گروه سیاسی: معاون ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر رییس جمهوری در صفحه شخصی خود در فیسبوک به تبیین برخی برداشتها از مصاحبه رییس جمهور با شبکه سی ان ان درباره روزنامه نگار زندانی پرداخت.
به گزارش سايت تدبیر، پرويز اسماعیلی در مطلب خود با طرح پرسشی مبنی بر اینکه آیا برداشتها درست و حرفه ای بود؟ آورده است: پس از مصاحبه رییس جمهور با شبکه سی ان ان آمریکا و پاسخ ایشان به سوالی که «کریستین امانپور» درباره تعدادی از روزنامه نگارانِ دو تابعیتیِ بازداشت شده مطرح کرد؛ برخی رسانه ها و روزنامه نگاران انتقاداتی را مطرح کردند.
رسانه های فارسی زبان خارج کشور هم عمدتا این گزاره را بزرگ کردند که روحانی گفته است «در ایران روزنامه نگار زندانی نداریم.» یا «روحانی وجود روزنامه نگارانِ زندانی در ایران را تکذیب کرد.» و یا اینکه «انتقاد روزنامه نگاران از روحانی بدلیل تحریف و انکار واقعیت»! متن کامل پاسخ رییس جمهور به سوال خبرنگار، بهتر نشان می دهد که آیا این استنباط ها صحیح و حرفه ای است، یا آگاهانه و نا آگاهانه در جهتی سیاسی برداشت شده است؟
دکتر روحانی: «ما که هیچ وقت نمیخواهیم هیچ فردی چه ایرانی و چه غیر ایرانی، چه در ایران و چه در کشورهای دیگر، در زندان باشند یا مورد محاکمه قرار گیرند، اما به طور طبیعی افرادی دارای اتهاماتی از دید دستگاه انتظامی و دستگاه قضایی میشوند و مورد محاکمه قرار میگیرند. ما هم نگران برخی از ایرانیانی هستیم که در آمریکا یا در کشورهای دیگر توسط آمریکاییها و با حکم مقامات آمریکایی دستگیر شدهاند و زندانی هستند و میخواهیم هر چه زودتر سرنوشت آنها مشخص شود. این حق طبیعی همه خانوادهها است که سریعتر از سرنوشت افراد، فرزندان یا اقوامشان مطلع شوند.
من به عنوان رییسجمهور تلاشم بر این است که قانون مورد احترام باشد و نسبت به همه افرادی که شما نام بردید یا افراد دیگری که مورد اتهام هستند، ایرانی یا غیرایرانی، البته همه آنها که شما گفتید یعنی دو تابعیتیها از نظر ما ایرانی محسوب میشوند؛ تلاش بر این است که با آنها عادلانه و در چارچوب قانون رفتار شود و محاکمه آنها عادلانه باشد و بتوانند از شرایط قانونی استفاده کنند، وکیل داشته باشند و در نهایت امیدواریم خانوادههای آنها بتوانند مطمئن شوند، نسبت به افرادی که دستگیر شدهاند قانون و عدالت اجرا خواهد شد.»
و در ادامه: «البته من فکر نمیکنم فردی (که شما نام بردید) بخاطر روزنامهنگاری یا بخاطر فعالیت رسانهای دستگیر شده باشد. ممکن است یک فردی روزنامهنگار و خبرنگار باشد و جرم دیگری را مرتکب شود، این جرم ربطی به بحث فعالیت شغلیاش نداشته باشد و خوب به طور طبیعی باید در یک دادگاه عادلانه پاسخگو باشد.
اما در عین حال نظر شخصیام که در صحبتهایم نیز اعلام کردم این است که باید رفتارمان نسبت به خبرنگاران و آنهایی که رسالت رسانه را در کشور بر عهده دارند با تسهیل و تسامح باشد. این به آن معنا نیست که قانون در کشور زیر پا گذاشته شود اما میتوانیم فضا را برای آنها بازتر کنیم. در طول این یکسال اگر کسی به مطبوعات و رسانههای ما مراجعه کند، میبینند که خیلی راحت از دولت نقد و انتقاد و حتی انتقادهای غیرمنصانه میکنند؛ چه رادیو و چه تلویزیون و چه روزنامهها. ما تا کنون از هیچ کس شکایتی نکردهایم و این فضای آزاد برای آنها نسبت به دولت بوده و حتی شکایتهایی که مربوط به دولت قبل بوده، همه را متوقف کردیم. بنابراین ما همه وظیفه داریم فضای کشور را برای مردم مخصوصاً آنهایی که کار رسانهای انجام می دهند، خبرنگار و روزنامهنگار هستند بازتر کنیم و نسبت به آنها با سهولت بیشتری رفتار کنیم...»
