گروه جامعه: از ابتدای دی ماه سال جاری تا به امروز هوای تهران ۲۱ روز متوالی آلوده بوده و این آلودگی سبب گله مندی تعداد زیادی از شهروندان تهرانی شده است. در زمانی که ویروس کرونا جان تعداد زیادی از افراد را تهدید میکند، هوای آلوده سبب نگرانی بیشتری می شود. اما آلودگی هوا آن قدرها هم پیچیده و غیر قابل حل نیست. با تدابیری میتوان این موضوع را حل کرد. اما نه تدابیری مانند قانون هوای پاک که تعداد زیادی از مصوبه هایش هنوز عملی نشده است.یکی از روشهای موثر برای کاهش آلودگی هوا استفاده از انرژیهای خورشیدی به جای سوختهای فسیلی است. انرژی خورشیدی وسیعترین منبع انرژی در سراسر جهان است. انرژی خورشیدی یکی از منابع تامین انرژی رایگان و عاری از اثرات مخرب محیط زیستی است که میتواند به راحتی جایگرین سوختهای فسیلی مخرب و آلاینده شود.کشورهای زیادی توانسته اند با اتخاذ تدابیری از این انرژی پاک استفاده کنند و این موضوع تاثیر بسیار مفیدی بر محیط زیست آنها گذاشته است، اما در کشور ما تنها به صورت محدود از این انرژی استفاده میشود و حالا همین موضوع سبب شده که استفاده از سوخت مازوت نفس همه پایتخت نشینان را تنگ کند، در حالیکه میتوان به راحتی انرژی خورشیدی را جایگزین سوخت فسیلی کرد.خورشید یک راکتور هستهای طبیعی از جنس انرژی بسیار عظیم است، که ماده در آن جا بر اثر هم جوشی هستهای به انرژی خورشیدی تبدیل میشود و هر روز حدود ۳۰۰ میلیارد تن از جرم آن به تابش تبدیل میشود، دمای داخلی آن حدود ۱۵ میلیون درجه سانتیگراد است.انرژی خورشیدی بدین ترتیب به شکل نور مرئی، فروسرخ و فرا بنفش به ما میرسد که در هر ساعت با تابش بر هر متر مربع ۱ کیلووات انرژی تولید میکند. خورشید به توپ بزرگ آتشین شباهت دارد که صد بار بزرگتر از زمین است. گازها انفجارهای بزرگی را ایجاد و پرتوهای قوی گرما و نور را تولید میکنند. این پرتوها از خورشید به سوی زمین میآیند. در طول راه، یک سوم آنها در فضا پخش میشوند و بقیه بصورت انرژی گرما و نور به زمین میرسند.
زهرا صدراعظم نوری عضو شورای شهر تهران در یکی از جلسات شورای شهر تهران با اشاره به لزوم استفاده از انرژی خورشیدی، اظهار کرد: از شهردار محترم تقاضا دارم دستور بررسی و اقدام لازم، جهت استفاده از انرژی خورشیدی در ساختمانهای شهرداری و شهری را مورد بررسی قرار دهد و نتیجه آن را به شورای شهر اعلام کند و از استاندار و دولت محترم گله میکنم، زیرا علیرغم این که گزارشهای هواشناسی و دادههای علمی حاکی از این است که آلودگی هوا بیش از گذشته است و ضرورت دارد فعالیتهایی در این زمینه متوقف شود، اما هنوز اتفاقی نیافتده است.صدر اعظم نوری گفت: به هر حال آثار تصمیمات دیر هنگام را باید متوجه و پاسخگو باشیم. زیرا به سلامت مردم آسیب وارد میکند و امروز شهر تهران و آنچه که شهروندانش رنج میبرند و دچار مشکلات عدیده شده اند استفاده بی رویه از منابع انرژی نظیر بنزین گازوئیل نفت گاز و متاسفانه مازوت است که به شدت سلامت مردم را تهدید میکنند.او عنوان کرد: بیماری و مرگ ناشی از آلودگی هوا در کنار مرگ و میر ناشی از ابتلا به ویروس کرونا شرایط را برای مردم کشور به ویژه کلانشهری مانند تهران سخت و غیرقابل تحمل کرده است.حالا ایران با داشتن حدود ۳۰۰ روز آفتابی در سال جزء بهترین کشورهای دنیا در زمینه پتانسیل انرژی خورشیدی درجهان است. با توجه به موقعیت جغرافیای ایران و پراکندگی روستایی در کشور، استفاده از انرژی خورشیدی یکی از مهمترین عواملی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
