود اقتصادی گل و گلاب در کاشان منجر خواهد شد.رئیس اتحادیه گل و عرقیات شهرستان کاشان با اعلام باقی ماندن ۴۰ درصد گلاب تولیدی سال گذشته در انبارها عنوان کرد: تعطیلی مراکز اقامتی، لغو رویداد «گل و گلاب» و کمبود گردشگر خسارات اقتصادی هنگفتی بر پیکر این صنعت وارد کرده است و نیاز است که از گلاب کاشان به عنوان برندی مطرح در جهان که وابستگی خارجی ندارد و با ارزآوری همراه است حمایتهای لازم مبذول شود.
ضرر ۶۰۰ میلیارد تومانی بر پیکره صنعت گلاب گیری کاشان
ضرر اقتصادی شیوع کرونا و کمبود گردشگر در فصل گلابگیری در کاشان بالغ بر ۶۰۰ میلیارد تومان تخمین زده است و در این زمینه به نظر میرسد، لازم است دولت با بستههای حمایتی و تسهیلات کم بهره، بخشودگی مالیاتی و بیمه اندکی از ضرر اقتصادی این بخش تولیدی را جبران کند.اما مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کاشان قیمت نازل گل محمدی در سایر استانها را به کشت دیم نسبت میدهد که هزینه تمام شده گل را نسبت به گل کاشان کاهش داده و قیمت پایه دوازده هزار و پانصد تومانی گل محمدی کاشان را در جهت حمایت از گلکار مؤثر میداند.«مجید کافی زاده» با اشاره به برداشت گل محمدی در سه مقطع از سطح دو هزار و ۵۸۰ هکتاری از گلستانیهای گل محمدی شهرستان کاشان اظهار داشت: با توجه به بارشهای جوی مطلوب، میانگین تولید گل محمدی در هر هکتار بالغ بر چهار هزار و ۲۰۰ کیلوگرم است که بالاترین نرخ تولید این گیاه دارویی در کشور را به کاشان اختصاص داده است.او افزود: پیش بینی میشود که در سال جاری بیش از هزار و ۱۰۰ تن گل از گلستانیهای دشت مرکزی کاشان و در مجموع بالغ بر ۱۰ هزار و ۳۰۰ تن گل محمدی از گلستانیهای گل محمدی شهرستان کاشان برداشت شود.
تولید سالانه ۱۵ الی ۲۰ هزار تن گلاب، از اشتغالزایی تا بیکاری ۳ هزار خانواری!
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کاشان با بیان اینکه این میزان برداشت گل محمدی ۱۵ الی ۲۰ هزار تن گلاب درجه یک کاشان را به ارمغان دارد، گفت: در شهرستان کاشان بالغ بر دو هزار و ۸۰۰ خانوار در گلستانیهای گل محمدی مشغول به کار هستند که با شیوع کرونا کارگرانی که از اتباع بیگانه برای گلچینی در مزارع اقدام میکردند کاهش یافته و همین هزینه گلچینی را افزایش میدهد.او با اشاره به اینکه در شهرستان کاشان بیش از هزار و ۶۴۰ واحد سنتی و ۳۴ واحد صنعتی مشغول به فعالیت گلابگیری هستند، ابراز داشت: قیمت پایه ارزش ریالی گل محمدی برداشت شده در شهرستان کاشان ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام شده است و با تولید بیش از ۳۰۰ میلیارد گلاب تولیدی قیمت گلاب از ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان خواهد بود.کافی زاده با بیان اینکه استانهای فارس، کرمان، خراسان جنوبی، کرمانشاه به صورت دیم زار به کاشت گل محمدی پرداختهاند، تصریح کرد: هزینه تمام شده گل محمدی در استانهای دیگر کمتر از شهرستان کاشان است و با تعیین نرخ پایه خرید گل محمدی و ملزم کردن کارخانههای صنعتی برای خرید گل محمدی کاشان در جهت حمایت از گلکار برآمدهایم.او افزود: قیمت گل بر اساس نظام عرضه و تقاضا در بازار تعیین میشود؛ کمااینکه در این مقطع زمانی گلهای محمدی که در اواخر فروردین ماه و اوایل اردیبهشت در بخش مرکزی شهرستان کاشان به ثمر نشسته بیشتر از قیمت پایه به فروش میرود.
