گروه جامعه: در حالی که این روزها یکی از اقدامات محافظتی در برابر ابتلا و پیشگیری از انتقال ویروس کرونا در جهان، استفاده از ماسک است، اما استفاده از همین ماسک، جامعه ناشنوایان را در برقراری ارتباط با سایر افراد دچار مشکل کرده است. حامد عابدینزاده، رئیس هیات مدیره انجمن خانواده ناشنوایان ایران با بیان اینکه حدود یک سال از شیوع بیماری کرونا میگذرد، در اینباره به ایسنا میگوید: در این دوران مشکلات ارتباطی مانند زدن ماسک و سختتر شدن برقراری ارتباط برای ناشنوایان و حتی افراد کم شنوا و کسانی که کاشت حلزون انجام دادند ایجاد شده است. البته این شرایط باعث اثبات به آن دسته از مسئولان و پزشکانی که میگفتند «کسی که کاشت حلزون انجام میدهد یا از سمعک استفاده میکند و یا در حوزه توانبخشی زیاد کار کند، شنوا میشود و نیازی به زبان اشاره ایرانی ندارد»، شد. کرونا ثابت کرد که اینطور نیست؛ اگر فردی ناشنوا متولد شود هویت و غریزه او هم همانطور ناشنوا میماند و هیچوقت تغییر نمیکند.
وی معتقد است که در دوران کرونا راه حل برقراری ارتباط میان ناشنوایان و کمشنوایان با شنواها «ارتباط نوشتاری» است و یا اینکه افراد با رعایت فاصله اجتماعی (بین ۱.۵ تا ۲ متر فاصله) با پایین کشیدن ماسک و لب خوانی و آهسته و شمرده شمرده صحبت کردن بدون صدای بلند با ناشنوایان ارتباط برقرار کنند.عابدین زاده ادامه میدهد: با توجه به شرایط کرونایی، لزوم رعایت پروتکلهای بهداشتی و فاصله اجتماعی برای همه انسانها لازم است، اما زدن ماسک باعث سختی بسیاری برای ناشنوایان در زمینه برقراری ارتباط و بروز حساسیت و فشارهای روحی به آنها شده است، چراکه این جامعه برای برقراری ارتباط نیاز به لبخوانی دارند.رئیس هیات مدیره انجمن جامعه ناشنوایان ایران که خودش یکی از اعضای جامعه ناشنوایان است، با بیان اینکه ویروس کرونا باعث شده جامعه ناشنوایان نتوانند با افراد ارتباط برقرار کنند و ماسک زدن باعث عدم ارتباط آنها شده است، زیرا آنها نمی شنوند، از مردم خواست تا در زمان برخورد با افراد ناشنوا، برای آنها احترام قائل شده و برای سلامتی خود و آنها فاصله اجتماعی را رعایت کرده و با پایین کشیدن ماسک و بیان حرفهای مهم و به صورت خلاصه در زمان کوتاه، سخنان خودشان را به آنها انتقال دهند و در صورتی هم که نمیتوانند ماسک خود را کنار بزنند، از طریق نوشتن با فرد ناشنوا ارتباط برقرار کنند.
وی در بخش دیگری از این گفتوگو به دیگر مشکلات جامعه ناشنوایان اشاره میکند و با بیان اینکه ناشنوایان با توجه به شرایط کرونا و تحریم در واردات سمعک و باتری آن با مشکلات بسیاری روبرو شدهاند، میافزاید: خدمات سمعک و شنوایی به دلیل کمبود ارز و گران شدن سمعک، باتری سمعک و قطعات و تجهیزات مربوط به آن، بسیار محدود شده است و ناشنوایان توان خرید معمولیترین سمعک و باتری که حداقل چهار میلیون قیمت دارد را ندارند؛ سمعکهای با کیفیت بالا حدود ۸ میلیون تومان و باتری سمعک نیز بستهای ۳۵۰ هزارتومان ارزش دارد؛ با وجود حداقل حقوق دریافتی، ناشنوایان توانایی خرید سمعک و باتری را ندارند. رئیس هیات مدیره انجمن جامعه ناشنوایان ایران خاطرنشان میکند: از سوی دیگر، حمایت مالی مانند بیمه و حقوق از سوی سازمان بهزیستی در راستای تامین خدمات توانبخشی بسیار ضعیف عمل میشود.
وی همچنین ادامه میدهد: از سوی دیگر تعرفه بیمه تامین اجتماعی و بیمه تکمیلی بسیار پایین است؛ به طور مثال بیمه تنها یک میلیون از هزینه سمعک را پوشش میدهد، این درحالیست که یک سمعک حدود چهار میلیون قیمت دارد و فرد ناشنوا باید سه میلیون تومان آن را خودش پرداخت کند که این رقم برای او بسیار سنگین است.رئیس هیات مدیره انجمن جامعه ناشنوایان ایران در بخش دیگری از صحبتهای خود بر لزوم رسمی شدن زبان اشاره در کشور تاکید میکند و میگوید: زبان اول ناشنوایان زبان اشاره ایرانی و زبان دوم آنها زبان فارسی است و لازم است که پزشکان، معلمان، مسئولان و... از زبان اشاره حمایت کنند.عابدینزاده با بیان اینکه در قانون حمایت از حقوق معلولان نیز زبان اشاره به صورت رسمی شناخته نشده است و این موجب پایمال شدن حقوق ناشنوایان شده است، ابراز امیدواری میکند که با پیگیریهای سازمان بهزیستی و وزارت کار و رفاه اجتماعی، در سال جاری زبان اشاره به عنوان زبانی رسمی، به رسمیت شناخته شود.
