روابط با تهران «آری» با سوریه «نه»

گروه بین الملل: ویلیام برنز، رئیس سیا به محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی گفته است که ایالات متحده احساس می‌کند ریاض در جریان از سرگیری ارتباط با ایران و سوریه، واشنگتن را «نادیده» گرفته است.
بنا بر گزارش وال استریت ژورنال، گفتگوی رئیس سیا با ولیعهد عربستان در جریان سفر اخیر بیل برنز به عربستان انجام شده است.
هدف از این سفر که در هفته جاری انجام شد، گفتگو با مقامات سعودی درباره همکاری‌های اطلاعاتی دو کشور بوده و در جریان دیدار بیل برنز با محمد بن سلمان، او ناامیدی ایالات متحده را به دلیل کنار گذاشتن واشنگتن از تحولات منطقه ابراز کرده است.ماه گذشته، عربستان سعودی با میانجی‌گری مهمترین رقیب ایالات متحده یعنی چین، برای از سرگیری روابط دیپلماتیک با ایران به توافق رسید. پس از آن نیز به نقل از منابع آگاه اعلام شد که عربستان می‌خواهد بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه را به اجلاس سران عرب دعوت کند و به این ترتیب گام مهمی در راستای رفع انزوای سیاسی دولت سوریه بردارد.
انتشار این اخبار، این گمان را تقویت کرد که متحدان دیرین آمریکا در خلیج فارس، این کشور را به حاشیه رانده‌اند و نفوذ ایالات متحده در منطقه رو به کاهش است.
اگرچه برخی از مقامات آمریکا، توافق ایران و عربستان را کم اهمیت توصیف کرده‌اند، اما به نظر می‌رسد این دو رقیب منطقه‌ای در تلاش‌هایشان برای بهبود روابط، جدی هستند: برخی از رسانه‌های بین‌المللی از دعوت از ابراهیم رئیسی برای سفر به عربستان سخن می‌گویند و در جریان دیدار وزرای خارجه دو کشورپنج‌شنبه گذشته در پکن نیز، دو طرف بر سر از سرگیری پروازها، بازدیدهای دوجانبه هیأت‌های نمایندگی بخش خصوصی همچنین تسهیل صدور روادید برای شهروندان یکدیگر به توافق رسیدند. آنها همچنین اعلام کردند که به‌زودی روند بازگشایی سفارت‌ها و کنسولگری‌های خود را آغاز خواهند کرد.
چنانچه ادعای وال استریت ژورنال درباره متحوای گفتگوهای رئیس سیا و ولیعهد عربستان درست باشد، آنگاه باید گفت که بیل برنز با طرح این گلایه‌ها، سخنان مقامات ایالات متحده را که پیش‌تر گفته بودند پادشاهی سعودی آنها را در جریان مذاکراتش با ایران گذاشته، زیر سوال برده است. از جمله سخنان جان کربی، سخنگوی کاخ سفید که گفته بود: «سعودی‌ها ما را از مذاکراتی که داشتند آگاه می‌کردند، همانطور که ما آنها را از تعاملات خود مطلع می‌کنیم.»
اگرچه سال گذشته میلادی تیموتی لندرکینگ، فرستاده ویژه آمریکا در یمن گفته بود آمریکا حامی مذاکرات ایران و عربستان است و آن را تشویق می‌کند بویژه اگر این مذاکرات به نگرانی‌های امنیتی عربستان پایان دهد، اما به نظر نمی‌رسد که واشنگتن همین نگاه را نیز درباره بهبود روابط میان عربستان و سوریه داشته باشد.
چراکه برای آمریکا دشوار است خود را برندۀ اقدام عربستان در برقراری ارتباط مجدد با بشار اسد بداند؛ یعنی فردی که بشدت تحت نفوذ ایران و روسیه است.
بیل برنز، رئیس سیا که مهرۀ «پنهان» کاخ سفید برای انجام ماموریت‌های حساس در حوزۀ سیاست خارجی محسوب می‌شود، سال گذشته نیز به روسیه سفر کرد تا به ولادیمیر پوتین در مورد حمله به اوکراین هشدار دهد.
سفر اخیر او به عربستان سعودی یک دلیل دیگر هم داشت که تصمیم غافلگیرکننده سعودی‌ها در کاهش تولید نفت و درنتیجه افزایش سرسام آور قیمت نفت خام بود.
اما به نظر می‌رسد که پادشاهی سعودی دیگر توجه گذشته را به شکایت‌های ایالات متحده ندارد و استدلال‌هایی را که در موضوع انتقال انرژی مطرح می‌شود و عمدتا نیز کشورهای غربی حامی آن هستند را «غیرواقعی» می‌داند؛ به همین دلیل نیز در سیاست خارجی خود رفتاری تهاجمی را در پیش گرفته است.
شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان، پیش از این در ماه اکتبر در واکنش به تصمیم کشورش برای کاهش تولید نفت گفته بود: «ما مدام می‌شنویم که می‌گویند "شما با ما هستید یا علیه ما؟". آیا تاکنون کسی گفته است که "ما با مردم عربستان سعودی هستیم؟"»