تاثیرات جراحی چاقی بر چربی، فشارخون و دیابت

گروه علمی:نتایج یک پژوهش نشان می‌دهد دیابت، فشار خون و چربی در میان افراد مبتلا به چاقی درجات بالا که تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، به طور قابل ملاحظه‌ای کمتر از افراد چاقی است که اقدام درمانی دریافت نکرده‌اند. جراحی‌های محدودکننده دستگاه گوارش موسوم به جراحی‌های باریاتریک، از جمله روش‌های علمی جهت مقابله با چاقی‌های مفرط محسوب می‌شود. گفتگو و نظریه‌پردازی درباره مزایا و یا زیان‌های این دسته از جراحی‌ها بسیار زیاد و متنوع است و پژوهشگران به صورت مستمر در خصوص تاثیرات آنها مشغول تحقیق هستند. یکی از ادعاهای طرفداران این روش درمانی، تاثیراتی مثبت جراحی باریاتریک بر عوارض چاقی نظیر دیابت، چربی‌های خون، کبد چرب، فشارخون و امثال این‌هاست و از همین رو برخی از مجامع علمی لقب جراحی متابولیک را به این گروه از اعمال جراحی داده‌اند.

علیرغم اهمیت بالای چنین آثاری بر سلامت افراد و سرنوشت آنها، تا کنون مطالعه‌ای جهت بررسی آن در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در این ارتباط انجام نپذیرفته است.محققان مرکز تحقیقات پیشگیری و درمان چاقی پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به منظور ارزیابی این آثار طی مطالعه‌ای آینده‌نگر با پیگیری سه ساله قریب به ۱۲۰۰ نفر مبتلا به چاقی درجات بالا در دو گروه که تحت عمل جراحی قرار گرفته و گروهی که اقدام درمانی دریافت نکرده بودند، به پیگیری بروز سه عارضه دیابت نوع دو، فشار خون و اختلال چربی‌های خون پرداختند.

دکتر مریم برزین، عضو تیم تحقیق در خصوص نتایج این طرح، گفت: تمامی این عوارض سه‌گانه در گروهی که تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، به طرز قابل ملاحظه‌ای کمتر از گروه مقابل بود.برزین در ادامه توضیح داد: در افرادی که هیچ درمانی دریافت نکرده بودند، بروز دیابت نوع دو حدود ۸ برابر، ابتلا به فشارخون حدود ۱۷ برابر و پیدایش اختلالات چربی‌های خون بیش از ۳ برابر در مقایسه با گروه جراحی بود.

دکتر مجید ولی‌زاده، رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و درمان چاقی پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به شیوع بالای این عوارض در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا که کشور ما را نیز شامل می‌شود و نیز تاثیرات پیشگیرانه جراحی‌های چاقی در بروز آنها اظهار کرد: لازم است تا این روش‌ها در فرایند تصمیم‌سازی در افراد دچار چاقی مفرط (درجه سه) برای سلامت عمومی در نظر گرفته شود.

این فوق تخصص غدد خاطرنشان کرد: هرچند مطالعات نشاندهنده اثرات مثبت جراحی‌های باریاتریک هستند، ولی بایستی از نگرش یک سویه به این روش‌ها اجتناب کرد و در انتخاب بیماران کاندیدای اعمال جراحی دقت‌های لازم انجام پذیرد.توضیح اینکه درجات چاقی برحسب نمایه توده بدنی در نظر گرفته می‌شود که حاصل تقسیم وزن بدن برحسب کیلوگرم بر مجذور قد افراد به متر است. چنانچه حاصل این کسر بالاتر از ۳۵ و ۴۰ باشد، به ترتیب چاقی درجه دو و سه (مفرط) محسوب می‌شود که افراد مبتلا به آن کاندیدای اعمال جراحی باریاتریک هستند.