چند نکته:
1. سوال خانم کریستین امانپور مشخصا در خصوص چند روزنامه نگار دو تابعیتی (از جمله روزنامه نگاران واشنگتن پست و بویژه جیسون رضائیان) بود و چنانچه مشاهده می شود پاسخ رییس جمهور نیز دقیقا در همین جهت است و اشاره می شود: «... افرادی که شما نام بردید یا افراد دیگری که مورد اتهام هستند...، البته دو تابعیتیها از نظر ما ایرانی محسوب میشوند...»
2. رییس جمهور به عنوان مسئول اجرای قانون اساسی، تاکید همزمانی بر لزوم رعایت قانون و حقوق زندانیان و حتی خانواده متهمان در رسیدگی ها از یکسو و نیز استقلال دستگاه قضایی از دیگر سو داشته است.
3. دکتر روحانی به صراحت گفته است که نظر شخصی وی تسهیل و تسامح با اصحاب رسانه و بازتر شدن فضا برای فعالیت های رسانه ای است.
دو سوال مشخص:
1. آیا از این عبارت که «من فکر نمیکنم فردی (از افراد ذکر شده در سوال) بخاطر روزنامهنگاری یا بخاطر فعالیت رسانهای دستگیر شده باشد»، می توان چنین نتیجه گرفت و تیتر زد که «روحانی: در ایران روزنامه نگار زندانی نداریم»؟!
2. آیا اگر قرار باشد افراد «بخاطر روزنامه نگاری» دستگیر شوند، به معنی این نخواهد بود که رییس جمهور به عنوان پاسدار اجرای قانون اساسی و نیز یک حقوقدان قبول دارد که روزنامه نگاری جرم است؟! که حتما اینگونه نیست.
و چند نکته با همکاران رسانه ای:
1. گاهی در انعکاس مطالب؛ بویژه وقتی از متنی به زبان خارجی یا توسط منابع خارجی نقل شده، شتابزدگی شده و قضاوت ها و جریان سازی های سیاسی – رسانه ای شکل می گیرد. رسانه هایی که چنین می کنند، گویا منابع خارجی را موثق تر از مسئولان کشور یا منابع رسمی می دانند. چون عموما تلاشی هم برای استعلامِ ابهام و یا صحت و سقم مطلب از مراجع رسمی دولت نکرده و نمی کنند. بلافاصله به نقل از منابع بیگانه نسبت به مسوولان دولت تیتر یک می سازند. چنانچه برداشت ابزاری و عجولانه ای از متن ناقص ترجمه سخنان وزیر امور خارجه در یک سایت آمریکایی، برای عده ای آنقدر جذاب بود که موجی از توهین و افترا به «فرزند ملت و رهبری» و «بچه انقلاب» براه اندازند!
2. توجه همکاران روزنامه نگار به موضوعات صنفی پسندیده است. این عزیزان هم انقدر هوشیار هستند که این رویکرد مسئولانه و حرفه ای، ابزاری برای بازی سیاسی علیه رییس جمهور نشود. وقتی منبع خبر دومین مقام کشور است، ضروری است که اگر در جمله ای متمرکز می شویم، حتما به اصل سوال و مجموعه پاسخ رجوع کنیم تا دریافت صحیح و مقرون به صحتی از جملات داشته باشیم.
3. "فکر نمی کنم"، یعنی قابل تصور نیست که کسی را بخاطر شغل روزنامه نگاری زندانی کنند. بخصوص از نظر حقوقی و قانونی. اتفاقا برای روزنامه نگاران، به خاطر کار سخت و مسئولیت اجتماعی و رسالت ملی که نسبت به سرنوشت کشور دارند، باید سقف حقوق پیش بینی شده در قوانین اعمال شود نه کف آن. و کفِ حدود در نظر گرفته شود، نه سقف آن. و اگر خطایی هم شد، تا آنجا که ممکن است طبق قانون و با سعه صدر برخورد شود و مجازاتهای جایگزینِ زندان بیشتر مد نظر قرار گیرد. اموری که با توجه به نظر ریاست محترم جمهوری باید در تدوین لوایح جدید مورد توجه قرار گیرد.
4. امیدواریم روزنامه نگارانی که در مسیر رسیدگی قضایی هستند به تبرئه برسند و افرادی هم که به اتهامات گوناگون زندانی اند، هر چه زودتر آزاد و به میان خانواده و جامعه باز گردند.