محمدرضا محبوب فر کارشناس محیط زیست در خصوص انرژی خورشیدی و سوخت مازوت اظهار کرد: همزمان با فصل سرد سال که مصرف گاز طبیعی در کشور افزایش پیدا میکند، صنایع بسیاری از جمله نیروگاهها و پالایشگاهها با مشکلات متعددی در تامین سوخت مواجه میشوند؛ در نتیجه سوخت مازوت جایگزین گاز طبیعی که ارزان قیمت است میشود.او با اشاره به ارتباط آلودگی هوا و سوخت مازوت گفت: ممنوعیتهایی در خصوص استفاده از مازوت هرساله صورت میگیرد، اما با توجه به کمبود گاز طبیعی و کمبود سوختهای جایگزین مازوت بسیاری از کارخانهها و صنایع با مشکل تامین سوخت مواجه میشوند به نوعی که مردم ایران باید بپذیرند، در مصرف گاز صرفه جویی کنند یا به آلودگی هوا و مصرف مازوت تن دهند.این کارشناس محیط زیست تصریح کرد: یکی از ترکیبات مازوت گوگرد است بنابراین وقتی مازوت به عنوان انرژی سوزانده میشود، ترکیبات گوگرد در هوا منتشر و سبب آلودگی هوا میشوند و وجود این گوگردهای منتشر شده برای انسانها بسیار سمی و خطرناک است.محبوب فر درباره خطرات سوخت مازوت تصریح کرد: مازوت علاوه بر تولید گوگرد گاز مونوکسید کربن نیز تولید میکند که این گاز برای سلامت دستگاه تنفس خطرناک است.او درباره جایگزین سوخت مازوت برای نیروگاهها اظهار کرد: برای جایگزینی سوخت مازوت میتوان از گاز طبیعی استفاده کرد، همان گازی که در منازل و مجتمعهای مسکونی مورد مصرف قرار میگیرد، زیرا این گاز آلودگی کمتری در مقایسه با سوخت مازوت که ارزانترین سوخت فسیلی است، دارد.محبوب فر با بیان اینکه نور خورشید در تمام فصول سال در ایران وجود دارد، گفت: استفاده از انرژیهای خورشیدی جایگزین دیگری برای مازوت است. از برق میشود به عنوان سوخت نیز استفاده کرد، اما چون تولید برق پر هزینه است برای تولید برق میتوان از نیروگاههای خورشیدی استفاده کرد.
سوخت هستهای یکی دیگر از جایگزینهای مازوت است
این کارشناس محیط زیست در پاسخ به این سوال که آیا سوخت هسته ای می تواند جایگزین مازوت شود، گفت: سوخت هستهای یکی دیگر از جایگزینهای مازوت است. در ایران معادن اورانیوم و معادن بسیاری از فلزاتی که میتوانند در فرایند شکاف هستهای قرار گیرند و تولید انرژی کنند فراوان است، اما فرایند تولید برق از طریق سوخت هستهای نیاز به هزینه و تکنولوژی پیشرفته دارد.محبوب فر ادامه داد: البته این نکته را نباید فراموش کرد که اگر سوختهای هستهای مورد مصرف قرار گیرند، سبب ایجاد زبالههای هستهای خواهند شد. این زبالهها برای محیط زیست بسیار خطرناک است و دفع این زبالهها خود میتواند سبب آسیب به محیط زیست شود.این کارشناس محیط زیست با اشاره به اینکه بهترین جایگزین برای مازوت گاز طبیعی است، گفت: ما میتوانیم مردم را تشویق کنیم تا برای پاک شدن هوا در فصول سرد سال در مصرف گاز صرفه جویی کنند.همچنین مجید فراهانی رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران در یکی از جلسات شورای شهر با اشاره به ضررهای سوخت مازوت اظهار کرد: سالانه هزاران ایرانی بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست میدهند و در شرایط جدید همه آمارها نشان میدهد که سوخت مازوت در صنایع و نیروگاههای اطراف تهران از یک سو و گازوئیل در دیزلها و کامیونهای فرسوده جمعا نزدیک به ۶۰ درصد حجم آلودگی هوای تهران است.عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه مازوت آلودهترین سوخت فسیلی است، تصریح کرد: مقدار سولفور موجود در گازوئیل بنا به گفته رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست بیش از ۲۰ برابر مجاز و اکنون بالای ۱۰۰۰ است.استفاده از انرژی خورشیدی برای تولید برق و در نهایت مصرف سوخت برای کشورمان که در تمام فصول خورشید به آن میتابد کار سختی نیست و همچنین آلودگی هوا هر ساله در فصول سرد مهمان ناخوانده شهر تهران است پس باید برای آینده کاهش آلودگی هوا برنامه ریزی کرد تا در سالهای پیش رو با آلودگی هوا و آسیبهای آن رو به رو نباشیم.