تأثیر شیوع کرونا و کمبود گردشگر بر صنعت گل و گلاب
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کاشان با تأثیر شیوع ویروس کرونا و کمبود گردشگر بر صنعت گل و گلاب در مناطق برزُک و سده گفت: با توجه به آنکه عمده گل کاشان در این مناطق به ثمر میرسد و در کارگاههای سنتی با بازدید گردشگران به فروش خواهد رسید، پیش بینی میشود کمبود گردشگر بر این بخش صنعت گل و گلاب کاشان تأثیر چشمگیری داشته باشد.او با اشاره به کاشان به عنوان مهد گل محمدی درخواست کرد: با توجه به آنکه حیات اقتصادی روستاهای کاشان به گیاه کم آب بر گل محمدی وابسته است امیدواریم دولت با توجه ویژه به واحدهای تولیدی از گل و گلاب کاشان حمایت کند.
حضور کمرنگ گردشگران و کند شدن چرخ تولید گلاب در شهرستان کاشان
اگرچه آمارها حاکی از آن است که تعطیلی مراکز اقامتی و گردشگری در شهرستان کاشان در دو ماه اخیر بالغ بر ۳۰ میلیارد تومان خسارت به صنعت گردشگری وارد کرده است، اما کند شدن چرخ تولید گلاب در شهرستان کاشان با حضور کمرنگ گردشگران مشهود است. فعالیت مراکز اقامتی و هتلها در شهرستان کاشان تا پایان اردیبهشت ماه معلق است و تصمیم بازگشایی این مراکز در خردادماه منوط به نظر ستاد مقابله با کرونا و دانشگاه علوم پزشکی کاشان خواهد بود.رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان کاشان اظهار داشت: جشنواره «گل و گلاب» در سالهای گذشته با ثبت رویداد گل و گلاب در تقویم گردشگری به ثبت رسید و شهرستان کاشان با ظرفیت تاریخی، طبیعی در اردیبهشت و خردادماه میزبان هزاران مسافر داخلی و خارجی بود.
مهران سرمدیان ادامه داد: موقعیت جغرافیایی شهرستان کاشان باعث جذب گردشگران بسیاری از تهران و اصفهان میشد و همین باعث شده بود که ستاد خدمات هماهنگی سفر که در ایام نوروز فعال است تا پایان فصل گلابگیری به ارائه خدمات به مسافران بپردازد.او با تاکید بر وضعیت حساس شهرستان کاشان نسبت به شیوع بیماری کرونا گفت: اگرچه پیش از شیوع این بیماری اقتصاد گلاب و عرقیات کاشان با حضور گردشگران پویا بود، اما با لغو جشنواره «گل و گلاب» برای نخستین بار اقتصاد این شهر تحتالشعاع قرار گرفت.
تصویر حمایت از گلکار و گلاب گیر کاشانی در قاب عکس سال جهش تولید؟!
رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان کاشان تصمیم برای بازگشایی مراکز اقامتی و گردشگری این شهرستان را به تصمیم ستاد مقابله با کرونا وابسته کرد و افزود: امیدواریم با حمایت دولت بتوان از این بحران اقتصادی وارد آمده به صنعت گردشگری و رویداد «گل و گلاب» کاشان عبور کنیم.اگرچه امسال از عطر بهشتی گل و گلاب کاشان خبری نیست و نمیتوان قدم زدن در باغهای پایتخت گل و گلاب جهان را در قاب عکسی ثبت کرد و حتی نمیتوان در گلستانیهای محمدی گل چید و با باغبان صحبت کرد و گلاب گیریاش را به تماشا نشست، اما میتوان با حمایت از گلکار و گلاب گیر کاشانی زحمات یک سال اخیرشان را ارج نهاد و دستهایی که زخم خورده تیغهای گل محمدی هستند و کرونا آنها را به زانو درآورده به گرمی فشرد؛ شاید که آیندگان در قاب عکس سال جهش تولید در کنار مشکلات کرونایی تصویر حمایت دولت از گلکار و گلاب گیر کاشانی را نیز به تماشا بنشینند.