گروه فرهنگ و ادب: رییس مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس معتقد است که باستانی پاریزی با شیوهای که در نگارش متون بهکار گرفت، به واقعنگاری و واقعبینی مدد رسانده است.
محمدعلی رنجبر در مراسم بزرگداشت استاد باستانی پاریزی در شیراز گفت: روش باستانی پاریزی با آگاهی از محدودیتهای تاریخ به عنوان علم آغاز میشود. او با اشاره به کتاب «کوزه تمدن» گفت: تاثیری که با برقراری پیوند میان دانش تاریخی او و فرهنگ عامه ایجاد شد، آن هم در روزگار بحران هویت و کماثر شدن انتقال شفاهی میان عرصههای فرهنگی، بسیار ماندگار بود. رنجبر خاطرنشان کرد: استاد عمری به آموختن و آموزش تاریخ طی کرد، بیش از 60 کتاب و صدها مقاله و سالها تدریس تاریخ، حکایت از رویکردی دیگر دارد. او با بیان اینکه اغلب تاریخنگاران مردم را وانهادهاند و زبانشان را نمیدانند، گفت: هرچه تاریخنویسی در دانشگاه جلو رفته و به اصطلاح تخصصیتر شده، این فاصله بیشتر شده است و روز بهروز گسستهای معرفتی بیشتر شده و رسانههای صدا و تصویر جای خالی را پر کرده و از تسلسل در معرفت تاریخی و خودآگاهی خبری نمانده است.
این استاد دانشگاه گفت: به نظر میرسد استاد با نقد روش تاریخنگاری دانشگاهی، پای در راهی خطرناک میگذارد، او آگاه است که در دو سه سده تاریخنگاری آکادمیک روشها ایجاد کرده و مهارتها آفریده و بسیار به واقعبینی و واقعنگاری مدد رسانده است. رنجبر اضافه کرد: اما عیب کار در بیارتباطی این تاریخنگاری عامه مردم است، از اینروست که باستانی پاریزی این قالب مرسوم دانشگاهی را برنمیتابد.
او همچنین در خصوص آثار باستانی پاریزی گفت: مقدمه و بدنه و نتیجه در آثار استاد، به سیاق رسمی دانشگاهی نیست، متن را مغلوب ارجاعات نمیکند، پاورقی بر ورق اصلی جیره نیست و همین عطش پیگیری داستان را افزایش میدهد. او در ادامه اظهار کرد: کار هرکس نیست در این مسیر قدم بگذارد، هم سیر انفس میخواهد، هم سیر آفاق، هم هنر میخواهد و هم دانش وافر، بدین ترتیب اگر روش باستانی پاریزی در نگرش دانشگاهی روزگاری مبهم مینموده، امروز در معضل فرهنگ عمومی و ارتباط اذهان عمومی با میراث مکتوب گذشته و دانش تاریخی راهگشاست. رنجبر افزود: روش باستانی پاریزی را باید راهگشای بغرنج انقطاع عامه با فرهنگ مکتوب دانست.