گروه سیاسی-رسانه ها: روزنامه اعتماد در گزارشی به بررسی سناریوهای موجود درباره رای اعتماد مجلس به وزیر پیشنهادی علوم پرداخته است: همهچيز در تعليق است؛ هم تصميم فراكسيونهاي مجلس و هم راي اعتماد نمايندگان به محمود نيلي. نه شرط مجلسيها تغيير كرده، نه سياست دولت. بازار رايزنيها داغ است و استقبال مجلسيها از وزير پيشنهادي علوم سرد. حتي يك نماينده حامي دولت هم گفته كه «راي اعتماد وزير پيشنهادي علوم بعيد است». بهارستاننشينان از دولت دلخور هستند، حالا يك بهانه ديگر هم به تمام بهانههايي كه زمينهساز بركناري فرجيدانا شد اضافه شده است؛ نيلي گزينه اصلي دولت نيست. هم منتقدان دولت اين حرف را زدهاند و هم برخي حاميان آن. معاون پارلماني رييسجمهوري گفته اين گمانهزني «غير اخلاقي» است. اما چه فرقي ميكند، فعلا خيلي از بهارستاننشينان اينگونه ميانديشند، مگر اينكه تا شروع جلسه روز چهارشنبه اتفاق ديگري بيفتد. تا اينجاي كار فضاي رسانههاي منتقد دولت در «قرق» مخالفان وزير پيشنهادي است، كساني كه چندان مايل نيستند روز چهارشنبه شاهد «اتفاق ديگر» باشند.
هم خط طيفهاي سياسي منتقد دولت و هم رسانههاي آنها طوري است كه گويا نيلي هيچ هواداري در مجلس ندارد. مجلسيها ميگويند هنوز تصميم نگرفتهاند، اما فراكسيون اقليت تصميمش از همين الان معلوم است. شايد آن را به صورت رسمي اعلام نكردهاند اما تا اينجا جز مخالفت با گزينه پيشنهادي دولت صدايي از اعضاي فراكسيون اصولگرايان شنيده نشده است. خيلي هم عجيب نيست، خود دولتيها هم خيلي دل به راي آنها نبستهاند. چانهزنيهاي اصلي در فراكسيون رهروان و هيات رييسه مجلس انجام ميشود. آنجاست كه بايد به نتيجه برسد؛ نتيجهيي كه تا الان چندان باب ميل دولت نبوده است.
نيلي در جلسه شوراي مركزي فراكسيون رهروان حاضر شده بود، اما اسماعيل جليلي كه از هواداران دولت در مجلس هم محسوب ميشود، گفته كه او «نتوانست به نحو مطلوبي پاسخگوي دغدغههاي نمايندگان باشد». همين نماينده حرفي را زده كه قبلا توسط برخي چهرههاي نزديك به جبهه پايداري تاكيد شده بود؛ «بعيد ميدانم كه نيلي بتواند راي اعتماد نمايندگان مجلس را جلب كند». شكاف در همين فراكسيون سه ماه پيش زمينه اصلي بركناري فرجيدانا شد، هنوز هم برخي از رهروانيها ساز مخالف خود را كنار نگذاشتهاند. از جمله موسي غضنفرآبادي كه تهديد كرده اگر نيلي عليه «فتنه» موضعگيري نكند «قطعا با عدم راي اعتماد مجلس مواجه خواهد شد».
محمدعلي پورمختار هم گفته «نيلي بايد برائت خود از فتنه را در جلسه راي اعتماد رسما اعلام كند». اين موضعگيري نمايندهيي است كه در جريان بررسي بورسيهها و تهيه گزارش آن در وزارت علوم يكي از اعضاي كميته پنج نفره منصوب محمدعلي نجفي بود؛ همان گزارشي كه در اين روزها محل اصلي اختلاف بين دولت و منتقدانش شده است. او هم درباره جلسه هيات رييسه فراكسيون اكثريت با نيلي گفته كه «موضعگيري وي در جلسه فراكسيون رهروان صريح نبوده است».
از آن طرف هم فراكسيون اصولگرايان همان روايت هميشگي را پيش كشيدهاست؛ «نيلي احمدآبادي جزو عناصر فعال فتنه در دانشگاه تهران بوده است». اين حرف زهره طبيبزاده است، كسي كه در جريان استيضاح وزير علوم هم از چهرههاي محوري طيف استيضاحكنندگان بود. حرف او اين روزها چندين بار توسط ديگر نمايندگان اين طيف تكرار شد تا نهايتا عطاءالله سلطاني صبور، از ديگر استيضاحكنندگان فرجي دانا بگويد: «نيلي احمدآبادي قطعا راي نميآورد. »در سطوح بالايي مجلس و در هيات رييسه هم اظهارنظر چنداني درباره معرفي نيلي احمدآبادي وجود ندارد. ديروز در فاصله 48 ساعت مانده به جلسه راي اعتماد تنها حسين سبحانينيا در اين رابطه سخن گفت.
