تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۹ ساعت ۱۷:۵۶
کد مطلب : ۲۳۰۹۱۰
با پیروزی بایدن اروپا همسو با آمریكا بر ایران فشار وارد می‌كند
ایران با شرایط عجیب و بی سابقه‌ای مواجه می‌شود؟
گروه سیاسی: مواجهه بی‌سابقه ایران و ایالات متحده در نهادهای بین‌المللی و ناکامی‌های آمریکا فضا را به سمت یکجانبه‌گرایی بیشتر این کشور در به کارگیری فشارهای اقتصادی و سیاسی بر ایران پیش برده است. در این فضا اما نتوانسته کشورهای دیگر را با خود همراه سازد و این برگ برنده‌ای برای ایران در مناسبات بین‌المللی است. بیانیه‌های اخیر آژانس بین‌المللی نیز به ترسیم فضای مثبت برای ایران بسیار کمک کرده است.
یك تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، در پاسخ به سوالات درباره شکل‌گیری فصل جدیدی از روابط ایران آژانس و آثار آن در نشست پیش‌روی شورای حکام و شورای امنیت اظهار داشت: توافق بین ایران و آژانس برای دسترسی بازرسان به دو مکان در ایران که قبلا به عنوان مراکز هسته‌ای اعلام نشده بودند، تحول بسیار مهمی است و در شرایطی بسیار خطیر؛ این توافق بن‌بستی را که در روابط ایران با آژانس از حوالی ژانویه گذشته شکل گرفته بود، شکست.
کورش احمدی با بیان اینکه آژانس در گزارش‌های خود در فوریه و می به این دو مکان اشاره کرده بود و آن را به دوره قبل از ۲۰۰۳ نسبت داده بود، ادامه داد: توافق تهران بعد از قطعنامه شورای حکام در ماه ژوئن که خواستار دادن دسترسی به این دو مکان شده بود، حاصل شد. ایران در این مدت همواره گفته بود که با رفع برخی ابهام‌های حقوقی آماده است تا بطور داوطلبانه به بازرسان آژانس دسترسی لازم برای بازدید از دو مکان مورد اشاره را بدهد. در بیانیه مورخ ۲۶ اوت که در این مورد صادر شد، تصریح شده که «در شرایط کنونی آژانس سوالات بیشتری از ایران یا درخواست بیشتری برای دسترسی ندارد.» مطابق برخی گزارش‌ها، «رافائل گروسی» در وین طی مصاحبه‌ای گفته است که اگر سوالات بیشتری در آینده پیش آید یا در صورت لزوم نیاز به دسترسی بیشتری باشد، با ایران مطرح خواهیم کرد. به هر حال آنچه فعلا مهم است، این است که مشکل قبلی در رابطه ایران و آژانس از سر راه برداشته شده است و طبعا باید از شورای حکام انتظار داشت که در نشست آتی خود از این توافق استقبال کند.
این تحلیلگر مسائل هسته‌ای ایران افزود: برداشته شدن این مانع از سر راه حائز اهمیت بسیار است؛ چراکه در شرایطی که آمریکا در شورای امنیت مشغول تلاش برای اعاده قطعنامه‌های ضد ایرانی قبلی است، بدون رفع این مانع، حربه دیگری به دست آمریکا برای پیشبرد سیاست‌های ایذائی‌اش علیه ایران می‌‌افتاد. بعلاوه، ادامه بن بست بین ایران و آژانس می‌توانست بین ایران و سه کشور اروپایی فاصله بیاندازد و چین و روسیه را نیز با مشکلاتی برای ادامه حمایت از ایران در این شرایط دشوار مواجه کند.
