گروه علمی: یک بررسی جدید نشان میدهد که بالا بودن چربی و قند خون در دهه ۳۰ زندگیتان ممکن است خطر دچار شدن شما به بیماری آلزایمر را در دههها بعد افزایش دهد. پژوهشگران آمریکایی در دانشگاه بوستون برای نخستین بار نشان دادند که رابطه میان میزانهای چربی و قند خون و خطر آینده دچار شدن به بیماری آلزایمر در سنین بسیار پایینتری از حدی که قبلا تصور میشد، ایجاد میشود.
کارشناسان میگویند یافتههای این بررسی تاکید بیشتری بر نیاز به مقابله هر چه زودتر با بیماری آلزایمر در طول زندگی میکند.این بررسی نشان داد در افراد ۳۵ تا ۵۰ ساله که میزانهای بالای یک نوع چربی خون به نام تریگلیسرید و میزانهای پایین «کلسترول خوب» یا «لیپوپروتئین با تراکم بالا» (HDL) در خون خود دارند، با احتمال بیشتری ممکن است بیماری آلزایمر در سنین بعدی تشخیص داده شود.
به گفته این پژوهشگران، فقط در این گروه سنی (۳۵ تا ۵۰ سال) افزایشی فقط در حد ۱۵ میلیگرم در دسیلیتر در میزان تریگلیسرید با تقریبا ۵ درصد افزایش خطر دچار شدن به بیماری آلزایمر همراهی داشت.این رابطه در گروههای سنی بالاتر دیده نمیشد، شاید به این علت که این افراد معمولا درمان برای بالا بودن چربی خون دریافت میکنند.
همچنین ممکن است بالا بودن تریگلیسرید در ابتدای بزرگسالی آبشاری از حوادث متابولیکی را ایجاد کند که در طول زمان باعث آغاز فرآیندهایی شوند که عامل مستقیم بیماری آلزایمر هستند.بر اساس یافتههای این بررسی، در سنین ۵۱ تا ۶۰ میزان بالاتر قند خون بود که خطر بیماری آلزایمر را افزایش میداد.
در این گروه سنی به ازای هر ۱۵ نمره افزایش در میزان قند خون، خطر بیماری آلزایمر در ادامه زندگی ۱۴.۵ درصد افزایش مییافت.کارشناسان میگویند گرچه بالا بودن چربی خون علت بیماری آلزایمر نیست، اما باعث تسریع روند آسیبزایی این بیماری و زوال تواناییهای شناختی میشود.
تجمع پلاکهای «بتا آمیلوئید» و کلافههای پروتئینی به نام «تاو» (tau) در مغز شاخصهای هشداردهنده بیماری آلزایمر هستند.به گفته کارشناسان، بیماری آلزایمر نیز مانند هر بیماری مزمن دیگر مربوط به افزایش سن دهه پیش از ظاهر شدن بیسروصدا شروع میشود و هدف قرار دادن زودرس آن بهترین شیوه برای حفظ سلامت مطلوب مغز با افزایش سن است.
یافتههای این بررسی که در ژورنال «آلزایمر و زوال عقل» مربوط به انجمن آلزایمر آمریکا منتشر شده است، بر اساس پیگیری افرادی است که در «مطالعه قلب فرامینگهام» شرکت داشتهاند؛ این مطالعه با حمایت دولت آمریکا اکنون وارد هفتاد و چهارمین سال خود شده است.این مطالعه درازمدت این امکان را به پژوهشگران داد تا به نمونه بزرگی از افرادی دسترسی داشته باشند که هر چهار سال یکبار از ۳۵ سالگی به بعد معاینه شده و تا سنین بالا که ممکن است آلزایمر تشخیص داده شود، پیگیری شدهاند.
البته این بررسی اخبار خوبی هم داشت: افراد ۳۵ تا ۵۰ ساله که میتوان با افزایش میزان کلسترول خوب یا HDL خونشان به میزان ۱۵ میلیگرم در دسیلیتر خطر آلزایمر را تا ۱۵.۴ درصد کاهش دهند. همچنین افزایش میزان HDL در سنین ۵۱ تا ۶۰ با کاهش ۱۷.۹ درصد خطر آلزایمر همراهی داشت.لیپوپروتئین با تراکم بالا یا HDL که «کلسترول خوب» نامیده میشود، چربیهای مضر شناور در خون را گردآوری و به کبد منتقل میکند تا از طریق صفرا از بدن دفع شوند.میزانهای بالای HDL در برابر بیماری قلبی و سکته مغزی هم اثر محافظتی دارد و باید دست کم در مردان۴۰ میلیگرم در دسیلیتر و در زنان ۵۰ میلیگرم در دسیلیتر باشد.نتیجه عملی که از یافتههای این بررسی میتوان گرفت این است که افراد در دهه ۳۰ و ۴۰ زندگی هم باید میزانهای چربی و قند خونشان را اندازه بگیرند.