گروه بین الملل: انتخابات سرتاسری بریتانیا در سال ۲۰۲۴ امروز پنجشنبه برگزار میشود.
بریتانیا از سیستم رأیگیری «نخستگزینی» استفاده میکند، یعنی اینکه هر نامزدی که رای بیشتری بیاورد ولو نتوانسته باشد اکثریت ۵۰ درصد به علاوه ۱ رای را بدست آورد، مستقیما نماینده پارلمان از حوزه انتخابیه خود میشود. هر حوزه انتخابیه نیز فقط میتواند یک کرسی در پارلمان داشته باشد.
شیوه رایگیری در بریتانیا با سیستم نمایندگی «تناسبی» که اکثر کشورهای اروپایی از آن استفاده میکنند و با سیستم انتخابات دو مرحلهای فرانسه نیز متفاوت است.
در فرانسه، حوزههایی که در دور اول انتخابات نتوانند اکثریت آرا را به هیچ یک از نامزدها بدهند، به دور دوم رایگیری کشیده میشوند، که امسال در ۳۰ ژوئن و ۷ ژوئیه (۱۰ و ۱۷ تیر ۱۴۰۳) در حال برگزاری است.
در سیستم رایگیری «تناسبی» در سایر کشورهای اروپایی نیز کرسیهای پارلمان به نسبت آرای احزاب، بین هر حزب تقسیم میشوند.به سیستم انتخاباتی در بریتانیا باز میگردیم. اگر حزبی در این کشور، اکثریت کرسیها را به دست آورد، رهبر آن حزب نخست وزیر بریتانیا می شود.رهبر حزبی که دومین تعداد نمایندگان مجلس را به دست آورد نیز معمولاً رهبر اپوزیسیون میشود.
در حال حاضر، «کيیر استارمر» رهبر حزب اپوزیسیون کارگر است و «ریشی سوناک» رهبری حزب محافظهکار را بر عهده دارد.اگر هیچ حزبی اکثریت را به دست نیاورد، پارلمان معلق اعلام خواهد شد و بزرگترین حزب میتواند با احزاب دیگر ائتلاف تشکیل دهد.انتخابات سرتاسری در بریتانیا باید در فاصله زمانی کمتر از پنج سال برگزار شود.
آخرین انتخابات سرتاسری در دسامبر ۲۰۱۹ برگزار شد، به این معنی که ریشی سوناک تا ماه دسامبر آینده فرصت داشت تا انتخابات را برگزار کند.
احتمالا یکی از دلایلی که ریشی سوناک به برگزاری انتخابات زودهنگام رضایت داد (البته در کنار سایر دلایل همچون اقتصاد) این بود که حزب محافظهکار نتوانست جلوی رکوردشکنی ورود پناهجویان غیرقانونی از کانال مانش را بگیرد.
پس از ۱۴ سال حکومت محافظهکاران، به نظر میرسد این بار حزب کارگر به رهبری «کییر استارمر» وارث دولت در بریتانیا خواهد شد. تازهترین نظرسنجیها نشان میدهد که حزب چپ میانهروی او «نسبت به سال ۱۹۹۷ که تونی بلر توانست پس از ۱۸ سال به حکومت محافظهکاران پایان دهد؛ مطمئناً آرای بیشتری کسب خواهد کرد.»
نتیجه رقابت سایر احزاب سیاسی برای کسب رهبری اپوزیسیون هنوز نامشخص است. حزب راستگرای محافظهکار در تلاش است تا از موضع خود در برابر چالشی که از سوی راست افراطی وارد می شود، حفظ کند.
این چالش توسط نایجل فاراژ، یک پوپولیست کاریزماتیک و باهوش رسانهای که نقش مهمی در جنبش خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برکسیت) داشت، رهبری می شود. کما اینکه حزب «اصلاحات بریتانیا» به رهبری فاراژ به دنبال جلب حمایت و تبدیل شدن به یک نیروی سیاسی مهم است.
حزب اصلاحات بریتانیا، در انتخابات سرتاسری سال ۲۰۱۹ تحت عنوان حزب برکسیت شرکت کرده بود، اما در آندسته از حوزههای انتخاباتی که تحت کنترل محافظهکاران بود، به نفع آنها شرکت نکرد و همین باعث شد که هیچ کرسی را به دست نیاورد.
اما، طبق آخرین نظرسنجی ها، امسال این حزب پس از تغییر نام خود، قصد دارد محافظه کاران را برای کسب رهبری حزب اپوزیسیون به چالش بکشد.
با این وجود و با نزدیک شدن به پایان ۶ هفته مبارزات انتخاباتی، حزب کارگر هیچ چیز را بدیهی نمیداند و از بریتانیاییها میخواهد که رای دهند.