وی درباره اینکه آمریکا نتوانسته علیه ایران اجماعی در شورای امنیت سازمان ملل شکل دهد بنابراین سوال این است که فعال‌سازی مکانیزم ماشه توسط این کشور به چه شکل اجرایی خواهد شد، خاطرنشان کرد: سفیر نیجر در سازمان ملل که رئیس شورای امنیت در ماه سپتامبر است، به رغم فشارهای آمریکا تاکنون مواضع رئیس قبلی در مخالفت با ادعای آمریکا مبنی بر شروع مکانیسم ماشه را ادامه داده و بر نظر خود که در ظرفیت ملی به همراه سه کشور آفریقایی دیگر عضو شورای امنیت ابراز کرده بود، پایبند مانده است. وی اعلام کرده که همانطور که رئیس قبلی گفته اقدامی از سوی شورای امنیت قرار نیست صورت گیرد. این موضع‌گیری به این معنی است که او حاضر به ارائه قطعنامه‌ای مبنی بر ادامه لغو قطعنامه‌ها نیست و به این ترتیب در عمل نیز اقدام آمریکا مبنی بر شروع مکانیسم ماشه به رسمیت شناخته نخواهد شد.به گفته احمدی این تحول مثبت و مهمی است که در چند روز گذشته در این رابطه داشته‌ایم و گویای تداوم موضع اکثریت بزرگ اعضای شورای امنیت در مخالفت با آمریکا و تداوم شرایط ماه گذشته در این شورا است. موضع آمریکا ظاهرا همان است که در آخرین توئیت وزیر خارجه آن کشور اعلام شده بود؛ به این مضمون که «اگر قطعنامه‌ای برای تداوم لغو قطعنامه‌ها تصویب نشود، این قطعنامه‌ها بعد از فرصت ۳۰ روزه یعنی در ۲۰ سپتامبر خود به خود اعاده خواهند شد»، با توجه به اینکه محتمل است در این فاصله اتفاق جدیدی نیافتد، ظاهرا در ۲۰ سپتامبر با شرایط بسیار عجیب و بی سابقه‌ای در تاریخ شورای امنیت مواجه خواهیم بود.وی درباره اینکه آمریکا بعد از شکست در مقابله مستقیم با ایران به این مساله روی آورده که ایران را در منطقه نیز تحت فشار قرار دهد، گفت: آمریکا و اسرائیل طی یکی دو سال اخیر از دست زدن به هیچ اقدامی در جهت تضعیف موقعیت ایران در منطقه فروگذار نکرده‌اند. این اقدامات شامل اقدامات نظامی در سوریه و عراق و اقدامات دیپلماتیک در منطقه، ازجمله تحت فشار قرار دادن کشورهای عربی برای عادیسازی روابط با اسرائیل و اقدامات سیاسی در سطح بین‌المللی برای تبلیغ علیه سیاست منطقهای ایران بوده است.این کارشناس مسائل بین‌المللی با بیان اینکه اسرائیل تلاش داشته تا در سوریه و حتی گاهی در عراق با دست باز علیه متحدان منطقهای ایران عمل کند، تصریح کرد: در این رابطه، فشارهایی نیز روی روسیه برای انفعال وجود داشته و ابهامات و سوالاتی در مورد سیاست روسیه در این رابطه وجود دارد. اعلام عادیسازی روابط اسرائیل و امارات یکی از آخرین پرده‌ها در تلاش آمریکا برای واداشتن کشورهای منطقه به عادیسازی روابط با اسرائیل است. قبل از این تحولاتی در این مسیر، از جمله در رابطه با عمان، قطر و بحرین را شاهد بوده‌ایم.وی با اشاره به اینکه در سطح بین‌المللی نیز مشکلاتی وجود دارد، ابراز داشت: آلمان، فرانسه و انگلیس نیز ادعاهایی را علیه سیاست منطقهای ایران مطرح می‌کنند، بویژه در بیانیه برلین مورخ ۱۹ ژوئن چنین کرده‌اند. به رغم اختلاف در قضیه مکانیسم ماشه، این یکی از حوزه‌هایی است که متاسفانه اروپا ممکن است به راحتی با آمریکا برای فشار بر ایران همراه و همسو شود. اگر در انتخابات آمریکا، بایدن بر ترامپ غلبه کند، این همراهی و همسویی می‌تواند جدی‌تر مطرح شود. در شرایطی که تحریم‌ها و فشار حداکثری آمریکا و مشکلات داخلی ممکن است تا حدودی پیشبرد سیاست منطقهای ایران را دشوار کرده باشد، به نظر می‌رسد که مرور مجدد این سیاست در سطح تاکتیک یا استراتژی یا هردو ضرورت یافته است.
