آخرین ساعات 13 فروردین پس از هشت روز مذاکرات فشرده تیم هستهای ایران با 1+5 در لوزان سوئیس، بیانیه مشترکی قرائت شد. بیانیهای که از توافق اولیه دو طرف حکایت داشت. ساعاتی بعد نیز وزارت امور خارجه آمریکا فکت شیت این گفتوگوها را بر روی سایت خود منتشر کرد. اتفاقی که حاشیههای بسیاری را به دنبال داشت و بیانیه لوزان سوئیس را زیر سوال میبرد چرا که فکت شیت منتشر شده از سوی آمریکاییها با بیانیه لوزان و تفاهم صورت گرفته و همچنین اظهارات ظریف وزیر امور خارجه ایران و فدریکا موگرینی رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا تفاوت داشت.
تکبرگی که در کاربرد به انگلیسی به آن Fact sheet و One sheet هم میگویند، ارائه دادهها در قالبی است که نکات کلیدی در آن برجسته شده باشد. تکبرگ معمولا دربردارندهه اطلاعات محصول، فهرستها، آمار، پاسخ به پرسشهای معمول، موارد آموزشی و توصیههای مربوط به چگونگی انجام کار (how to) است. همچنین گاهی تکبرگ خلاصهٔ یک سند یا مدرک بلندتر است. حالا همین تک برگ زمینهساز بروز اختلافات اساسی میان دولت و منقدان گفتوگوهای هستهای در داخل کشور شده است.
بهانهای جدید برای دلواپسان و حمله و انتقاد مجدد آنها از تیم مذاکرهکننده هستهای. همین مسائل باعث شد که وزیر امور خارجه برای رفع نگرانی با حضور در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاستخارجی مجلس و پس از آن در جلسه غیر علنی و همچنین حضور در تلوزیون و در همچنین گفتوگوهای خبری متفاوت توضیحاتی ارائه دهد. هر دو جلسهای با جنجال کشیده شد و حاشیههای فراوانی داشت. اما عدهای از نمایندگان دلواپس مجلس به اظهارات ظریف اعتماد نکردند و خواستار انتشار فکت شیت ایرانی شدند.
در همین ارتباط 212 نماینده مجلس در روز 23 فروردین با صدور بیانیهای خطاب به وزارت امور خارجه خواستار انتشار هرچه سریعتر فکت شیت ایرانی شدند. اما بسیاری از این نمایندگانی که پای این بیانیه را امضا کردند با شنیدن سخنان وزیر امور خارجه درخواست خود را پس گرفتند.
با این وجود عدهای دیگر از بهارستاننشینان بر طبل خود کوبیدند و اصرار خود برای انتشار فکت شیت ایرانی را ادامه دادند. تعدادی از نمایندگان در تذکری کتبی به وزیر امور خارجه خواستار صدور گزارهبرگ (فکت شیت) وزارت امور خارجه در خصوص مذاکرات هستهای شدند. به نظر میرسد، دلواپسان با این توضیحات صالحی قانع نخواهند و اگر قرار به قانع شدن داشتند با اظهارات و توضیحات چند باره وزیر امور خارجه قانع میشدند.
سیدمرتضی حسینی، نادر قاضیپور و فرجالله عارفی ،محمداسماعیل کوثری، محمدمهدی زاهدی، فتحالله حسینی و حسین سبحانینیا، حمید رسایی، مهدی کوچکزاده و روحالله حسینیان، سید محمود نبویان ازجمله نمایندگانی بودند که این تذکر کتبی را به وزیر امور خارجه دادند. نمایندگانی که اکثریت آنها از اعضای جبهه پایداری و دلواپسان همیشگی مذاکرات هستهای هستند.
حمید رسایی نماینده تندرو مجلس نیز پس از این تذکر کتبی در ایراد نطق در تهدیدی جدی خطاب به تیم مذاکرهکننده هستهای گفت: «درمورد علت عدم انتشار فکت شیت از آقای ظریف سؤال کردیم که اگر قانع نشویم، سؤال از روحانی باید مطرح شود.» یعنی ممکن است عدم انتشار فکت شیت به سوال از رئیس جمهور ختم شود.
