چرا دلار برای سرمایه‌گذاری مناسب نیست؟

گروه اقتصادی: قیمت دلار در بازار آزاد از ابتدای سال تا الان حدود ۵۰۰ تومان کاهش پیدا کرده و به مرز ۵۱ هزار تومان رسیده است. اگر از منظر سرمایه‌گذاری به ماجرا نگاه کنیم، آنهایی که اوایل سال به رشد قیمت دلار خوشبین بودند، ضرر کردند و اوضاع برای سرمایه‌گذاری روی سکه و طلا هم تعریفی نداشته، اما در همین مدت کسانی که سرمایه کلان‌تری داشتند و در شهری مثل تهران سراغ بازار مسکن رفتند، براساس آمار‌های رسمی به سود ۱۵ درصدی رسیدند. حالا اگر بازه زمانی را بزرگتر کنیم، جایگاه متزلزل دلار برای سرمایه‌گذاری بیشتر از این حرف‌ها نمایان می‌شود. از سال ۹۷ به اینطرف که بخشی از مردم برای حفظ ارزش سرمایه‌شان سراغ بازار ارز و طلا و ... رفتند، دلار آمریکا جلو سکه و طلا ۱۸ عیار و مسکن هر سال بازنده بوده و بازدهی کمتری برای سرمایه‌گذاران داشته است. یکسری از کارشناسان در توجیه کارنامه ضعیف دلار از نقش و قدرت بازارساز و مسائلی مثل سرکوب قیمت دلار حرف می‌زنند و گروهی دیگر دنگ‌وفنگ‌های خریدوفروش دلار را در این اتفاق موثر می‌دانند.
بازدهی دلار در سال ۱۴۰۱؛ ۱۰۵ درصد
قیمت دلار پارسال جهش خیره‌کننده‌ای داشت و تحت‌تاثیر وقایعی که احتمالا درجریانش هستید، معادل ۱۰۵ درصد گران شد. دلالان میدان فردوسی اولین روز معاملاتی پارسال قیمت دلار آمریکا را ۲۶ هزار و ۲۳۰ تومان اعلام می‌کردند، اما روز ۲۹ اسفند هر دلار آمریکا ۵۳ هزار و ۸۰۰ تومان ارزش داشت.
دلار آمریکا به این ترتیب سال گذشته را با رشد تقریبا دوبرابری پشت سرگذاشت، اما همین سود ۱۰۵ درصدی که نصیب خریداران دلار شده، درمقایسه با بازدهی طلا و سکه کمتر بوده و با بازدهی مسکن برابری کرده است.
قیمت سکه امامی یا همان تمام‌سکه بهار آزادی طرح جدید درحدفاصل فروردین تا اسفند پارسال ۱۶۸ درصد رشد داشت و از ۱۲ میلیون و ۵۴۹ هزار تومان به ۳۳ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان رسید.
طلا ۱۸ عیار هم که اوایل سال گذشته به ازای هر گرم یک میلیون و ۲۲۹ هزار تومان معامله می‌شد، آخر سال در جایگاه دو میلیون و ۶۴۰ هزار تومان ایستاد که به‌معنی بازدهی ۱۱۴ درصدی است. از یک طرف دیگر آن‌هایی که سرمایه درشت‌تری داشتند و پولشان را به بازار مسکن بردند، چیزی معادل ۱۰۵ درصد سود کردند. چون قیمت مسکن پارسال در تهران براساس آمار‌های رسمی که وجود دارد از متری ۳۴ میلیون و ۲۷۰ هزار تومان به مرز ۷۰ میلیون تومان رسید.
بازدهی دلار در سال ۱۴۰۰؛ ۹ درصد
قیمت دلار، سکه، طلا، مسکن و ... سال ۱۴۰۰ تحت‌تاثیر روی کار آمدن دولت جدید تغییر چشمگیری نداشت و آن سال اساسا سال خوبی برای سرمایه‌گذاری در این مدل بازار‌ها نبود. به‌عنوان مثال آن سال قیمت دلار درعرض ۱۲ ماه از ۲۳ هزار و ۹۶۰ تومان به ۲۶ هزار و ۲۳۰ تومان تغییر کرد که به‌معنی بازدهی کمتر از ۱۰ درصد است. همان سال هم خریداران دلار درمقایسه با سرمایه‌گذاران بازار طلا و سکه و مسکن سود کمتری به جیب زدند.
سکه امامی که روندی مشابه دلار داشته، بازدهی ۱۰ درصدی را تجربه کرده است. اوایل آن سال صراف‌ها هر قطعه سکه امامی را به شکل تکفروشی معادل ۱۱ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان می‌فروختند و در پایان سال این عدد به ۱۲ میلیون و ۵۵۹ هزار تومان رسید. طلا ۱۸ عیار عملکرد بهتری از سکه به‌جا گذاشت و ارزش هر گرم طلا ۱۸ عیار در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۳ درصد ارتقا پیدا کرد. قیمت مسکن هم با رشد ۲۰ درصدی به متری ۳۵ میلیون و ۱۲۰ هزار تومان رسید تا بهترین بازدهی را درمقایسه با دلار و سکه و طلا داشته باشد.