مشارکت در آخرین انتخابات در سال ۲۰۱۹ میلادی، ۶۷.۳ درصد بود که نسبت به ۶۸.۸ درصد در سال ۲۰۱۷ کاهش داشت.در سال ۱۹۹۷، مشارکت نسبتاً بالا بود و ۷۱.۴ درصد بود، اگرچه که باز هم کمتر از انتخابات قبلتر از آن در سال ۱۹۹۲ بود که ۷۷.۷ درصد مشارکت داشتند.تحلیل نظرسنجی Survation پیشبینی میکند که حزب کارگر ۴۲ درصد آرا را به دست خواهد آورد که به معنای ۴۸۴ کرسی از ۶۵۰ کرسی پارلمان بریتانیا است. این رقم از رکورد تاریخی ۴۱۸ کرسی که حزب کارگر به رهبری تونی بلر در پیروزی قاطع خود در سال ۱۹۹۷ کسب کرد هم فراتر خواهد رفت.در مقابل، انتظار میرود که محافظهکاران تنها ۲۳ درصد آرا را به خود اختصاص دهند که کمترین سهم آنها در یک انتخابات سراسری است.
سیاستمداران بریتانیایی برای به دست آوردن رأی برای خود اغلب از موضوع مهاجرت به عنوان سلاحی در برابر رقبایشان استفاده میکنند.
حزب محافظهکار که در این سالها سیاست خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برکسیت) را با وعده کاهش مهاجرت رهبری کردند، نتوانستند به هدف اعلامی خود به طور کامل دست یابند.
مهاجرت خالص به بریتانیا در سال ۲۰۲۳ در مقایسه با سال قبل از آن ۱۰ درصد کاهش یافت و به ۶۸۵ هزار نفر رسید، اما همچنان بالاتر از میانگین تاریخی باقی ماند.
اکثر این مهاجران برای کار یا تحصیل به بریتانیا سفر کردند، اما نزدیک به ۳۰ هزار مهاجر و پناهنده غیرقانونی سال گذشته دل به دریا زدند و از طریق کانال مانش خود را از فرانسه به بریتانیا رساندند.
نخست وزیران سابق بریتانیا از حزب محافظهکار، مانند «دیوید کامرون» و «ترزا می» متعهد شده بودند که مهاجرت خالص را به چند ده هزار نفر کاهش دهند که هیچوقت محقق نشد.
در مقابل، حزب کارگر وعده داده است که طرح بحث برانگیز اخراج پناهندگان و مهاجران غیرقانونی به رواندا را که توسط محافظه کاران به اجرا گذاشته شده است را لغو کند. البته به دلیل مخالفتهای قانونی و نگرانیهای بشردوستانه، تا به امروز هیچ پروازی به رواندا انجام نشده است.
سوناک و استارمر هر دو گفتهاند که میخواهند شمار کلی مهاجرت خالص - از جمله مهاجرت قانونی - را کاهش دهند، اما رویکردهای متفاوتی برای دستیابی به این هدف دارند.
دکتر بن بریندل از دانشگاه آکسفورد در زمینه تفاوتهای رویکرد حزب کارگر و حزب محافظهکار نسبت به مقوله مهاجران توضیح داد. او گفت: «محافظهکاران به دنبال محدود کردن عرضه ویزا هستند و این کار را با قرار دادن سقف سالانه برای اعطای ویزای کار و خانواده در هر سال انجام میدهند.»
او افزود «در عوض، حزب کارگر، بیشتر به دنبال محدود کردن تقاضا برای ویزا است. حزب کارگر قصد دارد کارفرمایان و بخشهایی را که اغلب درخواست ویزای استخدام میکنند را ملزم کنند تا برای پر کردن خلا مهارتی در کشور، برای کارگرانی که در حال حاضر در بریتانیا هستند برنامههای آموزشی و مهارتی برگزار کنند تا از این طریق سهم صدور ویزا را به تدریج کاهش دهد.»
در مورد اینکه استارمر ۶۱ ساله چه نوع رهبری خواهد شد یا حتی چه نوع مردی است، اتفاق نظر کمی وجود دارد.
از دهه ۱۹۵۰ میلادی تا کنون، او اولین نامزدی است که پس از دریافت لقب شوالیه از سوی سلطنت، عنوان «سِر» را به خود اختصاص داده است.
او یک گیاهخوار است و خود را سوسیالیست توصیف میکند، اما برای بسیاری از چپ گرایان که او را به گرایش به راست متهم می کنند، شخصیتی نفرتانگیز است.
او در مبارزات انتخاباتی خود سخن از «وعدههای ۱۰ گانه» به میان آورده است که شامل بازنگری در فروش تسلیحات، و وضع مالیاتهای بیشتر بر ثروتمندان میشود.
انتظار میرود حزب کارگر به دلیل موضع خود در قبال جنگ اسرائیل علیه غزه، حمایت شهرهای مسلماننشین را از دست بدهد.
کما اینکه کییراستارمر نیز همچون ریشی سوناک، از اسرائیل حمایت میکند و مرتباً از «حق دفاع» برای اسرائیل صحبت میکند.