چرا پسرها اوکراین را ترک می‌کنند؟

گروه بین الملل: الکساندر میسان جونیور، پسر ۱۸ ساله‌ای که به‌تازگی کی‌یف را ترک کرده، می‌گوید: «من نمی‌خواستم بجنگم. خیلی ترسناک است.»او در تابستان ۲۰۲۴، دو هفته قبل از رسیدن به ۱۸ سالگی - که سن قانونی بلوغ در اوکراین است - خانه‌اش را ترک کرد و به اسلواکی، کشور همسایه نقل مکان کرد.
از زمان آغاز تهاجم همه‌جانبه روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، فرار پسران جوان به معضلی رو به رشد تبدیل شده است.با این که سربازی اجباری از سن ۲۵ سالگی آغاز می‌شود، مردان بالای ۱۸ سال اجازه خروج از کشور را ندارند.به همین دلیل، بسیاری از پسران جوان با رضایت خانواده‌هایشان تصمیم می‌گیرند پیش از رسیدن به سن قانونی، کشور را ترک کنند.
الکساندر می‌گوید که پس از صحبت‌ با دوستانش به فکر ترک کشور افتاد.آن‌ها در مورد ترس از بسیج و اعزام اجباری، فراخوان ناگهانی به خدمت در ارتش، و آینده نامعلوم در کشوری درگیر جنگ گفت‌وگو کرده بودند.الکساندر می‌گوید که بسیاری از دوستانش نیز همین احساسات را داشتند. آن‌ها تجاوز روسیه را محکوم می‌کردند، اما نمی‌خواستند در جنگ شرکت کنند و فکر جنگیدن آن‌ها را می‌ترساند.
او می‌گوید: «تنها یک دوستم به ارتش پیوسته است. بقیه هیچ قصدی برای شرکت در جنگ ندارند.»
در اسلواکی، الکساندر در دانشگاه ثبت‌نام کرده و مشغول یادگیری زبان اسلواک است، اما دوستان زیاد و حلقه اجتماعی گسترده‌ای ندارد. با این وجود، می‌گوید تا پایان جنگ قصد بازگشت به کشورش ندارد.
اوکسانا پیسارِوا، معلمی از بنیاد خیریه صدای کودکان در اوکراین می‌گوید: «تصمیم به ترک کشور اغلب به معنی از دست دادن دوستان، جدا شدن از خانواده، تلاش برای سازگاری با فرهنگی جدید و احساس گناه است، و چالش‌های بسیاری را به همراه دارد.»این بنیاد خیریه حمایت‌های روانی و کمک‌های بشردوستانه فردی به خانواده‌ها ارائه می‌دهد و با جوامع و مؤسسات برای کمک به کودکان در سراسر اوکراین همکاری می‌کند.او می‌گوید: «البته پسران جوان معمولاً سری پر شور دارند، اما جنگ ترسناک است.»
«همه می‌ترسند، حتی اگر به آن اعتراف نکنند. کسانی که تصمیم می‌گیرند در اوکراین بمانند، با اضطراب و ترس از فراخوان و اعزام اجباری مواجه‌اند. این ترس در ذهن آن‌ها ریشه دوانده است، چون به مرگ و زندگی‌شان مربوط می‌شود.»طبق گزارش مؤسسه دولتی جمعیت‌شناسی اوکراین، تعداد افرادی که امسال کشور را ترک کرده‌اند و هنوز بازنگشته‌اند، نسبت به کل سال ۲۰۲۳ بیش از سه برابر شده است.اما هیچ آمار رسمی درباره سن افرادی که اوکراین را ترک کرده‌اند وجود ندارد، بنابراین اطلاعات دقیقی از تعداد ۱۷ ساله‌هایی که مهاجرت کرده‌اند در دست نیست.
طبق آمار یورواستات، یک‌سوم از کل کسانی که از زمان آغاز تهاجم همه‌جانبه در دو سال پیش اوکراین را ترک کرده‌اند، کودکان زیر ۱۸ سال بوده‌اند.آمارهای اداره سیاست اجتماعی اوکراین نشان می‌دهد که ۳.۵ میلیون نفر برای زندگی به ایالات متحده و کشورهای اتحادیه اروپا مهاجرت کرده‌اند.از سوی دیگر، اتحادیه اروپا می‌گوید که از زمان آغاز جنگ تاکنون میزبانی بیش از ۴.۲ میلیون شهروند اوکراینی را رسماً پذیرفته است.الا لیبانوا، مدیر مؤسسه جمعیت‌شناسی، گفت که اینکه چند نفر از افرادی که مهاجرت کرده‌اند، حاضر باشند پس از پایان جنگ به اوکراین بازگردند، موضوعی بسیار مهم خواهد بود.او گفت: «پیشتر تصور می‌کردیم که جنگ تا سال ۲۰۲۵ پایان خواهد یافت. حالا فکر می‌کنیم که حتی تا ۲۰۲۷ یا ۲۰۳۰ هم تمام نخواهد شد. با توجه به غیرقابل پیش‌بینی بودن اوضاع، هیچ پیش‌بینی دقیقی ممکن نیست.»
جامعه‌شناسان هشدار می‌دهند که یکی از چالش‌های پیش روی اوکراین در آینده، تغییرات بنیادی در ساختار جنسیتی و سنی جمعیت خواهد بود. اعزام مردان و مهاجرت زنان، تشکیل خانواده‌ها را دشوارتر می‌کند.رئیس‌جمهور ولودیمیر زلنسکی در سخنرانی خود در مجمع جوانان اوکراین در ماه گذشته، وعده داد که شرایط بهتری را برای جوانان فراهم کند و بسته‌ای از کمک‌هزینه‌های تحصیلی و کاهش پیش‌پرداخت وام‌های مسکن را ارایه کرد.
او گفت: «علیرغم شرایط سخت، اوکراین نسلی از دست‌ رفته به‌خاطر جنگ نخواهد داشت» و پس از آن از طرح ایجاد وزارتخانه‌ای خبر داد که وظیفه اصلی‌اش نظارت بر بازگشت اوکراینی‌ها به کشور خواهد بود.ماکسیم سمیدوتسکی، ۱۸ ساله می‌گوید: «مردم به اوکراین اطمینان ندارند، آن‌ها آینده‌ای برای خود در اینجا نمی‌بینند.»او از معدود جوانانی است که پس از ترک کشور به دلیل جنگ، تصمیم به بازگشت به اوکراین گرفته است.او در سال ۲۰۲۲ هنگامی که منطقه خرسون در جنوب اوکراین به اشغال روسیه درآمد، خانه‌اش را ترک کرد و به همراه خانواده‌اش به ایرلند رفت.
خرسون در اکتبر ۲۰۲۲ آزاد شد، اما هنوز در نزدیکی خط مقدم قرار دارد و ارتش روسیه مرتب آن‌جا را گلوله‌باران می‌کند.ماکسیم در اوت ۲۰۲۳، دو ماه قبل از اینکه ۱۸ ساله شود، تصمیم گرفت به اوکراین بازگردد.او می‌گوید: «خانواده‌ام به من هشدار دادند که این کار آسان نخواهد بود، اما خودم بلیت هواپیما را خریدم.»