گروه بین الملل: به گفته کارشناسان در طول ۱۰ روز گذشته موضع آمریکاییها به عنوان مهمترین حامی اسراییل دوگانه بوده است.
به گزارش اعتماد، آنها در حالی اعلام کردهاند که اسرائیل هر چه نیاز داشته باشد را تامین خواهند کرد و طی روزهای اخیر چندین ناو، کشتی جنگی و نیروی نظامی به مدیترانه اعزام کردهاند که از سوی مقابل به گفته برخی تحلیلگران به دنبال کاهش تنش بوده و از ورود زمینی اسراییل به غزه ابراز نگرانی میکنند. در این میان شاید اتخاذ مواضع مبهم جزیی از تاکتیکهای سیاسی آمریکا تلقی شود، اما بیشتر به نظر میرسد که واشنگتن نیز به واسطه سرعت تحولات در منطقه ناچار به جهتگیری مقطعی و سریع شده است.
تایید و تکذیب بازگشایی گذرگاه رفح
موضوع مهم دیگر که طی روز گذشته در خصوص تحولات غزه مطرح میشود، شایعاتی بود که در مورد آتشبس و بازگشایی گذرگاه رفح در جنوب غزه و در مرز با مصر مطرح شد. در این رابطه خبرگزاری رویترز در گزارشی اعلام کرد که طی توافق صورت گرفته میان مصر، اسراییل و آمریکا در خصوص آتشبس موقت در جنوب غزه، گذرگاه رفح به صورت موقت به منظور انتقال کمکهای انسانی به مردم غزه بازگشایی میشود. با این حال دفتر بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل با صدور بیانیهای این موضوع را رد و اعلام کرده که در حال حاضر، هیچ آتشبسی برای ورود کمکهای بشردوستانه به نوار غزه و خروج اتباع خارجی وجود ندارد.
از سوی دیگر عزت الرشق، عضو دفتر سیاسی حماس در این خصوص گفته که اعلان آتشبس یا بازگشایی گذرگاه رفح بیاساس است. همچنین سلامه معروف، رییس دفتر اطلاعرسانی دولتی در غزه نیز چنین اخباری را شایعه از سوی رسانههای غربی و صهیونیستی دانسته و تاکید کرده تاکنون هیچ تماسی از سوی مصر به منظور بازگشایی گذرگاه رفح با حماس گرفته نشده است.
نگرانی قدرتهای بزرگ از اقدامات اسراییل
در حالی که طی ۱۰ روز گذشته به واسطه بمبارانهای بیامان نیروهای صهیونیستی در غزه بیش از ۲۷۵۰ نفر شهید و ۹۷۰۰ نفر نیز مجروح شدهاند، اسرائیل از جمعه گذشته اعلام کرده که مردم غزه از شمال این منطقه به جنوب نوار غزه بروند. امری که به گفته ناظران و نهادهای بینالمللی غیرممکن است و حتی در این میان صدای وزیر خارجه آمریکا را نیز درآورده است. آنتونی بلینکن که به منطقه سفر کرده و طی روزهای اخیر علاوه بر دیدار با برخی مقامات اسراییل به عربستان و مصر سفر کرده است، روز گذشته در قاهره موضوع اخراج فلسطینیها از نوار غزه را رد و تاکید کرد که آنها باید در سرزمین خود بمانند. او همچنین گفته طی تماسهایی که با محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی و سایر رهبران منطقه گرفته، چنین ایدهای را محکوم به شکست میداند. وزیر خارجه آمریکا همچنین در ادامه صحبتهای خود مدعی شده ما از خروج فلسطینیان از نوار غزه حمایت نمیکنیم و معتقدیم که مردم باید بتوانند در غزه و خانه خود بمانند.
در واقع به گفته بسیاری از کارشناسان موضوع خروج بیش از یک میلیون نفر از شمال غزه در راستای طرح خطرناک حمله زمینی اسراییل به این منطقه است؛ موضوعی که میتواند علاوه بر تشدید کشتار غیرنظامیان و وقوع یک نسلکشی، دامنه جنگ را نیز گسترش دهد.
در چنین شرایطی وزارت داخلی حماس روز گذشته در خصوص ابعاد فاجعهبار زیست محیطی و انسانی در غزه هشدار داده و اعلام کرده است، پیکر بیش از هزار نفر از شهدا همچنان زیر آوارها مانده و در حالی که شمار کشته و مجروحان حملات اسراییل دایم در حال افزایش است، وجود پیکرهای جا مانده زیر آوار خطر بیماریهای عفونی و آلودگیهای زیست محیطی را در منطقه تشدید میکند. همچنین سخنگوی آژانس امداد و اقدام و کاریابی سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی هم روز دوشنبه با هشدار نسبت به اوضاع غزه اعلام کرد که ویرانیها در این منطقه بیسابقه است و ساکنان آن آب آلوده مصرف میکنند. عدنان ابو حسنه اعلام کرد که مراکز این آژانس در جنوب غزه تاکنون از ۴۰۰ هزار آواره استقبال کردهاند و دادهها نشان میدهد که بیش از یک میلیون آواره وجود دارد. سخنگوی آنروا اضافه کرد که ویرانیهای بیسابقهای در غزه به وجود آمده و نیازهای آوارگان بیش از توان و امکانات ماست.
