گروه بین الملل: با منقضی شدن قرارداد پنج ساله میان شرکت انتقال گاز اوکراین، «نفتوگاز»، و شرکت گازپروم روسیه، عرضه گاز روسیه به کشورهای اتحادیه اروپا از طریق اوکراین پایان خواهد یافت.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، گفت کشورش به روسیه اجازه نمیدهد «میلیاردها (دلار) دیگر از خون ما در بیاورد» و اضافه کرد به اتحادیه اروپا یک سال فرصت داده بود تا آماده شود.کمیسیون اروپا اعلام کرد که سیستم گازی این قاره «مقاوم و انعطافپذیر» است و ظرفیت کافی برای مقابله با پایان ترانزیت از طریق اوکراین را دارد.
روسیه همچنان میتواند گاز خود را از طریق خط لوله ترک استریم در دریای سیاه به مجارستان و همچنین ترکیه و صربستان ارسال کند.
اتحادیه اروپا از زمان آغاز تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ واردات گاز از روسیه را به میزان قابل توجهی کاهش داده است، اما تعدادی از کشورهای شرق اروپا هنوز تا حد زیادی به گاز روسیه وابسته هستند، که به معنی سالانه حدود ۵ میلیارد یورو درآمد برای روسیه است.براساس آمارهای اتحادیه اروپا، گاز روسیه در سال ۲۰۲۳ کمتر از ۱۰ درصد از واردات گاز اتحادیه اروپا را تشکیل میداد، در حالی که این میزان در سال ۲۰۲۱، ۴۰ درصد بود.اما چندین عضو اتحادیه از جمله اسلواکی و اتریش به واردات مقادیر قابل توجهی گاز از روسیه ادامه میدهند.سازمان ناظر بر مقررات انرژی اتریش گفت که هیچ گونه اختلالی در عرضه پیشبینی نکرده است چون به منابع تنوع بخشیده و ذخایری ایجاد کرده است.
اما تصمیم اوکراین باعث تنشهای جدی با اسلواکی شده که گاز روسیه پس از عبور از اوکراین از آنجا وارد اتحادیه اروپا میشد و هزینه ترانزیت را از فرستادن گاز به اتریش، مجارستان و ایتالیا دریافت میکرد.رابرت فیکو، نخست وزیر اسلواکی - که به تازگی برای گفتگو با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه به مسکو سفر کرده بود - روز جمعه تهدید کرد که تامین برق اوکراین را متوقف خواهد کرد.این موضوع باعث شد تا زلنسکی او را متهم کند که به پوتین کمک میکند تا «جنگ را تامین مالی کند و اوکراین را تضعیف کند.»
رئیس جمهور اوکراین گفت: «فیکو اسلواکی را در تلاشهای روسیه برای ایجاد رنج بیشتر برای اوکراینی ها شریک میکند.»
لهستان پیشنهاد حمایت از کییف در صورت قطع صادرات برق اسلواکی را داده است. عرضه برق از خارج برای اوکراین که نیروگاههای آن مورد حمله منظم روسیه قرار میگیرند بسیار مهم است.مولداوی - که بخشی از اتحادیه اروپا نیست - ممکن است به طور جدی از پایان توافق ترانزیت آسیب ببیند. این مسیر گاز مورد نیاز نیروگاهی را تامین میکرده که مولداوی برای رفع بیشتر نیازهای برق خود به آن متکی است.
کنستانتین بوروسان، وزیر انرژی مولداوی، گفت که دولت اقداماتی را برای اطمینان از تامین برق به صورتی پایدار به کشور انجام داده است، اما از شهروندان خواست در مصرف انرژی صرفهجویی کنند. از اواسط دسامیر یک وضعیت اضطراری ۶۰ روزه در بخش انرژی این کشور برقرار است.
مایا ساندو، رئیس جمهور مولداوی، کرملین را به «باجخواهی» احتمالا با هدف بیثبات کردن کشورش پیش از انتخابات عمومی در سال ۲۰۲۵ متهم کرد.
روسیه از سال ۱۹۹۱ گاز خود را از طریق اوکراین به اروپا صادر کرده است.
اتحادیه اروپا با کاهش وابستگی خود به گاز روسیه، منابع جایگزینی برای گاز طبیعی مایع از قطر، آمریکا و همچنین گاز لوله کشی از نروژ پیدا کرده است.
کمیسیون اروپا در ماه دسامبر طرحهایی را ارائه کرد که گفت به کشورهای اتحادیه اروپا این امکان را میدهد تا به طور کامل انتقال گاز از طریق اوکراین را جایگزین کنند.
بر اساس طرحهای احتیاطی اتحادیه اروپا، گاز کشورهای آسیب دیده از مسیر ترانس-بالکان از یونان، ترکیه و رومانی تامین خواهد شد، در حالی که گاز صادراتی نروژ از طریق لهستان منتقل خواهد شد. منابع بیشتر نیز از طریق آلمان به اروپای مرکزی خواهد رسید.