ایران در زمینه فرار مغزها در جهان رتبه دوم را دارد

به گزارش «تدبیر»، بنیاد ملی علوم در آمریکا (NSF) طی گزارشی اعلام کرد که ایران در زمینه فرار مغزها میان سایر کشورهای جهان رتبه دوم را به خود اختصاص داده است. بسیاری از دانشجویان برای اخذ مدرک دکترا تمایل خود را برای ماندن در آمریکا اعلام کردند. بر اساس نتیجه تحقیقاتی که صندوق بین المللی پول در سال 1999 انجام داده است، ایران در میان کشورهای در حال توسعه بیشترین میزان مهاجرت را به خود اختصاص داده است.

نزدیک به 150 هزار نفر از بهترین جوانان و مغزهای ایرانی هر سال این کشور را ترک مي‌کنند. صندوق بین المللی پول در گزارش سال 2009 خود مدعی شد که جمهوری اسلامی ایران در میان 91 کشور توسعه یافته و توسعه نیافته بیشترین میزان فرار مغزها را به خود اختصاص داده است. این گزارش اضافه مي‌کند که این میزان مهاجرت مساوی با از دست دادن سرمایه ای بالغ بر 50 میلیون دلار در هر سال است. این گزارش متذکر مي‌شود که در حال حاضر 250 هزار مهندس و فیزیکدان ایرانی و بیش از 170 هزار ایرانی با مدارک علمی بالا در ایالات متحده آمریکا زندگی مي‌کنند.

دولت ها باید شرایط لازم برای تحصیل دانشجویان در دانشگاه های دولتی را فراهم کنند، این یکی از شرایط سرمایه گذاری بلند مدت است. در میان تمام مراکز آموزش عالی که در سراسر کشور ایجاد شده اند، دانشکده مهندسی دانشگاه شریف به عنوان یکی از مشهورترین نهادهای علمی شناخته شده و بیشترین تعداد مهاجران به اروپا و آمریکای شمالی را به خود اختصاص داده است.

ورود به دانشگاه های معتبر ایران جنبه رقابتی دارد. این دانشگاه ها توسط دولت حمایت مي‌شوند. در این دانشگاه ها دانشجویان یا از پرداخت شهریه معاف هستند و یا مبلغ اندکی پرداخت مي‌کنند. در زمینه مهندسی، دانشگاه صنعتی شریف به عنوان بهترین موسسه علمی در سراسر ایران شناخته شده است. داوطلبان برای ورود به دانشگاه باید در آزمونی سراسری شرکت کنند. داوطلبان به شدت دچار استرس مي‌شوند. سوالات کنکور از کتاب های درسی دوران دبیرستان طراحی مي‌شوند و دارای چهار گزینه است. در رشته ریاضیات و فیزیک، دست کم 350 هزار دانش آموز در کنکور سراسری شرکت مي‌کنند. در نهایت دانش آموزان بر اساس رتبه ای و امتیازی که به دست مي‌آورند مي‌توانند نوع رشته تحصیلی خود در دانشگاه را انتخاب کنند. دانش آموزان حداقل یک سال از عمر خود را برای آمادگی در آزمون صرف مي‌کنند.

در میان متقاضیان 4 هزار نفر مجاز به انتخاب رشته اهی این دانشگاه هستند. معمولا 400 نفر از داوطلبان مي‌توانند وارد این دانشگاه شوند. دانشجویان پذیرفته شده به مدت 4 سال در دانشگاه درس مي‌خوانند تا بتوانند مدرک کارشناسی خود را بگیرند. دانشجویان پس از فارغ التحصیلی یا برای ادامه تحصیل به خارج از کشور سفر مي‌کنند و یا در ایران مي‌مانند و تلاش مي‌کنند تا شغلی مناسب با تحصیلات خود بیابند.

بر اساس نتایج آماری به دست آمده در سال 2011 و 2012 در حدود 8/48 از کل دانشجویان پس از فارغ التحصیلی کشور را ترک مي‌کنند. از سویی دیگر موج جدیدی از مهاجرت ها درست دو سال بعد روی مي‌دهد، زمانی که دانشجویان فوق لیسانس خویش را گرفته و برای کسب دکترا از ایران خارج مي‌شوند. بر اساس نتایج آماری موجود، بین سال های 2011 و 2012 ایالات متحده آمریکا مقصد بسیاری از دانشجویان ایرانی بوده است. کانادا پس از آمریکا بیشترین درخواست مهاجرت را داشته است. بر اساس تحقیقات نهاد ملی علوم 89 درصد کسانی که به آمریکا پرواز کرده اند پس از اخذ مدرک دکترا در این کشور اقامت گزیدند.

---