در چنین شرایطی است که چین روز یکشنبه ضمن هشدار به اسراییل اعلام کرده که تلآویو نباید پا را فراتر از حدود خود بگذارد. همچنین در حالی که روسیه و برزیل به صورت جداگانه قطعنامههایی را به شورای امنیت جهت آتشبس فوری و ارایه کمکهای بشردوستانه به مردم غزه ارایه دادهاند، روز گذشته جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با انتشار پیامی حمایت خود از بیانیه دبیرکل سازمان ملل را اعلام و تصریح کرد: دسترسی بدون مانع سازمان ملل به غزه برای ارسال کمکهای بشردوستانه، از جمله آب و تدارکات ضروری باید اعطا شود. گفتنی است آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل صبح دوشنبه در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که دو درخواست بشردوستانه داریم. از حماس میخواهم که اسرا را آزاد کند و از اسراییل هم میخواهم که دسترسی سریع و بدون مانع غیرنظامیان غزه به کمکهای بشردوستانه فراهم شود. با این حال دیروز اسراییل کاتس، وزیر انرژی و زیربنایی اسرائیل تصریح کرده که با رفع محاصره نوار غزه و ورود کمکها به این منطقه به شدت مخالف هستم.
ابهامات حمله اسراییل به غزه
در چنین شرایطی و در حالی که اسراییل از روز جمعه اعلام کرده که به دنبال حمله زمینی به غزه است ولی تاکنون این موضوع تحقق پیدا نکرده و حتی با هشدار آمریکاییها نیز همراه بوده است، محافل و رسانههای بینالمللی ضمن ابراز نگرانی از چنین اقدامی، هدف اسرائیل را نیز مبهم ارزیابی میکنند. برخی ناظران معتقدند که اسراییل پیامدها و تبعات ورود زمینی به غزه را به خوبی میداند و از این رو شاید در پس پرده به آمریکاییها متوسل شده باشد تا به گونهای بتواند از زیر بار ادعاهای چند روز اخیر خود شانه خالی کند.
از سوی دیگر روز گذشته روزنامه وال استریت ژورنال نیز در گزارشی با برشمردن اهداف اسراییل از حمله به غزه آورده است: مقامات اسراییل به خصوص وزیر جنگ این رژیم در دیدار با وزیر دفاع آمریکا دوباره اعلام کردند که قصد داریم به حاکمیت حماس در غزه پایان دهیم. اما آنها باید پیش از هر چیز به این پرسش پاسخ دهند که بعد از حماس چه اتفاقی در غزه رخ میدهند و سناریوی بعدی صهیونیستها برای این قضیه چیست؟
در ادامه این گزارش که با چند نفر از کارشناسان و مقامات پیشین گفتگو شده، آمده است: فعلا انتقامگیری از عاملان عملیات توفان الاقصی برای صهیونیستها پررنگتر است؛ اما مساله مهم این است که اسراییل باید بداند برای ورود به جنگی که هیچ راهبردی نسبت به خروج از آن ندارد عجله نکند، زیرا در صورت موفق شدن و از بین رفتن حماس نیز مشخص نیست خلأ این جنبش چگونه قرار است پر شود؟
در همین رابطه مایکل میلشتاین، افسر سابق اطلاعات اسرائیل به وال استریت ژورنال گفته که چنین طرحی دارای مشکلات زیادی است، چراکه اسراییل با حمله زمینی به غزه مسوولیت جان ۲ میلیون نفر را بر عهده میگیرد و با توجه به مقاومتی که در مقابل آن صورت خواهد گرفت، اوضاع را شبیه به عراق پس از اشغال آمریکا برای تلآویو خواهد کرد.
البته طبق گزارش این روزنامه آمریکایی، برخی معتقدند که شاید اسراییل قصد داشته باشد کنترل نوار غزه را به تشکیلات خودگردان واگذار کند. اما باید خاطرنشان شود که تشکیلات خودگردان تضعیف شده و اصولا مشخص نیست که محمود عباس آیا توان کنترل این منطقه را دارد یا خیر؟ این تشکیلات بارها برای بازگشت به غزه دچار شکست شده و حالا نیز به واسطه عدم کارآمدی و فساد چندان محبوبیت خاصی در میان فلسطینیان ندارد.
به همین دلیل است که هر چند سرعت تحولات در غزه بالاست و نمیتوان تحلیل دقیقی از اتفاقات آینده به دست داد، اما آنچه مسلم است بهرغم ادعاهای اخیر اسراییل مبنی بر ورود زمینی به غزه، فعلا به نظر میرسد با توجه به هشدارهایی که در این خصوص به مقامات صهیونیستی داده شده، چنین موضوعی در حد حرف باقی بماند.