گروه اقتصادی: اکونومیک تایمز هند در گزارشی نوشت پیشنهاد ایران به هند برای کمک به ساخت خط آهنی که بندر چابهار را به پروژه کریدور بین المللی حمل و نقل شمال-جنوب متصل میکند با موانعی در ارتباط با شرایط قرارداد مواجه است.
تهرن به هند پیشنهاد کرده است برای ساخت پیش از 500 کیلومتر ارتباط ریلی از چابهار واقع در جنوب شرقی این کشور برای متصل کردن آن به زاهدان کمک کند. زاهدان به شبکه ریلی اصلی ایران متصل است و زمانی که خط آهن پیشنهاد شده کامل شود، چابهار به کریدور بین المللی حمل و نقل شمال-جنوب متصل میشود و دسترسی هند به آذربایجان، ترکمنستان و مناطق دوردست دیگر را فراهم میکند.
بر اساس این گزارش، با اینهمه پیشنهاد ایران از نظر شرایط قرارداد با موانعی روبروست و کارشناسان هندی از این واهمه دارند که هر گونه اقدام آتی ایران برای ملی کردن راه آهن زاهدان-چابهار منافع هند را به خطر بیاندازد. کارشناسان مدعی هستند که در چنین شرایطی هند با وجود سرمایه گذاری برای ساخت این مسیر ریلی، هیچ کنترلی بر آن نخواهد داشت در حالیکه مقامات ایرانی اطمینان داده اند که دو کشور میتوانند به شکل سیاسی نگرانیها و موانع موجود را برطرف کنند.
یک مقام بلندپایه ایرانی با اشاره به اینکه بندر چابهار در موقعیت مکانی مناسبی قرار گرفته که میتواند به هند کمک کند با اتصال کریدور بین المللی حمل و نقل شمال-جنوب به افغانستان و مناطق دوردست دیگر دسترسی پیدا کند، به اکونومیک تایمز گفت: هند بازیگر جدیدی در این نوع ابتکار است. ایران هم در مسیر تبدیل شدن به یک قطب بازرگانی در منطقه، سرگرم بررسی پروژههای زیرساخت جدید است. دو کشور میتوانند از راه سیاسی به اختلافات موجود در این پروژه فایق شوند.
مسئله مشارکت هند در توسعه بندر چابهار و ارتباطش با کریدورهای حمل و نقل مختلف در ایران یکی از موضوعات اصلی بود که در سفر اواسط اوت جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشور به هند مطرح شد. موضوع ارتباط ریلی زاهدان- چابهار به عنوان بخشی از کریدور بین المللی حمل و نقل شمال-جنوب زمانی که نخستین نشست این کریدور حمل و نقل در هند برگزار شد، مورد بحث قرار گرفت.
مقامات روسیه و ایران که امضاکنندگان اصلی کریدور بین المللی حمل و نقل شمال-جنوب هستند و همچنین اعضای پیشنهاد شده برای ورود به کریدور حمل و نقل ترکمنستان، آذربایجان و چند کشور آسیای مرکزی دیگر در نشست دهلی به بحث درباره مسائل گمرکی و بیمه پرداختند. این کریدور دریایی از فرصتها را برای هند ایجاد میکند و نارندرا مودی، نخست وزیر این کشور به منظور محقق کردن شراکت اقتصادی با منطقه اوراسیا از جمله روسیه و آسیای مرکزی این ایده را در سفر ماه ژوییه خود مطرح کرد.
روسیه، ایران و هند توافق برای پروژه این کریدور را در سال 2002 امضا کردند. کریدور بین المللی حمل و نقل شمال-جنوب شامل مسیرهای جاده ای، راه آهن و کشتی برای حمل بار میان هند، روسیه، ایران، اروپا و آسیای مرکزی است. این مسیر در وهله اول شامل حمل بار از هند، ایران، آذربایجان و روسیه از طریق کشتی، ریل و جاده است و زمان حمل و نقل بار از هند به اروپا با استفاده از این مسیر به جای کانال سوئز، نصف میشود. در حال حاضر حمل بار از غرب هند به اروپا حدود 40 روز طول میکشد.