یك تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، در پاسخ به سوالات درباره شکل‌گیری فصل جدیدی از روابط ایران آژانس و آثار آن در نشست پیش‌روی شورای حکام و شورای امنیت اظهار داشت: توافق بین ایران و آژانس برای دسترسی بازرسان به دو مکان در ایران که قبلا به عنوان مراکز هسته‌ای اعلام نشده بودند، تحول بسیار مهمی است و در شرایطی بسیار خطیر؛ این توافق بن‌بستی را که در روابط ایران با آژانس از حوالی ژانویه گذشته شکل گرفته بود، شکست.
کورش احمدی با بیان اینکه آژانس در گزارش‌های خود در فوریه و می به این دو مکان اشاره کرده بود و آن را به دوره قبل از ۲۰۰۳ نسبت داده بود، ادامه داد: توافق تهران بعد از قطعنامه شورای حکام در ماه ژوئن که خواستار دادن دسترسی به این دو مکان شده بود، حاصل شد. ایران در این مدت همواره گفته بود که با رفع برخی ابهام‌های حقوقی آماده است تا بطور داوطلبانه به بازرسان آژانس دسترسی لازم برای بازدید از دو مکان مورد اشاره را بدهد. در بیانیه مورخ ۲۶ اوت که در این مورد صادر شد، تصریح شده که «در شرایط کنونی آژانس سوالات بیشتری از ایران یا درخواست بیشتری برای دسترسی ندارد.» مطابق برخی گزارش‌ها، «رافائل گروسی» در وین طی مصاحبه‌ای گفته است که اگر سوالات بیشتری در آینده پیش آید یا در صورت لزوم نیاز به دسترسی بیشتری باشد، با ایران مطرح خواهیم کرد. به هر حال آنچه فعلا مهم است، این است که مشکل قبلی در رابطه ایران و آژانس از سر راه برداشته شده است و طبعا باید از شورای حکام انتظار داشت که در نشست آتی خود از این توافق استقبال کند.
این تحلیلگر مسائل هسته‌ای ایران افزود: برداشته شدن این مانع از سر راه حائز اهمیت بسیار است؛ چراکه در شرایطی که آمریکا در شورای امنیت مشغول تلاش برای اعاده قطعنامه‌های ضد ایرانی قبلی است، بدون رفع این مانع، حربه دیگری به دست آمریکا برای پیشبرد سیاست‌های ایذائی‌اش علیه ایران می‌‌افتاد. بعلاوه، ادامه بن بست بین ایران و آژانس می‌توانست بین ایران و سه کشور اروپایی فاصله بیاندازد و چین و روسیه را نیز با مشکلاتی برای ادامه حمایت از ایران در این شرایط دشوار مواجه کند.
