گروه بین الملل: برای سالها روسیه و سوریه شرکای کلیدی بودند - مسکو دسترسی به پایگاههای هوایی و دریایی در دریای مدیترانه را به دست آورد و دمشق در جنگ با نیروهای مخالف حمایت نظامی دریافت کرد. اکنون، پس از سقوط رژیم بشار اسد، بسیاری از سوریها خواهان خروج نیروهای روسیه هستند، اما دولت موقت اعلام کرده است که برای ادامه همکاری مشکلی ندارد.
احمد طه، یک فرمانده کلیدی مخالف در دوما، در شمال شرقی دمشق میگوید: «جنایات روسیه اینجا غیرقابلتوصیف بود.»
دوما زمانی منطقهای پررونق بود. شهری اصلی در منطقهای که بهعنوان «سبد نان دمشق» شناخته میشد. اکنون، پس از برخی از شدیدترین درگیریهای جنگ داخلی تقریباً ۱۴ ساله سوریه، این شهر به ویرانه تبدیل شده است.
محلههای مسکونی و مدارس به طور کامل به تلی از خاک تبدیل شدهاند.
گروههای نظارتی مستقل بخش زیادی از این ویرانی را به حملات هوایی روسیه نسبت دادهاند.
مسکو، که در سال ۲۰۱۵ برای حمایت از رژیم اسد وارد جنگ شد، ادعا میکند که تنها تروریستها را هدف قرار داده است.
در سال ۲۰۱۱، احمد طه یک غیرنظامی بود که بهعنوان پیمانکار و کاسب کار میکرد. او پس از سرکوب خشونتآمیز اعتراضات مسالمتآمیز، اسلحه به دست گرفت و علیه رژیم بشار اسد جنگید.
تا جایی که او به یکی از رهبران مخالفان مسلح دوما در شش مایلی دمشق تبدیل شد.
در سال ۲۰۱۸، پس از پنج سال محاصره وحشیانه توسط ارتش سوریه، مخالفان سرانجام موافقت کردند که در ازای دریافت تضمین عبور امن به ادلب، تسلیم شوند.
پلیس نظامی روسیه بهعنوان تضمینکننده این توافق در دوما مستقر شد.تا آن زمان، بیش از ۴۰ درصد شهر ویران شده بود و بسیاری از مردم با گرسنگی مواجه بودند.
طه میگوید: «ما بهرغم اقدامات روسیه، بهرغم اقدامات رژیم و همه کسانی که از آن حمایت کردند، به خانه بازگشتهایم.»
او در ماه دسامبر بهعنوان بخشی از حمله مخالفان به رهبری گروه اسلامگرای هیئت تحریر شام و رهبر آن، احمد شرع، به دوما بازگشت.
برای طه، هیچ شکی نیست که همه نیروهای روسی باقیمانده باید بروند.
او میگوید: «برای ما، روسیه یک دشمن است.»
این احساسی است که بسیاری از افراد نیز آن را تکرار میکنند.
در خیابانی در دمشق ابوهشام از حما، به همراه دوستانش برای پیوستن به جمعیتی که سقوط رژیم اسد را جشن میگیرند، به پایتخت رفته بود.
ابوهشام میگوید: «روسها به این کشور آمدند و به ستمگران، ظالمان و مهاجمان کمک کردند.»حتی رهبران جوامع مسیحی سوریه - که روسیه وعده حفاظت از آنها را داده بود - میگویند کمک چندانی از مسکو ندیدهاند.
در باب توما، محله باستانی مسیحیان دمشق، اسقف اعظم افریم دوم، پاتریارک کلیسای ارتدوکس سریانی گفت: «ما هیچ تجربهای از اینکه روسیه یا کسی دیگر از دنیای خارج از ما محافظت کند، نداشتهایم. روسها برای منافع و اهداف خودشان اینجا بودند.»
در خیابانی در باب توما، یک مسیحی سوری دیگر به نام اسد حتی کمتر در حرف زدن سیاست به خرج میدهد.