آنطور كه حسين سبحانينيا گفته «مجلس نظر واحدي درباره وزير پيشنهادي علوم ندارد» و نمايندگان هنوز به جمعبندي نرسيدهاند. دليلش هم به گفته سبحانينيا كم بودن «زمان» و «شناخت نمايندگان از وزير پيشنهادي» است. اين اظهارنظر درست در زماني بود كه نيلي با علي لاريجاني در جلسهيي درباره راي اعتماد مجلس گفتوگو ميكرد؛ جلسهيي كه به گفته نصيريقيداري، معاون پارلماني وزارت علوم در آن «علي لاريجاني براي نيلي احمدآبادي آرزوي توفيق كردند و توصيههايي به آقاي نيلي داشتند، همچنين از نيلي خواست به دغدغههاي نمايندگان چه در قبل از راي اعتماد و چه در بعد از آن توجه كند.»
مخالفت از جنسي ديگر؛ نيلي گزينه دولت نيست
همه اينها اما مواضعي بوده كه در اين يك سال و اندي در قبال دولتيها تكراري شده است، هر چند هنوز كارايي خود را هم در جايي كه لازم باشد، دارد. اما دولتيها براي رساندن نيلي به كرسي وزارت علوم يك مشكل ديگر هم دارند، خيليها هستند كه هنوز باور ندارند نيلي «گزينه اصلي دولت» است. اين يعني باري روي بار مشكلات دولت در جلسه راي اعتماد. موضوع را اول الياس نادران مطرح كرد كه به انتقاد از دولت شهره است؛ «نيلي احمدآبادي گزينه اصلي دولت براي تصدي وزارت علوم نيست و نمايندگان مجلس منتظر هستند تا دولت گزينه اصلي خود را رو كند. »
شايد اگر فقط او يا همفكران سياسياش اين حرف را ميزدند ميشد كمي هم آن را ناديده گرفت. اما از اردوگاه هواداران دولت در مجلس هم عين همين حرف شنيده ميشود. اسماعيل جليلي از حاميان دولت در فراكسيون رهروان هم گفته كه «طي دو، سه روز گذشته موضعگيريهايي از سوي دولت در مقابل مجلس صورت گرفت. همزمان بودن اين موضعگيريها با معرفي نيلي به عنوان وزير علوم نشان ميدهد كه استراتژي دولت راي نياوردن نيلي به عنوان وزير پيشنهادي علوم است. افكار عمومي بين صداقت در عمل و رفتار سياسي را تمييز خواهند داد.» نهايتا محمد دهقان، عضو هيات رييسه مجلس هم البته با اين روايت همراه شده و گفته كه «دولت براي راي آوردن نيلي بايد با مجلس رايزني ميكرد تا فرصت بيشتري براي حضور وي در مجلس و مذاكرات با كميسيونها و فراكسيونها در نظر گرفته ميشد، در حالي كه تحركي از سوي دولت براي راي اعتماد به نيلي ديده نميشود.» او از اين «كمتحركي» به مانند نادران و جليلي اين برداشت را داشته كه «شايد نيلي گزينه واقعي دولت براي وزارت علوم نيست.»
زماني براي حمايت تمام قد دولت
اين موضعگيريها يعني زنگ خطر براي يك «راي عدم اعتماد» ديگر. دولتيها حالا با زحمت مضاعفي مواجه هستند، آنها بايد اثبات كنند كه نيلي گزينه اصليشان است. مجيد انصاري اين دست گمانهزنيها را «غير اخلاقي» دانسته و گفته «مگر ممكن است رييسجمهور با مجلس و مردم صادقانه برخورد نكند؟» سخنگوي دولت هم براي راي آوردن وزير پيشنهادي ابراز اميدواري كرده است. نوبخت گفته «فرد معرفي شده براي وزارت علوم شخصيت دانشمندي است.» همزمان وزير ارتباطات هم در قامت يك حامي ديگر براي محمود نيلي ظاهر شده و گفته «اميدواريم وزير پيشنهادي دولت راي نمايندگان مردم را كسب كند.» اما نهايتا كسي كه بايد ثابت كند نيلي گزينه اصلي دولت است، كسي جز حسن روحاني نيست. تا اينجاي كار به نظر ميرسد رييسجمهوري قصد دارد پشت وزير پيشنهادي خود را داشته باشد و حداقل اين يك ايراد نمايندگان را پاسخ دهد. روحاني هم روز چهارشنبه با نيلي راهي بهارستان خواهد شد تا شايد دفاع او مجلسيها را در دادن راي اعتماد با دولت همراهتر كند.