شکست سینمای فرانسه درگیشه پس از۳۳ سال

گروه فرهنگی:برای نخستین بار در ۳۳ سال اخیر، هیچ فیلم فرانسوی نتوانست در فهرست جدول گیشه نمایش سالانه سینماهای این کشور قرار گیرد.به گزارش  صبا، تحلیل‌گران اقتصادی سینما با ابراز تعجب از این موضوع می‌گویند از سال ۱۹۸۹ تاکنون این اولین بار است که صنعت سینمای فرانسه با چنین وضعیت بغرنجی روبرو می‌شود.

طی سالی که گذشت و به دنبال اعلام فهرست ده فیلم اول جدول سالانه گیشه نمایش سینماهای فرانسه، عموم مردم متوجه این نکته شدند که هیچ محصول داخلی در بین این فهرست وجود ندارد. این در حالی است که تمام ده فیلم این فهرست را محصولات هالیوودی به خود اختصاص داده‌اند.«آواتار: روش آب» جیمز کامرون که از ۱۴ دسامبر در این کشور اروپایی اکران شده، توانسته با جذب نزدیک ۸ میلیون تماشاچی به فروش کلی ۵۴ میلیون دلاری دست پیدا کرده و صدرنشینی جدول گیشه را هم چنان برای خود حفظ کند. فیلم‌های بعدی جدول عبارتند از: تاپ گان: ماوریک، مینیون‌ها: ظهور گرو، دنیای ژوراسیک، بلک پنتر: واکاندا برای همیشه، دکتر استرنج در مولتی ورس جنون، بتمن، ثور: عشق و تندر، اسپایدرمن: راهی به خانه نیست و هیولاهای فانتزی: رازهای دامبلدور.

با وجود این نام‌های بزرگ، وضعیت مالی جدول گیشه نمایش سینماهای فرانسه نتوانسته به دوران خوب قبل از کرونا برگردد و فروش فیلم‌ها در مقایسه با سال ۲۰۱۹، حدود ۳۰ درصد کمتر بوده است. آمارهای منتشره حکایت از این می‌کند که در سال ۲۰۲۲، بیش از ۱۵۲ میلیون بلیط سینما فروخته شد، که در مقایسه با دوران کرونا نشان از رشدی ۶۰ درصدی دارد. طی دو سال حکمرانی کووید ۱۹، بسیاری از سالن‌های نمایش بسته ماندند و بعد از بازگشایی مجدد هم استقبال چندانی از آن صورت نگرفت.

در سال ۲۰۲۱ هم برای حدود پنج ماه، سالن‌های سینماها همچنان بسته بودند و در نیمه دوم سال بود که این سالن‌ها وضعیت طبیعی خود را از سر گرفتند.تحلیل‌گران اقتصادی سینما در فرانسه عقیده دارند جدول گیشه نمایش سینماهای کشور، تحت‌تأثیر عوامل متعدد و متنوعی بوده و هستند. مهم‌ترین آنها البته شیوع کرونا و خانه‌نشین شدن عموم مردم بوده است. این موضوع تاثیر مستقیم و بلاواسطه‌اش را بر روی تاریخ اکران عمومی فیلم‌ها گذاشت و زمان نمایش عمومی آنها چند بار تغییر کرده و جابجا شد. در نیمه اول سال ۲۰۲۲ کمپانی‌های بزرگ هالیوودی هم حاضر به اکران عمومی محصولات‌شان در فرانسه نشدند و سالن‌های نمایش اقدام به نمایش محصولات کم‌هزینه‌تر و معمولی‌تر کردند.

تنها در نیمه دوم سال بود که بلاک‌باسترهای هالیوودی راهی پرده سینماهای این کشور اروپایی شدند. هنرمندان فرانسوی هم که امیدوار به بازگشت تماشاگران به سالن‌های سینماها بودند، اقدام به اکران عمومی محصولات مهم خود کردند. طبق آمارهای موجود، پرفروش‌ترین فیلم فرانسوی در سال ۲۰۲۲ «عروسی‌های بد سریالی ۳» بود که در ردیف دوازدهم جدول سالانه گیشه نشست. حدود دو و نیم میلیون بلیط این فیلم فروخته شد.

سومین قسمت این کمدی خانوادگی که با کمک فن‌آوری‌های دیجیتالی تولید شده، در مقایسه با دو قسمت قبلی آن بسیار پائین‌تر از انتظارات عمل کرد و تحلیل‌گران را شگفت‌زده کرد. قسمت اول در سال ۲۰۱۴ با تعداد ۱۳ میلیون بیننده به اکران عمومی خود خاتمه داد و دومین قسمت آن هم ۷ میلیون تماشاچی داشت. اهل فن پیش‌بینی حداقل ده میلیون بیننده را برای قسمت سوم داشتند.

خط اصلی داستان این کمدی اکشن در رابطه با خانواده ورنوئل است. ورنوئل‌ها خانواده‌ای سطح بالا و ممتاز اما بیگانه‌هراس هستند که دختران‌شان با مردانی از طبقات و قومیت‌های مختلف و متفاوت ازدواج کرده‌اند و این موضوع، چالش‌های فراوانی را رودرروی پدر و مادر خانواده (با بازی کریستین کلاویه و چانتال لابی)  قرار داده است.

