روحانی اعتبار اصلاح‌طلبان را خدشه‌دار کرد

روزنامه بهار: «حسن روحانی تغییر کرده است» ، «روحانی وعده‌های دوران انتخابات خود را فراموش کرده» ، «روحانی حامیان اصلاح طلب خود را تنها در دوران انتخابات می‌خواست» ، «گردش به راست روحانی» ، «روحانی اعتبار اصلاح‌طلبان را خدشه‌دار کرده است» و. . . این جملات و مانند آن بخشی از واکنش‌ها به اقدامات و اظهارات رییس دولت دوازدهم از سوی برخی چهره‌های اصلاح طلب است. این گروه از اصلاح طلبان با مقایسه برخی مسائل پیش آمده در ماه‌هایی که از دولت دوازدهم می‌گذرد با وعده‌ها و برنامه‌های اعلامی روحانی در دوران انتخابات این پرسش را مطرح می‌کنند که آیا این روحانی همان روحانی دوران انتخابات است؟ آنان معتقد به تغییرات اساسی در نگاه روحانی به مسائل هستند و به دنبال ریشه یابی علت این تغییرات. گاه از پایان ائتلاف اصلاحات و اعتدال سخن می‌گویند و آن را تجربه‌ای ناکام می‌خوانند و گاه رئیس‌جمهور را متهم به فریب مردم می‌کنند.  
در نقطه مقابل گروهی دیگر از اصلاح طلبان در پی متعادل‌سازی فضای انتقادی این بخش از جریان اصلاحات نسبت به دولت هستند. آنان با تکرار این جمله که «روحانی اصلاح طلب نیست» در پی یادآوری این نکته به بدنه اجتماعی جریان اصلاحات هستند که با وجود صحیح بودن بخش بزرگی از مطالبات و انتقادات نباید این نکته را فراموش کرد که ما با دولتی اصلاح طلب مواجه نیستیم و در نتیجه نباید انتظاراتی فراتر از توان و امکان یک دولت معتدل (که اصلاح طلب نیست) از دولت روحانی داشته باشیم.
حلقه اول اعتدالی همراه روحانی نیز چندان گوشش بدهکار این انتقادات نیست و‌ترجیح می‌دهد با سیاست سکوت آنچه خود درست می‌پندارد را به مرحله اجرا برساند. این سیاست سکوت و نوعی بی توجهی به انتقادات ممکن است در انتخابات مجلس سبب افزایش شکاف‌ها در جریان میانه رو شود. چند روز پیش بود که حسام الدین آشنا، مشاور رییس جمهور وارد این بحث شد و در صفحه توئیتر خود نوشت: «گفته‌اند روحانی باهوشتر از آن است که به راست گردش کند، می‌گویم احتمالا روحانی گردش به راست نمی‌کند ولی گردش راست به سمت روحانی بعید نخواهد بود» این اظهارنظر مشاور رییس جمهور که  از جمله چهره‌های حلقه اعتدالی اطراف روحانی است نشانگر آن است که ظاهرا اعتدالیون نزدیک به روحانی بر این باورند که روحانی تغییری نداشته است و اگر اصولگرایان روی خوشی نشان می‌دهند به دلیل آن است که آن‌ها به روحانی و نگاهی که به مسائل دارد نزدیک شده اند!
جدا از آنکه کدام یک از این سه زاویه نگاه به حسن روحانی پس از انتخابات96 را بپذیریم اصلاح طلبان با هر رویکردی که نسبت به روحانی دارند برای تعامل با او دچار مشکلات و دشواری هایی هستند که در ادامه به بخشی از آن خواهیم پرداخت.
1ـ فرصت طلبی رقیب
جریان‌های رقیب در دنیای سیاست در انتظار فرصتی می‌گردند تا بتوانند از آن برای افزایش محبوبیت خود و کاهش محبوبیت رقیب‌شان در سطح جامعه استفاده کنند. اصلاح طلبان در هنگام مطرح ساختن انتقادات خود نسبت به دولت روحانی همواره باید این نکته را مدنظر خود داشته باشند که هر انتقادی که با بیان و یا در زمانی نامناسب مطرح شود می‌تواند موجب ایجاد فرصتی برای رقیب سیاسی جریان اصلاحات شود. واقعیت آن است که در بخش‌های بزرگی از جامعه هر چقدر هم اصلاح طلبان خود را جدای از دولت تعریف کنند عملکرد مثبت و منفی دولت‌های یازدهم و دوازدهم به پای جریان اصلاحات نوشته می‌شود و از همین رو انتقادات نابجا و بی موقع از روحانی  و دولتش به نوعی می‌تواند در آینده‌ای که چندان هم دور نیست منجر به آسیب‌های جدی به جریان اصلاح طلب هم شود.
2ـ بی توجهی روحانی و همراهان
یکی دیگر از دشواری‌های تعامل اصلاح طلبان با دولت روحانی آن است که رییس جمهور و اعتدالیون نزدیک به او پس از انتخابات96 دیگر آن آغوش باز را برای جریان اصلاحات نداشته‌اند و همین امر سبب یک نوع فاصله میان بخش بزرگی از نیروهای اصلاح طلب با دولت شده است. این فاصله از دو جهت می‌تواند آسیب زا باشد. آسیب نخست آن است که چنین فاصله‌ای می‌تواند به دوری گزیدن روحانی از حامیان واقعی و اصلی اش تعبیر شود که در نهایت منجر به افزایش انتقادات خواهد شد و دومین آسیب نیز به این موضوع بازمی‌گردد که هر چقدر میان مسئولان و حامیانِ منتقد فاصله ایجاد شود می‌تواند سبب تندتر شدن فضای انتقادی میان آن مسئول و حامیانی شود که از هم جدا افتاده اند.
3ـ حفظ امید
مهمترین سرمایه جریان اصلاحات بدون‌تردید «امید» است. اگر امید به آینده و تلاش برای انتقال چنین نگاهی به جامعه نبود قطعا پس از حوادث تلخ انتخابات88 و برخورد قهری که با جریان اصلاحات شد، اصلاح طلبان عطای کار را به لقایش بخشیده و به کنج عزلت پناه می‌بردند اما همین امید به آینده سبب آن شد که حتی پس از اتفاق عجیب و باورنکردنی بی صلاحیت اعلام شدن مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی برای انتخابات92 آنان از پای ننشسته و باز هم بر حضور پر قدرت در انتخابات تاکید کنند. حضوری که در نهایت سبب حذف جریان تندرو از دولت و در ادامه از مجلس و مدیریت شهری در بسیاری از کلان شهرها شد. از جمله دشواری‌های اصلاح طلبان در انتقاد از دولت شناخت و رعایت همین مرز باریک میان انتقاد و ناامید ساختن جامعه است. آنان از یک سو می‌بایست وجوه اصلاح طلبانه خود و تفاوتی که با اعتدالیون دارند را به جامعه نشان دهند و از طرف دیگر حجم انتقادات و نوع بیان آن را به گونه‌ای مدیریت کنند که سبب از دست رفتن مهمترین سرمایه جریان اصلاحات - «امید» - نشود.