بازدهی دلار در سال ۱۳۹۹؛ ۶۸ درصد
دلار سال ۹۹ را با جهش ۶۸ درصدی پشت‌سر گذاشت. سال پایانی دولت دوازدهم با تکان اساسی بازار‌های مختلف مقارن شد و آن سال ارزش دلار از محدوده ۱۴ هزار تومان به مرز ۲۴ هزار تومان رفت. با این حال سرمایه‌گذارانی که به‌جای دلار سراغ سکه و طلا و مسکن رفتند، راضی‌تر بودند.
مسکن سال ۹۹ بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری بوده و داده‌های رسمی از بانک مرکزی مشخص می‌کند متوسط قیمت خانه‌های تهران در آن برهه با افزایش تقریبا ۱۰۰ درصدی به بیش از متری ۳۰ میلیون رسیده است. این وسط یعنی بین بازدهی ۶۸ درصدی دلار و بازدهی ۱۰۰ درصدی مسکن، قیمت سکه و طلا به‌ترتیب ۷۵ و ۸۳ درصد ارتقا پیدا کرد.
قیمت سکه امامی در آخرین سال دولت دوازدهم از شش میلیون و ۱۴۸ هزار تومان به ۱۱ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان رسید و هر گرم طلا ۱۸ عیار هم به‌جای ۶۱۷ هزار تومان در اولین روز معاملاتی سال، در پایان سال یک میلیون و ۸۳ هزار تومان معامله شد.
بازدهی دلار در سال ۹۸؛ ۱۰ درصد
دلار سال ۹۸ نسبت به سکه، طلا و مسکن از حیث سرمایه‌گذاری بازدهی کمتری داشته است. درحالی که آن سال سکه و طلا به ترتیب ۳۰ و ۴۰ درصد گران شدند و ارزش مسکن ۳۹ درصد بیشتر شد، خریداران دلار آمریکا به سود ۱۰ درصدی رسیدند.
قیمت دلار آن سال و همزمان با اولین خریدوفروش‌های بازار ارز ۱۲ هزار و ۸۹۵ تومان به ثبت رسید، اما در پایان سال همین اسکناس را ۱۴ هزار و ۲۰۰ تومان می‌فروختند.
افزایش قیمت دلار به‌این ترتیب در آن سال حدود هزار و ۳۰۰ تومان محاسبه می‌شد که از منظر سرمایه‌گذاری درمقایسه با سکه و طلا و مسکن عدد چشمگیری محسوب نمی‌شد.
قیمت سکه امامی همان سال از چهار میلیون و ۶۴۵ هزار تومان به شش میلیون و ۵۴ هزار تومان رسید تا آن‌هایی که به رشد قیمت سکه دلخوش بودند، به سود ۳۰ درصدی برسند. بازدهی طلا ۱۸ عیار همان سال تقریبا ۴۰ درصد بوده است. چون قیمت طلا ۱۸ عیار به ازای هر گرم از ۴۲۸ هزار تومان به ۶۰۲ هزار تومان رسید. متوسط قیمت خانه‌های تهران هم همان سال از ۱۱ میلیون و ۲۷۰ هزار تومان به ۱۵ میلیون و ۶۳۰ هزار تومان تبدیل شد تا در نهایت دلار بازنده سال ۹۸ نسبت به سکه و طلا و مسکن لقب بگیرد.
بازدهی دلار در سال ۹۷؛ ۱۶۲ درصد
قیمت دلار سال ۹۷ به‌خاطر وقایع خاص آن برهه افزایش ۱۶۲ درصدی را به ثبت رساند. آن سال اتفاق مهمی مثل خروج آمریکا از برجام را داشتیم که تحت‌تاثیر آن ارزش دلار آمریکا در بازار آزاد ارز ظرف ۱۲ ماه از چهار هزار و ۹۲۰ تومان به ۱۲ هزار و ۸۹۵ تومان رسید. همان سال یا به‌طور دقیق‌تر مهر ماه ۹۷ ارزش دلار برای مقطعی تا مرز ۱۹ هزار تومان هم پیشروی کرد، اما نهایتا جایگاه ۱۲ هزار و ۸۹۵ تومان را در پایان سال انتخاب کرد تا بازدهی سالانه آن ۱۶۲ درصد تخمین زده شود.
دلار آن سال از منظر سرمایه‌گذاری عملکرد بهتری از مسکن داشت. چون میانگین قیمت خانه‌های تهران با رشد تقریبا دو برابری به متری ۱۱ میلیون تومان تبدیل شد. سکه و طلا، اما با وجود بازدهی ۱۶۲ درصدی دلار، وضعیت بهتری داشتند.
قیمت سکه در سال ۹۷ از یک میلیون و ۷۱۴ هزار تومان به چهار میلیون و ۶۷۵ هزار تومان رسید و حدود ۱۷۲ درصد ارتقا پیدا کرد. طلا ۱۸ عیار هم که اوایل آن سال گرمی ۱۶۲ هزار تومان خریدوفروش می‌شد، در پایان سال ۴۲۹ هزار تومان ارزش داشت تا بازدهی سالانه آن ۱۶۴ درصد باشد.
مقایسه بازدهی دلار با سکه و طلا و مسکن در پنج سال گذشته

سال	بازدهی دلار	بازدهی سکه	بازدهی طلا	بازدهی مسکن
1401	105 درصد	168 درصد	114 درصد	105 درصد
1400	9 درصد	13 درصد	10 درصد	20 درصد
1399	68 درصد	83 درصد	75 درصد	97 درصد
1398	10 درصد	30 درصد	40 درصد	39 درصد
1397	162 درصد	172 درصد	164 درصد	100 درصد