اریک مارتی از تحلیل‌گران سینمای فرانسه در رابطه با وضعیت جدید پدید آمده برای فیلم‌های فرانسوی چنین می‌گوید: «ما سال‌هایی را هم داشته‌ایم که فقط دو یا سه فیلم فرانسوی در جدول سالانه جدول گیشه نمایش بوده‌اند و اینطور نبوده که این جدول تحت تسلط کامل تولیدات داخلی باشد. اما سال ۲۰۲۲ از این نظر یک استثناء است. حتی در دورترین تصورات دست‌اندرکاران سینمایی کشور هم کاملا غیرمحتمل بود که در سال ۲۰۲۲ ما شاهد این واقعیت تلخ باشیم که هیچ فیلمی در فهرست ده فیلم اول جدول سالانه حضور ندارد.

اگر بقیه ژانرها را کنار بگذاریم، دید عمومی این بود که کمدی‌ها با فروش‌های بالای خود نقش مهمی در جدول گیشه نمایش بازی کنند. به‌جز عروسی‌های بد سریالی ۳ ما کمدی‌های درخشان دیگری هم چون «مارگرلویی ابرقهرمان» و «پرزیدنت دوکوبا» را داشتیم که باور عمومی موفقیت کلان آنها بود. اما در کمال حیرت دیدیم که هیچ یک از اینها نتوانستند هیجانی در دل جدول گیشه به پا کنند.»

مارتی هم چنین به این نکته اشاره می‌کند که عدم تازگی و کهنگی داستان‌های فیلم‌ها، از جمله دلایل شکست تجاری‌شان بوده و اضافه می‌کند: «به نظر می‌رسد که تماشاگران از تماشای فیلم‌هایی که از همان فرمول‌های همیشگی و کلیشه‌ای استفاده می‌کنند، خسته و گریزان شده‌اند. بعد از کرونا، آنها خواهان دیدن چیزهایی ارژینال‌تر و اصیل‌تر با داستان‌هایی متفاوت و بدیع هستند. در این رابطه باید به اکشن پررمزوراز و دلهره‌آور «نوامبر» سدریک جیمنز با بازی ژان دوجاردین اشاره کنم که داستانش اختصاص به یک موضوع تروریستی داشت و پاریس را بعد از حمله تروریستی سال ۲۰۱۵ به تصویر کشید.» درام پرتنش موردنظر مارتی توانست با هزینه پائین خود، نزدیک دو و نیم میلیون بیننده را به داخل سالن‌های تاریک بکشاند و لقب دومین محصول موفق سینمای فرانسه در سال ۲۰۲۲ را بگیرد.

سومین فیلم پرفروش فرانسوی درام روانکاوانه و زندگی‌نامه‌ای «سیمون: زن قرن» است که به بازگویی داستان زندگی خانم سیمون ویل از بازماندگان دوران جنگ جهانی دوم است که توانست با تلاش فراوان به مقام وزیر بهداشت فرانسه در دهه پنجاه میلادی برسد. به باور گروه زیادی از تحلیل گران سینمایی، یکی از دلایل عدم موفقیت بالای فیلم‌های فرانسوی در گیشه نمایش اکران عمومی‌شان در تعداد زیادی سالن نمایش بوده است.

یکی از آنها می‌گوید: «توزیع‌کنندگان فرانسوی بسیاری از تولیدات خود را همزمان در ۳۰۰ سالن سینما اکران کردند و شاهد آن بودند که نیمی از صندلی‌های این سینماها خالی و بدون تماشاگر بود. چنین وضعیتی حتما به ضرر فیلم‌هاست و مانع از تبلیغات شفاهی خوب برای آنها می‌شود. زمانی که یک تماشاچی می‌گوید فیلم را در سالنی تماشا کرده که نیمی از صندلی‌هایش خالی بوده، این یک ضد تبلیغ برای فیلم است و باعث پس زدن بیننده می‌شود. این در حالی است که توزیع‌کنندگان آمریکایی خیلی بهتر از فرانسوی‌ها در کشورمان عمل کردند. برای مثال، درام ترسناک کم‌خرج «لبخند» در کمتر از ۲۰۰ سالن سینما به روی پرده رفت و اکثر سانس‌های آن با بیش از دو سوم تماشاچی برگزار شد. لبخند با چنین استراتژی خوبی توانست نزدیک دو و نیم بلیط به فروش برساند.»

اهل فن با وجود عدم موفقیت بالای سینمای فرانسه در سال ۲۰۲۲، بر این عقیده هستند که در نیمه اول سال جدید میلادی وضعیت تولیدات بومی در جدول گیشه بهتر و بهتر خواهد شد. آنها با اشاره به سه فیلم مهم «آستریکس و اوبلیکس: سلطنت میانی»، «پدر و سرباز» با بازی عمر سای و «سه تفنگدار: آرتاگنان» جدید شرکت سینمایی پاته، از این خوش‌بینی صحبت می‌کنند.