تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۰ ساعت ۲۲:۵۲
کد مطلب : ۲۲۶۸۹۷
کشف یک خرچنگ باستانی ناشناخته در ایران
گروه علمی و فناوری: پژوهشگران در کویر لوت که گرم‌ترین منطقه جهان شناخته شده، نوعی خرچنگ کشف کرده‌اند که تا کنون ناشناخته بوده است. آنها این کشف خود را در مقاله‌ای در مجله علمی "جانورشناسی خاورمیانه" شرح داده‌اند.
یک مجله علمی از کشف نوعی خرچنگ تا کنون ناشناخته در کویر لوت خبر داده است. سال ۲۰۱۷ میلادی گروهی پژوهشگر تحقیقاتی را در کویر لوت انجام دادند که بخشی از نتایج آن در مجله علمی "جانورشناسی خاورمیانه" منتشر شد. دشت لوت از مناطق فراگرم و بسیار خشک جهان است که در جنوب شرق ایران بین استان‌های کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی قرار دارد.
در دهه نخست قرن بیست و یکم طی چند سال در بخش‌هایی از دشت لوت دمای هوا تا نزدیک ۷۱ درجه سانتیگراد نیز ثبت شد و این منطقه گرم‌ترین نقطه سطح کره زمین شناخته شد.
ظاهرا ماهواره‌های اداره کل ملی هوانوردی و فضای آمریکا (ناسا) در سال‌ها بعد دمای نزدیک به ۸۱ درجه سانتیگراد را نیز در این دشت ثبت کرده‌اند که بالاترین میزان حرارت اندازه‌گیری‌شده در سطح کره زمین است. دانشمندان یکی از علت‌های گرمای شدید دشت لوت را پوشش بسیار تیره‌رنگ این بیابان می‌دانند که حرارت خورشید را جذب می‌کند. علت دیگر خشکی بیش از حد این کویر است که میانگین بارش باران در آن حدود سه سانتیمتر در سال بیشتر نیست. حسین رجایی، پژوهشگر موزه تاریخ طبیعی اشتوتگارت، می‌گوید پس از بارندگی در مواردی جویبارهایی در دشت لوت شکل می‌گیرد. او در یکی از این جویبارها چند "خرچنگ باستانی" پیدا کرد. پس از بارندگی شدید لاروهای این جانوران از تخم‌هایی که در منطقه وجود دارند رشد می‌کنند. خرچنگ‌های باستانی، گونه‌ای خرچنگ هستند که گفته می‌شود حدود ۲۰۰ میلیون سال پیش به رودخانه‌ها و جویبارهای کره زمین راه یافته‌اند. مارتین شوندنر، پژوهشگر موزه تاریخ طبیعی وین، خرچنگ‌های یافت‌شده در دشت لوت را گونه‌ای جدید توصیف می‌کند که به گفته او، چه به لحاظ شکل و چه از نظر ژنتیکی با گونه‌های شناخته‌شده تفاوت دارند.
محققان نام خرچنگ کشف‌شده در دشت لوت را به یاد هادی فهیمی، فعال و کارشناس محیط زیست که یک سال قبل از کشف آن در بهمن ۹۶ در جریان سقوط هواپیمای پرواز تهران یاسوج جان باخت، Phallocryptus fahimii نام‌گذاری کرده‌اند. به گفته کارشناسان، بسیاری از گونه‌های خرچنگها از طریق "تخم‌های ماندگار" تکثیر می‌شوند که می‌توانند چند دهه در بستر رودها و جویبارهای خشک‌شده دوام آورند و با جاری شدن آب تبدیل به لارو خرچنگ شوند. پژوهشگر موزه تاریخ طبیعی وین می‌گوید، این که این "تخم‌های ماندگار" حتی در دشت لوت هم به حیات ادامه داده‌اند، نشان می‌دهد آنها چقدر مقاوم هستند.
در دهه نخست قرن بیست و یکم طی چند سال در بخش‌هایی از دشت لوت دمای هوا تا نزدیک ۷۱ درجه سانتیگراد نیز ثبت شد و این منطقه گرم‌ترین نقطه سطح کره زمین شناخته شد.
ظاهرا ماهواره‌های اداره کل ملی هوانوردی و فضای آمریکا (ناسا) در سال‌ها بعد دمای نزدیک به ۸۱ درجه سانتیگراد را نیز در این دشت ثبت کرده‌اند که بالاترین میزان حرارت اندازه‌گیری‌شده در سطح کره زمین است. دانشمندان یکی از علت‌های گرمای شدید دشت لوت را پوشش بسیار تیره‌رنگ این بیابان می‌دانند که حرارت خورشید را جذب می‌کند. علت دیگر خشکی بیش از حد این کویر است که میانگین بارش باران در آن حدود سه سانتیمتر در سال بیشتر نیست. حسین رجایی، پژوهشگر موزه تاریخ طبیعی اشتوتگارت، می‌گوید پس از بارندگی در مواردی جویبارهایی در دشت لوت شکل می‌گیرد. او در یکی از این جویبارها چند "خرچنگ باستانی" پیدا کرد. پس از بارندگی شدید لاروهای این جانوران از تخم‌هایی که در منطقه وجود دارند رشد می‌کنند. خرچنگ‌های باستانی، گونه‌ای خرچنگ هستند که گفته می‌شود حدود ۲۰۰ میلیون سال پیش به رودخانه‌ها و جویبارهای کره زمین راه یافته‌اند. مارتین شوندنر، پژوهشگر موزه تاریخ طبیعی وین، خرچنگ‌های یافت‌شده در دشت لوت را گونه‌ای جدید توصیف می‌کند که به گفته او، چه به لحاظ شکل و چه از نظر ژنتیکی با گونه‌های شناخته‌شده تفاوت دارند.
محققان نام خرچنگ کشف‌شده در دشت لوت را به یاد هادی فهیمی، فعال و کارشناس محیط زیست که یک سال قبل از کشف آن در بهمن ۹۶ در جریان سقوط هواپیمای پرواز تهران یاسوج جان باخت، Phallocryptus fahimii نام‌گذاری کرده‌اند. به گفته کارشناسان، بسیاری از گونه‌های خرچنگها از طریق "تخم‌های ماندگار" تکثیر می‌شوند که می‌توانند چند دهه در بستر رودها و جویبارهای خشک‌شده دوام آورند و با جاری شدن آب تبدیل به لارو خرچنگ شوند. پژوهشگر موزه تاریخ طبیعی وین می‌گوید، این که این "تخم‌های ماندگار" حتی در دشت لوت هم به حیات ادامه داده‌اند، نشان می‌دهد آنها چقدر مقاوم هستند.