وی همچنین نسبت به بیتوجهی سازمان صداوسیما نسبت به جامعه ناشنوایان انتقاد میکند و میگوید: وزیر رفاه در مراسمی که به مناسبت گرامیداشت هفته جهانی ناشنوایان برگزار شد، با رئیس سازمان صدا و سیما تماس و برای بهرهمندی ناشنوایان از برنامه های صدا و سیما قول گرفت؛ سالهاست که ناشنوایان از تلویزیون فاصله گرفتهاند، زیرا مترجمی که در صدا و سیما کار ترجمه را انجام میدهد از زبان فارسی اشارهای استفاده میکند که این زبان با زبان اشاره ایرانی بسیار متفاوت است، اما متاسفانه گروهی که در صدا و سیما مشغول به کار هستند، به درخواستها و انتقادات جامعه ناشنوا توجهی ندارند و طی سالیان گذشته فقط قول دادهاند و هرگز به قولهایشان عمل نکردهاند.
دشواریهای ناشنوایان در روزگار کرونایی
علیهمت محمودنژاد-مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان نیز در این باره و با اشاره به مشکلات جامعه ناشنوایان در دوران کروناگفت: جامعه ناشنوایان از طریق لبخوانی میتوانند با افراد ارتباط برقرار کنند، اما در دوران کرونا ارتباط ناشنوایان با جامعه به طور محسوسی کاهش پیدا کرده است. از سوی دیگر میبینیم که علاوه بر کاهش برقراری ارتباط ناشنوایان، آنها در استفاده از کلاسهای آموزشی که به صورت آنلاین برگزار میشود به شدت با چالش مواجه شدهاند.وی ادامه داد: میطلبید که در این راستا پکیجهای خدماتی و مشاورهای برای ناشنوایان در نظر گرفته میشد. دسترسی ناشنوایان به موبایل و وسیلههایی که بتواند به آنها در برقراری ارتباط مجازی کمک کند، نیز ضروری به نظر میرسد.مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان با بیان اینکه در دوران کرونا میزان اشتغال ناشنوایان کاهش یافته است، تاکید کرد: به طور مثال اگر فرد ناشنوایی، راننده و در حال مسافرکشی باشد، به دلیل داشتن ماسک و عدم لب خوانی و اینکه فضای ماشین فضای کوچکی است و باید از ماسک استفاده شود، شرایط برایش بسیار دشوار است.
محمودنژاد گفت: البته در این خصوص طرحهای ابتکاری از سوی ناشنوایان درخصوص طراحی ماسکهای طلقی صورت گرفته است، اما جامعه به دلیل اینکه چندان به فکر معلولین نیست و این تبعیضها همیشه وجود داشته مایل به استفاده از آنها نبود و یا هزینه این نوع از ماسکها برای جامعه بسیار بالا بود. امید است که کرونا هرچه زودتر ریشهکن شود تا شرایط ناشنوایان نیز برای برقراری ارتباط بیشتر شود و دولت نیز بستههای حمایتی را برای ناشنوایان در نظر گیرد.وی در ادامه به طرحی که ناشنوایان برای اطلاع رسانی از مشکل آنها در برقراری ارتباط در شبکههای اجتماعی راهاندازی کردهاند، اشاره کرد و گفت: این طرحی که در محیط مجازی منتشر شده بیشتر برای فرهنگسازی و جلب توجه مردم به حقوق ناشنوایان است؛ زمانی که افراد با ناشنوایان صحبت میکنند باید با رعایت فاصله اجتماعی، ماسک را کنار زده و بعد از اتمام صحبت دوباره از آن استفاده کنند.مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان تصریح کرد: در یکی از سخنرانیهای خود که در تلویزیون نیز پخش شد به خاطر لب خوانی برای جامعه ناشنوایان، از ماسک استفاده نکردم البته با رعایت فاصله اجتماعی، اما یکی از خبرنگاران صدا و سیما گزارشی درمورد استفاده از ماسک تهیه کرده بود و در بخشی، از تصویر من استفاده کردند و نوشتند که «آقای دکتر پس ماسکتان کجاست؟». به هرحال شرایط افراد و برداشتهای جامعه از شرایط افراد دارای معلولیت بسیار متفاوت است و همه این موارد باید با کارهای فرهنگی پیش برود.وی افزود: باتوجه به تمام موضوعات اشاره شده، به رسمیت شناختن زبان اشاره ناشنوایان موضوعی است که باید به طور جدی در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گیرد.