به روز شده در ۱۴۰۳/۰۲/۲۱ - ۰۱:۳۸
 
۰
تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۰۶ ساعت ۱۴:۳۷
کد مطلب : ۱۳۹۰۳۵
در سوگ علی اشرف درویشیان

پایان یک عمر تلاش در عرصه نوشتن

علیرضا زرگر *
در آذرماه ١٣٨٦هیأت داوران مهرگان ادب به اتفاق آرا تندیس جایزه مهرگان یک عمر تلاش در عرصه نوشتن را به على اشرف درویشیان نویسنده و پژوهشگر فرهنگ عامه اهدا کرد. دربیانیه هیأت داوران مهرگان ادب آمده است که جایگاه ادبى- اجتماعى و شخصیتى آقاى درویشیان چنان است که مهرگان ادب به این گزینش خود افتخار مى‌کند.بى‌تردید ادبیات ایران یکى از چهره‌هاى شجاع، شریف و خستگى‌ناپذیر خود را از دست داد، انسان بزرگى که هر چند بیمارى سختى در یک دهه اخیر تن او را رنجور و ناتوان کرده بود اما وجودش همواره مایه دلگرمى و امید نویسندگان بود. نخستین کتاب درویشیان مجموعه داستان از این ولایت که در دهه چهل منتشر شد حضور نویسنده‌اى توانا را نوید داد که از غم‌ها و رنج‌هاى انسانى برمى‌آشفت و در مقابل ستم‌ها و کجروى‌ها سکوت نمى‌کرد، درویشیان از سرسخت‌ترین مخالفان سانسور در ایران بود و سخنان او در مراسم اهداى جایزه مهرگان ادب (فرهنگسراى ارسباران-آذرماه 1386) در اوج بیمارى‌اش و در حالیکه به روى صندلى چرخدار نشسته بودهرگز از یاد اهالى فرهنگ نخواهد رفت. بازتاب آرزوهای زلال و انسانی درویشیان را در داستان‌هایش می‌بینیم:
... تکه گچی را که در جیبم پنهان کرده‌ام بیرون می‌آورم. زمین را تقسیم می‌کنم. یک ورزشگاه بزرگ
اینجا. ورزشگاه صدهزارنفری. نه، این کوچک است. دویست هزارنفری بهتراست. برای همه‌ی بچه‌های همشهری‌ام. که دیگر توی کوچه ول نگردند. این هم پارک کودک. سرسره، تاب، چرخ فلک، قطار، قایقرانی. اما با شکم گرسنه که نمی‌شود به پارک و ورزشگاه آمد. پس در این طرف یک کارخانه‌ی بزرگ می‌سازم که پدرهاشان بیکارنباشند. راستی کتابخانه داشت یادم می‌رفت. این هم کتابخانه. کتابخانه‌ای بزرگ... با همه جورکتاب. میلیون‌ها جلد. هرکتابی که دلت بخواهد. ازهر نویسنده‌ای که بخواهی... ازداستان ِآرزوهای کاغذی.
برگزیدگان جایزه مهرگان ادب یک عمر تلاش در عرصه نوشتن از سال ١٣٧٨ تا کنون به این شرح‌اند:
 - احمد محمود؛ سال ١٣٧٩ براى مجموعه آثار با تاکید بر رمان همسایه‌ها
 - سیمین دانشور؛ سال ١٣٨٢ براى مجموعه آثار با تاکید بر رمان سووشون
 - على اشرف درویشیان؛ سال ١٣٨٦ براى مجموعه آثار با تاکید بر رمان سال‌هاى ابرى         
بیانیه هیأت داوران - دوره هشتم - آذرماه 1386
هیأت داوران مهرگان ادب، پس از مطالعات جامع و برگزاری جلسات مکرر اقناعی با بررسی چهره‌های متعدد تاثیرگذار در ادبیات ایران، سرانجام به اتفاق آرا نویسنده ارجمند جناب آقای علی اشرف درویشیان را شایسته دریافت این جایزه دانست. جایگاه ادبی- اجتماعی و شخصیتی آقای درویشیان چنان است که متقابلاً مهرگان ادب به این گزینش خود افتخار می‌کند. این‌ها آرزوست؛ آرزوی انسانی، آرزوی همه کسانی که با قلم و عرصه خلاقه سر و کارداشتند و دارند.
علی اشرف درویشیان ازجمله نویسندگانی است که در آثار خود به بازگویی صریح چنین آرزوهای انسانی پرداخته است.
درویشیان درسال 1320 در کرمانشاه به دنیا آمد. نخستین کتابش مجموعه داستان از این ولایت در سال 1352 منتشر شد. همین اثر خبر از ظهور نویسنده‌ای داد که برای صدای انسان‌های محروم ارزش قائل بود. امروز 34 سال از انتشار آن کتاب نخست می‌گذرد. سال‌هایی که در اصل عمر ادبی درویشیان را شکل می‌دهد؛ عمر ادبی پرباری که حاصلش کتاب‌های آبشوران، فصل نان، همراه آهنگ‌های بابام، سلول 18، رمان چهارجلدی سال‌های ابری، درشتی، افسانه‌ها و متل‌هایکردی، افسانه‌های عامیانه کردی و مجموعه مقالات وکتاب‌هایی برای کودکان ونوجوانان است. مجموعه‌ای که نظر دارد به نیکی‌ها، پاکی‌ها و زیبایی‌ها؛ یعنی همه آن چیزهایی که هر نویسنده و شاعری در جستجوی آن‌ها است.
*دبیر جایزه مهرگان ادب