متحد استراتژیک!

۱ـ رویکرد اقتصادی
اگر بخواهیم از منظر اقتصادی این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم با این واقعیت مواجه می‌شویم که نتیجه این شکاف میان اعضای اوپک و روسیه سبب به نتیجه نرسیدن طرح ایران و متحدانش برای کاهش تولید نفت خواهد شد. معنای دیگر این اتفاق آن است که روند کاهشی قیمت نفت ادامه‌دار شده و از سوی دیگر اثر تحریمی نیز بر بازار نفت نمی‌تواند سبب افزایشی شدن روند قیمت‌ها شود. توضیح بیشتر آنکه روند تصمیم‌گیری‌ها در اوپک به گونه‌ای است که می‌باید تمامی تصمیمات به شکل اجماعی اتخاذ شود و در شرایطی که عربستان و کشورهای متحد آن کشور تمایلی به رای مثبت به طرح ایران ندارند طرح کاهش تولید نفت در اوپک تصویب نشده و از طرفی دیگر توافق خارج از ساختار اوپک روسیه و عربستان برای افزایش تولید نفت، ایران را چه از جهت اقتصادی و چه از جهت سیاسی تحت فشار قرار می‌دهد. به طور خلاصه اگر بخواهیم یک پیش بینی از وضعیت بازار نفت در سال ۲۰۱۹ داشته باشیم باید گفت: مرحله‌ای اجرا شدن تحریم‌های نفتی آمریکا در کنار توافق روسیه و عربستان و همینطور شکست طرح ایران برای کاهش تولید نفت سبب آن می‌شود که علاوه بر آنکه تحریم‌ها صادرات نفت ایران را کاهش دهد شاهد کاهش قیمت نفت نیز باشیم که این وضعیت سبب ایجاد فشاری دو وجهی بر اقتصاد نفتی ایران در ماه‌های آینده خواهد شد. 

۲ـ رویکرد سیاسی
اما موضوع اصلی این نوشتار نگاهی به این موضوع با رویکردی سیاسی است. مدتی است که برخی مسئولان ارشد کشور بر این نکته تاکید دارند که روسیه «متحد استراتژیک» ایران بوده است و در مواقع حساس می‌توان بر روی این کشور حساب باز کرد. این دیدگاه که اثر مستقیمی را بر اقدامات ایران در حوزه سیاست خارجی نیز گذاشته است در حالی دنبال می‌شود که با نگاهی به رفتار روس‌ها در همین چند سال اخیر هم به سادگی می‌توان متوجه شد که نوع رابطه روسیه و ایران هر چه که باشد از جنس «رابطه استراتژیک» نخواهد بود و مشخص نیست که دلیل این گروه از مسئولان بر اصرار بر راهبردی دانستن اتحاد با روسیه چیست؟ روس‌ها چند سال پیش به هر هفت قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد برای تحریم ایران رای مثبت دادند، در هنگام مذاکرات هسته‌ای که به برجام ختم شد بیشتر از طرف‌های اروپایی و در برخی موارد مذاکره‌کنندگان آمریکا سعی در مانع‌تراشی در پیشرفت مذاکرات داشتند و امروز در هنگام بازگشت مجدد تحریم‌ها هم به جای قرار گرفتن در کنار ایران برای مقابله با تحریم‌ها به واسطه هم‌پیمان شدن با رژیم سعودی در حال مدیریت بازار نفت علیه ایران هستند. به واقع مشخص نیست که مقامات روسی دیگر باید چه کاری انجام دهند و با چه زبانی بگویند که اتحاد استراتژیک با آنان یک شوخی است!