گروه بین الملل: یک مقام ارشد کاخ سفید اظهار داشت که پاکستان به عنوان یک کشور مجهز به سلاح هستهای هم اکنون در حال توسعه قابلیتهای موشکهای بالستیک دوربردی است که به طور بالقوه آن را قادر میسازد تا اهدافی فراتر از جنوب آسیا را هدف قرار دهد و «تهدیدی در حال ظهور» برای آمریکا باشد.
چنین اظهارنظر غافلگیرکنندهای از سوی جان فاینر، قائممقام مشاور امنیت ملی آمریکا بر این موضوع دلالت دارد که روابط نزدیک بین واشنگتن و اسلامآباد از زمان خروج نیروهای آمریکایی در سال ۲۰۲۱ از افغانستان تا چه اندازه بدتر شده است.
این افشاگری همچنین این پرسش را مطرح میکند که نکند پاکستان اهداف برنامه تسلیحات هستهای و موشکی خود که در اصل برای مقابله با هند طراحی شده بود را تغییر داده است. هند از سال ۱۹۴۷ تاکنون در سه جنگ بزرگ علیه پاکستان پیروز شده است. فاینر در صحبت با اندیشکده «بنیاد کارنگی برای صلح بینالمللی» خاطرنشان کرد که «پاکستان در حال پیشبرد فناوریهای پیشرفتهتر موشکی از جمله سامانههای موشکهای بالستیک دوربرد و تجهیزات آزمایش موتورهای راکتی بسیار بزرگتر است.»
فاینر هشدار داد که در صورت تداوم این روند، «پاکستان توانایی حمله به اهدافی فراتر از جنوب آسیا، از جمله در ایالات متحده را خواهد داشت.»
تنها تعداد اندکی از کشورهای مجهز به سلاح هستهای [روسیه، کره شمالی و چین] دارای موشکهایی هستند که میتواند به خاک آمریکا برسند و از قضا بیشتر آنها تمایلات خصمانهای نسبت به آمریکا دارند.
وی افزود: «تنها تعداد اندکی از کشورهای مجهز به سلاح هستهای دارای موشکهایی هستند که میتواند به خاک آمریکا برسند و از قضا بیشتر آنها تمایلات خصمانهای نسبت به آمریکا دارند.» وی در ادامه از کشورهای «روسیه، کره شمالی و چین» نام برد.
فاینر گفت: «بنابراین، صراحتاً، برای ما سخت است که اقدامات پاکستان را چیزی جز تهدیدی در حال ظهور برای ایالات متحده بدانیم.»
سخنرانی فاینر یک روز پس از مطرح شد که واشنگتن دور جدیدی از تحریمها را در رابطه با برنامه توسعه موشکهای بالستیک پاکستان، از جمله علیه سازمان دفاع دولتی که این ابتکار را مدیریت میکند، اعلام کرد.
ایالات متحده گفته است که تصمیم این کشور مبنی بر اعمال تحریمهای جدید قرار نیست سایر زمینههای همکاری دوجانبه بین واشنگتن و اسلامآباد را تحتالشعاع قرار دهد.
ودانت پاتل، معاون سخنگوی اصلی ایالات متحده در یک نشست مطبوعاتی گفت که آمریکا متعهد به حفظ رژیم جهانی منع اشاعه است و پاکستان را شریک مهمی در این راه میداند.
وی در عین حال خاطرنشان کرد که «سیاست دیرینه ایالات متحده حکم میکند که حمایت از برنامه موشکهای بالستیک دوربرد پاکستان را نپذیرد.»
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه اظهار داشت که تحریمهای تازه علیه «مجتمع توسعه ملی و سه شرکت دیگر» تحت فرمان اجرایی رئیس جمهوری آمریکا اعمال شده که «اشاعه سلاحهای کشتار جمعی و مکانیسمهای ارسال آنها» را هدف قرار میدهد.
در پاسخ، پاکستان تصمیم برای اعمال تحریمها علیه مجتمع توسعه ملی و سه نهاد تجاری را «تأسفبار و مغرضانه» توصیف کرد.
وزارت امور خارجه پاکستان در بیانیهای اعلام کرد که تحریمهای جدید آمریکا با هدف تشدید نامتقارنکردن توانمندیهای نظامی در منطقه بوده و صلح و امنیت را به چالش می کشد. وزارت امور خارجه پاکستان خاطرنشان کرد که علیرغم ادعای [آمریکا] مبنی بر پایبندی دقیق به هنجارهای عدم اشاعه، اما خودش الزامات مجوز برای صادرات فناوری پیشرفته نظامی به سایر کشورها را در گذشته نادیده گرفته است.»
رویترز به نقل از مقام آمریکایی نوشت که «سخنان فاینر با هدف ترغیب مقامات پاکستانی به توضیح در مورد توسعه موتورهای موشکی قدرتمندترشان بود، موضوعی که آنها از پرداختن به آن خودداری کردند.»
یکی دیگر از مقامات آمریکایی با اشاره به اینکه پاکستان به اشتباه فکر میکند که تحریمهای ایالات متحده با هدف «ایجاد ناتوانی در توانایی آنها برای دفاع در برابر هند» است، گفت: «آنها نگرانی های ما را نمیپذیرند و ما را به جانبداری متهم می کنند.»
پاکستان نسبت به روابط مستحکمی که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا با هند، دشمن دیرینهاش برقرار کرده، انتقاد میکند و در عوض روابط نزدیک خودش را با چین حفظ میکند. کما اینکه برخی نهادهای چینی به دلیل حمایت از برنامه موشکی بالستیک اسلام آباد با تحریمهای ایالات متحده مواجه شده اند.
پاکستان اولین آزمایش تسلیحات هستهای خود را در سال ۱۹۹۸ یعنی بیش از دو دهه پس از آزمایش اولیه هند، انجام داد، و از آن زمان زرادخانه قابل توجهی از موشکهای بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هستهای را ساخته است.سازمان تحقیقاتی «بولتن دانشمندان آمریکایی» تخمین می زند که زرادخانه هستهای پاکستان دارای ۱۷۰ کلاهک باشد.
روابط ایالات متحده و پاکستان نوسانات قابل توجهی از جمله روابط نزدیک دوران جنگ سرد که باعث حمایت آنها از مخالفان افغان در برابر اشغال افغانستان توسط شوروی در سال های ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ شد، را تجربه کرده است.
پاکستان همچنین یک شریک کلیدی در مبارزه ایالات متحده علیه القاعده پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به ایالات متحده بود و از سال ۲۰۰۴ نیز به عنوان متحد اصلی غیر ناتویی آمریکا معرفی شده است.
اما روابط آنها در عین حال، به دلیل کودتاهای انجام شده توسط ارتش پاکستان، حمایت آن از حکومت طالبان در سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ و برنامه تسلیحات هستهای این کشور تیره شده است.
با این حال، بسیاری از کارشناسان اظهار داشتند که سخنرانی فاینر غیرمنتظره بود.