تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۲۳ ساعت ۰۸:۱۴
کد مطلب : ۱۸۵۱۸۳
بی‌دقتی‌های تنش‌آفرین
محمد توکلی
از جمله مواردی که همواره مورد انتقاد دستگاه دیپلماسی کشور در دولت‌های مختلف بوده است به این موضوع برمی‌گردد که صاحبان تریبون‌های عمومی و رسانه‌های رسمی توجه کافی را به شرایط حساس فضای دیپلماسی کشور و حساسیت‌های موجود در آن نداشته و با اظهارنظرهایی تنش‌آفرین ناخواسته سبب به وجود آمدن معضلاتی جدید در مسیر فعالیت دیپلماتیک می‌شوند.
برای این مسئله می‌توان مثال‌های متعددی را به یاد آورد؛ از جنجال‌هایی که صداوسیما در حوزه مسائل دیپلماسی ایجاد کرده است تا تیترهای حاشیه‌ساز رسانه‌هایی همچون روزنامه کیهان که در گذشته و حال هزینه‌هایی جدی را به کشور تحمیل کرده است و تا تریبون‌های عمومی همچون نمازهای جمعه. همگی این‌ها اگر رسانه‌هایی خصوصی بودند قطعا حساسیتی بر روی اظهارنظرهایشان نمی‌بود اما هنگامی که یک برنامه‌ساز یا روزنامه‌نگار یا خطیب دیدگاه خود را از رسانه و تریبونی مطرح می‌کند که به دلایل گوناگونی به نوعی به ساختار سیاسی کشور متصل است آن گاه می‌باید دقتی بیشتر در بیان سخنان وجود داشته باشد.
به‌عنوان نمونه‌ای از این بی دقتی‌های تنش‌آفرین که روز گذشته رخ داد می‌توان به اظهارات حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد در خطبه‌های نماز عید قربان توجه کرد. آنجا که امام جمعه موقت تهران خطاب به حاکمان بحرین و عربستان می‌گوید: «آل سعود و آل خلیفه بر سر نیزه نشسته‌اند و آنها محکوم به نابودی و زوال هستند» این چنین اظهارنظری آن هم در نماز بزرگترین اعیاد مسلمانان جهان از طریق تریبون پایتخت جمهوری اسلامی ایران در حالی مطرح می‌شود که اولاً در ایام حج هستیم و هزاران ایرانی برای انجام این فریضه در عربستان هستند.
آن طور که مسئولان بعثه رهبری و همینطور سازمان حج و زیارت می‌گویند نیز میزبانی عربستانی از زائران بیت‌اله الحرام نسبت به سال‌های اخیر بسیار بهتر بوده است؛ حالا چرا در این روزها باید چنین اظهارنظر تنش‌آفرینی از تریبون رسمی نظام سیاسی ایران مطرح شود؟! ثانیاً افزایش تنش‌های موجود در آب‌های خلیج فارس خطرات و تبعاتی جدی را برای همه کشورهای منطقه ایجاد کرده و بحرانی‌تر شدن روابط ایران و عربستان سبب بیش از پیش پیچیده‌تر شدن تنش‌های موجود می‌شود. در این شرایط قاعدتاً دستگاه دیپلماسی هر دو کشور و دیگر طرف‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به دنبال راهی جهت کاهش تنش‌ها هستند. اظهارنظری این چنین درباره زوال حکومت دو کشور منطقه چه نتیجه‌ای جز افزایش تنش‌ها خواهد داشت؟!
کوتاه سخن آن که چنین اظهارنظری آن هم از سوی چهره‌ای که در میان اصولگرایان به اعتدال و احتیاط در کلام شهرت دارد جای بسی تعجب داشت و همین اتفاق بار دیگر ضرورت دقت بیش از پیش تریبون‌داران در اظهارنظرهای خود و توجه به مشورت‌های دستگاه دیپلماسی کشور را نشان داد.
از جمله مواردی که همواره مورد انتقاد دستگاه دیپلماسی کشور در دولت‌های مختلف بوده است به این موضوع برمی‌گردد که صاحبان تریبون‌های عمومی و رسانه‌های رسمی توجه کافی را به شرایط حساس فضای دیپلماسی کشور و حساسیت‌های موجود در آن نداشته و با اظهارنظرهایی تنش‌آفرین ناخواسته سبب به وجود آمدن معضلاتی جدید در مسیر فعالیت دیپلماتیک می‌شوند.
برای این مسئله می‌توان مثال‌های متعددی را به یاد آورد؛ از جنجال‌هایی که صداوسیما در حوزه مسائل دیپلماسی ایجاد کرده است تا تیترهای حاشیه‌ساز رسانه‌هایی همچون روزنامه کیهان که در گذشته و حال هزینه‌هایی جدی را به کشور تحمیل کرده است و تا تریبون‌های عمومی همچون نمازهای جمعه. همگی این‌ها اگر رسانه‌هایی خصوصی بودند قطعا حساسیتی بر روی اظهارنظرهایشان نمی‌بود اما هنگامی که یک برنامه‌ساز یا روزنامه‌نگار یا خطیب دیدگاه خود را از رسانه و تریبونی مطرح می‌کند که به دلایل گوناگونی به نوعی به ساختار سیاسی کشور متصل است آن گاه می‌باید دقتی بیشتر در بیان سخنان وجود داشته باشد.
به‌عنوان نمونه‌ای از این بی دقتی‌های تنش‌آفرین که روز گذشته رخ داد می‌توان به اظهارات حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد در خطبه‌های نماز عید قربان توجه کرد. آنجا که امام جمعه موقت تهران خطاب به حاکمان بحرین و عربستان می‌گوید: «آل سعود و آل خلیفه بر سر نیزه نشسته‌اند و آنها محکوم به نابودی و زوال هستند» این چنین اظهارنظری آن هم در نماز بزرگترین اعیاد مسلمانان جهان از طریق تریبون پایتخت جمهوری اسلامی ایران در حالی مطرح می‌شود که اولاً در ایام حج هستیم و هزاران ایرانی برای انجام این فریضه در عربستان هستند.
آن طور که مسئولان بعثه رهبری و همینطور سازمان حج و زیارت می‌گویند نیز میزبانی عربستانی از زائران بیت‌اله الحرام نسبت به سال‌های اخیر بسیار بهتر بوده است؛ حالا چرا در این روزها باید چنین اظهارنظر تنش‌آفرینی از تریبون رسمی نظام سیاسی ایران مطرح شود؟! ثانیاً افزایش تنش‌های موجود در آب‌های خلیج فارس خطرات و تبعاتی جدی را برای همه کشورهای منطقه ایجاد کرده و بحرانی‌تر شدن روابط ایران و عربستان سبب بیش از پیش پیچیده‌تر شدن تنش‌های موجود می‌شود. در این شرایط قاعدتاً دستگاه دیپلماسی هر دو کشور و دیگر طرف‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به دنبال راهی جهت کاهش تنش‌ها هستند. اظهارنظری این چنین درباره زوال حکومت دو کشور منطقه چه نتیجه‌ای جز افزایش تنش‌ها خواهد داشت؟!
کوتاه سخن آن که چنین اظهارنظری آن هم از سوی چهره‌ای که در میان اصولگرایان به اعتدال و احتیاط در کلام شهرت دارد جای بسی تعجب داشت و همین اتفاق بار دیگر ضرورت دقت بیش از پیش تریبون‌داران در اظهارنظرهای خود و توجه به مشورت‌های دستگاه دیپلماسی کشور را نشان داد.