وی درباره اینکه آمریکا نتوانسته علیه ایران اجماعی در شورای امنیت سازمان ملل شکل دهد بنابراین سوال این است که فعال‌سازی مکانیزم ماشه توسط این کشور به چه شکل اجرایی خواهد شد، خاطرنشان کرد: سفیر نیجر در سازمان ملل که رئیس شورای امنیت در ماه سپتامبر است، به رغم فشارهای آمریکا تاکنون مواضع رئیس قبلی در مخالفت با ادعای آمریکا مبنی بر شروع مکانیسم ماشه را ادامه داده و بر نظر خود که در ظرفیت ملی به همراه سه کشور آفریقایی دیگر عضو شورای امنیت ابراز کرده بود، پایبند مانده است. وی اعلام کرده که همانطور که رئیس قبلی گفته اقدامی از سوی شورای امنیت قرار نیست صورت گیرد. این موضع‌گیری به این معنی است که او حاضر به ارائه قطعنامه‌ای مبنی بر ادامه لغو قطعنامه‌ها نیست و به این ترتیب در عمل نیز اقدام آمریکا مبنی بر شروع مکانیسم ماشه به رسمیت شناخته نخواهد شد.به گفته احمدی این تحول مثبت و مهمی است که در چند روز گذشته در این رابطه داشته‌ایم و گویای تداوم موضع اکثریت بزرگ اعضای شورای امنیت در مخالفت با آمریکا و تداوم شرایط ماه گذشته در این شورا است. موضع آمریکا ظاهرا همان است که در آخرین توئیت وزیر خارجه آن کشور اعلام شده بود؛ به این مضمون که «اگر قطعنامه‌ای برای تداوم لغو قطعنامه‌ها تصویب نشود، این قطعنامه‌ها بعد از فرصت ۳۰ روزه یعنی در ۲۰ سپتامبر خود به خود اعاده خواهند شد»، با توجه به اینکه محتمل است در این فاصله اتفاق جدیدی نیافتد، ظاهرا در ۲۰ سپتامبر با شرایط بسیار عجیب و بی سابقه‌ای در تاریخ شورای امنیت مواجه خواهیم بود.وی درباره اینکه آمریکا بعد از شکست در مقابله مستقیم با ایران به این مساله روی آورده که ایران را در منطقه نیز تحت فشار قرار دهد، گفت: آمریکا و اسرائیل طی یکی دو سال اخیر از دست زدن به هیچ اقدامی در جهت تضعیف موقعیت ایران در منطقه فروگذار نکرده‌اند. این اقدامات شامل اقدامات نظامی در سوریه و عراق و اقدامات دیپلماتیک در منطقه، ازجمله تحت فشار قرار دادن کشورهای عربی برای عادیسازی روابط با اسرائیل و اقدامات سیاسی در سطح بین‌المللی برای تبلیغ علیه سیاست منطقهای ایران بوده است.این کارشناس مسائل بین‌المللی با بیان اینکه اسرائیل تلاش داشته تا در سوریه و حتی گاهی در عراق با دست باز علیه متحدان منطقهای ایران عمل کند، تصریح کرد: در این رابطه، فشارهایی نیز روی روسیه برای انفعال وجود داشته و ابهامات و سوالاتی در مورد سیاست روسیه در این رابطه وجود دارد. اعلام عادیسازی روابط اسرائیل و امارات یکی از آخرین پرده‌ها در تلاش آمریکا برای واداشتن کشورهای منطقه به عادیسازی روابط با اسرائیل است. قبل از این تحولاتی در این مسیر، از جمله در رابطه با عمان، قطر و بحرین را شاهد بوده‌ایم.وی با اشاره به اینکه در سطح بین‌المللی نیز مشکلاتی وجود دارد، ابراز داشت: آلمان، فرانسه و انگلیس نیز ادعاهایی را علیه سیاست منطقهای ایران مطرح می‌کنند، بویژه در بیانیه برلین مورخ ۱۹ ژوئن چنین کرده‌اند. به رغم اختلاف در قضیه مکانیسم ماشه، این یکی از حوزه‌هایی است که متاسفانه اروپا ممکن است به راحتی با آمریکا برای فشار بر ایران همراه و همسو شود. اگر در انتخابات آمریکا، بایدن بر ترامپ غلبه کند، این همراهی و همسویی می‌تواند جدی‌تر مطرح شود. در شرایطی که تحریم‌ها و فشار حداکثری آمریکا و مشکلات داخلی ممکن است تا حدودی پیشبرد سیاست منطقهای ایران را دشوار کرده باشد، به نظر می‌رسد که مرور مجدد این سیاست در سطح تاکتیک یا استراتژی یا هردو ضرورت یافته است.