حمید رسایی گفت: علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی دو هفته قبل در جلسه غیر علنی اعلام کرد که رهبر معظم انقلاب تیم مذاکرهکننده را مکلف به ارائه فکت شیت کرده است. آقای ظریف در همان جلسه اعلام کرد که ما در حال تهیه فکتشیت بودهایم و آن را در آینده منتشر میکنیم.
رسایی ادامه داد: دو روز پس از آن جلسه غیرعلنی، رهبر معظم انقلاب مطالبهشان را در دیدار با مداحان علنی کردند و فرمودند ما مطلب محرمانهای نداریم و به مسئولان گفتهام که مردم و نخبگان را از جزئیات و واقعیات مطلع کنند. این موضوع مصداق همدلی است.
وی گفت: دو هفته از این موضوع گذشته است و نه تنها دولت و تیم مذاکرهکننده فکتشیت را منتشر نکرده است بلکه اظهارنظر آنها نشان میدهد که نمیخواهند این کار را انجام دهند. آیا مجلس باید در برابر این موضوع سکوت کند؟
وی ادامه داد: دو ساعت وقت ۲۵۰ نماینده مجلس چقدر ارزش دارد؟ امضای ۲۱۳ نماینده مجلس چقدر ارزش دارد؟ قیمت گذاری کنید. نمایندگان در راستای انتشار فک شیت ایرانی بیانیهای امضا کردهاند ولی با این حال هنوز فک شیت منتشر نشده است. حالا مخالفان گفتوگوهای هستهای تمام تلاش خود را انجام دادهاند تا تیم مذاکره کننده ایرانی فکت شیت خود از تفاهم سوئیس را در مقابل فکت شیت آمریکایی منتشر کنند.
در همین ارتباط روز شنبه، علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در ۱۲۰ دقیقه برنامه نگاه یک، جزئیاتی جدیدی درباره برنامه هستهای کشور را بازگو کرد و علت عدم انتشار فکشیت را از سوی ایران بیان کرد.
صالحی در ابتدای سخنانش به این نکته تاکید کرد که دولت تصمیم گرفته فکت شیت مذاکرات را منتشر نکند، گفت: میگویند انتشار فکت شیت حالت رسمیت دارد و برخی میگویند که دولت چون فکت شیت را میتواند منتشر کند لذا باید این کار را کرده و رسمیت دهد. با این وجود قرار شد توصیفی که از روند مذاکرات ارائه شده، کفایت کند. بنده اعلام کرده بودم فکت شیت در صورت لزوم منتشر میشود و اقدام هم کردیم. نهایتا تصمیم بر این گرفته شد که توضیحات کفایت میکند. الان هم وارد مذاکرات شدیم و دیگر لزومی به انتشار فکت شیت وجود ندارد. ما درباره بخش فنی فکت شیت را آماده و به آقای ظریف ارائه کردیم و در وزارت خارجه نیز مباحث سیاسی را به آن اضافه کردند. آقای ظریف تمام جزییات را گفتند و خودش معادل ۱۰ فکت شیت است و چیزی نبود که مطرح نشده باشد.
صالحی در این برنامه تلوزیونی گفت که آمریکاییها با انتشار فکت شیت تشویش فکری ایجاد کردند و انتظار داشتم که آمریکاییها موارد نادرست را آنقدر در فکت شیت خودشان نمیآوردند.به نظر میرسد، دلواپسان با این توضیحات صالحی قانع نخواهند و اگر قرار به قانع شدن داشتند با اظهارات و توضیحات چند باره وزیر امور خارجه قانع میشدند.
این درحالی است که بارها و بارها وزیر امور خارجه و تیم مذاکرهکننده هستهای در مورد تفاهم سوئیس و جزئیات آن سخن گفتهاند. سخنانی که میشود از آنها به عنوان فکت شیت شفاهی نام برد. حال باید منتظر ماند و دید همین سخنان میتواند مرجع پایان دلواپسی این افراد باشد یا خیر و دلواپسان همین سخنان را به عنوان مبنای فکت شیت ایرانی میپذیرند یا خیر.