او میگوید: «وقتی آنها در ابتدا آمدند، گفتند که ما اینجا آمدهایم که به شما کمک کنیم. اما به جای کمک به ما، سوریه را حتی بیشتر ویران کردند.»
احمد طه، فرمانده مخالف از دوما، میگوید که او درک میکند چرا دولت موقت و احمد شرع - که اکنون رهبر بالفعل سوریه است - میخواهند استراتژیک فکر کنند.
دولت سوریه تحت ریاستجمهوری سابق بشار اسد قراردادهایی ۴۹ ساله برای استفاده از دو پایگاه نظامی در ساحل مدیترانه به روسیه اعطا کرد.پس از سقوط رژیم در اوایل دسامبر سال گذشته، این مسکو بود که پناهگاهی به اسد و خانوادهاش ارائه داد.احمد شرع در مصاحبهای گفت که ادامه حضور روسها را رد نمیکند و روابط دو کشور را «استراتژیک» توصیف کرد.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، به سرعت از این اظهارات بهرهبرداری کرد.
او گفت: «باید بگویم که احمد شرع رئیس دولت جدید سوریه، اخیرا در مصاحبهاش، روابط سوریه و روسیه را طولانی مدت و استراتژیک توصیف کرده است. ما این رویکرد را میپذیریم. ما با دوستان سوری خود نقاط مشترک زیادی داریم.»ترکی حسن، تحلیلگر دفاعی و ژنرال بازنشسته ارتش سوریه، میگوید که همکاری نظامی سوریه با مسکو به پیش از رژیم بشار اسد بازمیگردد.
او میگوید: «از آغاز، ارتش سوریه با سلاحهای بلوک شرقی، بهویژه از اتحاد جماهیر شوروی و اکنون با سلاحهای روسیه، مسلح شده است.»
او اضافه میکند که تقریباً همه تجهیزات فعلی ارتش سوریه تولید اتحاد جماهیر شوروی یا روسیه است.ترکی حسن میگوید: «تسلیحات ارتش سوریه قبلاً روسی بوده است.»
بر اساس تخمینهای روسیه، سوریه بین سالهای ۱۹۵۶ و ۱۹۹۱، حدود ۵ هزار تانک، ۱۲۰۰ هواپیمای جنگی، ۷۰ کشتی و بسیاری از سامانهها و تسلیحات دیگر به ارزش بیش از ۲۶ میلیارد دلار از مسکو دریافت کرد.بیش از نیمی از این مبلغ پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی پرداخت نشده باقی ماند، اما در سال ۲۰۰۵، ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه ۷۳ درصد از این بدهی را بخشید.
روسیه به تامین تسلیحات سوریه ادامه داد.
اکنون، بازسازی ارتش برای دولت جدید سوریه یا نیازمند مسلحسازی کامل ارتش است یا ادامه اتکای به سلاحهای روسیه.
ترکی حسن میگوید: «این موضوع نیازمند نوعی رابطه بین دو کشور خواهد بود.»برای روسیه، پایگاه دریایی طرطوس و پایگاه هوایی حمیمیم نقاط مهمی برای حمایت از حضور مداوم آن در سراسر آفریقا، بهویژه در لیبی، جمهوری آفریقای مرکزی، مالی و بورکینافاسو هستند.و در حالی که مردم سوریه به پایان خصومتهای بیشتر امیدوارند، برخی معتقدند که ادامه حضور روسیه ممکن است به حفظ صلح در کشور کمک کند.
اسقف اعظم افریم دوم، پاتریارک ارتدوکس سریانی، میگوید: «ما از حضور روسها برای حفظ قدرت دولت و ارتشمان استقبال میکنیم.»
ترکی حسن میگوید: «روسیه چه چیزی میتواند به رژیم جدید ارائه دهد؟ و رژیم جدید از نظر همکاری سیاسی و نظامی چه میتواند انجام دهد؟ پاسخ به این پرسشها روابط آینده را تعیین خواهد کرد.»