گروه بین الملل: پس از هفتهها رقابت تنگاتنگ میان دو نامزد پست نخستوزیری بریتانیا، بالاخره لیز تراس این رقابت را برد. او هوادار سرسخت برگزیت و کاهش مالیات است و میان مردان مسن و ثروتمند حزب محبوبیت دارد.
با کنارهگیری جنجالی و به زعم خیلیها دیرهنگام بوریس جانسون از ریاست حزب محافظهکار بریتانیا و تبعا نخستوزیری این کشور، حالا لیز تراس این سمت را بر عهده خواهد گرفت. اعضای حزب محافظهکار با ۸۱ هزار رأی به ریاست خانم تراس بر این حزب رأی دادند. بدین ترتیب لیز تراس که تا کنون وزیر امور خارجه بریتانیا بود از فردا رسما وارد ساختمان نخستوزیری در داونینگ استریت میشود. رقیب لیز تراس ۴۷ ساله در این رقابت، ریشی سوناک ۴۲ ساله، وزیر سابق دارایی بریتانیا بود که توانست ۶۰ هزار رأی به دست آورد.الیزابت دوم، ملکه بریتانیا روز سهشنبه در کاخ بلمورال در اسکاتلند، خانم تراس را رسما به عنوان نخستوزیر اعلام میکند. بدین ترتیب تراس سومین زنی خواهد بود که اداره امور کشور در بریتانیا را بر عهده میگیرد، پس از مارگارت تاچر و ترزا می.
سهشنبه آخرین روزی است که بوریس جانسون به عنوان نخست وزیر در انظار عمومی ظاهر میشود، پیش از آنکه ملکه الیزابت رسما او را از این سمت برکنار کند. بوریس جانسون ۵۸ ساله پس از چندین رسوایی تحت فشار کابینه دولت و فراکسیون حزب محافظهکار در مجلس، مجبور به کنارهگیری شد. ماجرای موسوم به "پارتی گیت" در تعطیلات اجباری و همهگیری کرونا پیش از همه موقعیت او را به خطر انداخت. این اما آخرین رسوایی جانسون نبود و ماجراهای دیگری نیز پس از آن باعث شد تا او بالاخره از سمتش به عنوان رهبر حزب محافظهکار کنارهگیری کند.با این حال بازگشت دوباره او به قدرت غیرمحتمل نیست. این سیاستمدار که فعلا یک نماینده ساده مجلس باقی خواهد ماند، در حزب محافظهکار همچنان از پایگاهی قوی برخوردار است.
حدود ۱۷۵ هزار عضو حزب محافظهکار میتوانستند در هفتههای گذشته رأی خود را از طریق پست یا آنلاین برای رهبری این حزب و به تبع آن نخست وزیری بریتانیا ارائه دهند. دو نامزد اصلی یعنی لیز تراس و ریشی سوناک پیشتر از طریق چندین دور رأیگیری میان نمایندگان حزب محافظهکار در پارلمان بریتانیا برای نامزدی این پست انتخاب شده بودند. تراس متعلق به جناح راست حزب محافظهکار و یکی از مخالفان سرسخت برگزیت بود که البته حالا مدتی است نظرش عوض شده و بر "مزایای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا" تاکید میکند. دلیل پیروزی این سیاستمدار در رقابت با رقیبش بیش از هرچیز این بود که اعلام کرده علیرغم تورم شدید قصد دارد مالیاتها را فورا کاهش دهد.
علاوه بر این او در میان حزبی که بدنهاش اکثرا مردان مسن و ثروتمند هستند با اظهاراتش در مقابله با اتحادیه اروپا، سیاستهای پناهجو پذیری، چپها، فعالان محیط زیست و اقلیتهای اجتماعی توانست پایگاه خوبی به دست آورد.بزرگترین چالش پیش روی نخست وزیر جدید بریتانیا، بحران انرژی و بالا رفتن سرسامآور قیمت حاملهای انرژی است. انتظار میرود که لیز تراس در روزهای آینده برنامهاش برای مقابله با افزایش شدید قیمت برق و گاز را اعلام کند. با این حال، این پرسش وجود دارد که آیا او می تواند حزب محافظه کار را پس از یک دوره رقابتها و چالشهای سخت درون حزبی دوباره متحد کند، به خصوص که سوناک طرفداران بیشتری در گروه پارلمانی این حزب دارد. در عرصه سیاست خارجی نیز این نگرانی وجود دارد که تراس مناقشه با اتحادیه اروپا بر سر قوانین برگزیت در مورد ایرلند شمالی را تشدید کند.
نخست وزیر جدید وارث اقتصادی خواهد بود که تورم آن به بالاترین حد خود در ۴۰ سال گذشته رسیده است. بخشهای صنعتی به طور فزاینده ای خوش بین هستند که نخست وزیر جدید از طرحهایی حمایت کند که جلوی افزایش حداکثر قیمت گاز و برق را که هر سه ماه یک بار تعیین می شود، بگیرد. تراس در سخنانی کوتاه پس از اعلام نامش از بوریس جانسون به خاطر ایستادگی در مقابل ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه ، خروج از اتحادیه اروپا (برگزیت) و شکست جرمی کوربین، رهبر سابق حزب کارگر و اجرای برنامه واکسیناسیون کرونا تشکر کرد.
مری الیزابت تراس در سال ۱۹۷۵ در آکسفورد به دنیا آمد. او، پدرش را استاد ریاضیات و مادرش را یک پرستار و «چپگرا» توصیف کرده است.
مادرش وقتی دختر جوانی بود، در اعتراضات «کارزار خلع سلاح هستهای» شرکت کرد، سازمانی که شدیدا با تصمیم دولت تاچر برای اجازه نصب کلاهکهای هستهای ایالات متحده آمریکا در پایگاه نیروی هوایی سلطنتی «گرینهام کامن»در غرب لندن مخالف بود. تراس اما در سن هفت سالگی، نقش مارگارت تاچر، نخستوزیر پیشین، را در انتخابات نمایشی مدرسه بازی کرد. هرچند برخلاف خانم تاچر که در سال ۱۹۸۳ اکثریت زیادی را همراه خود کرد، تراس نتوانست چنین موفقیتی دست یابد. تراس به یاد میآورد: «از فرصت استفاده کردم و در تجمعات سخنرانی صمیمانهای کردم اما هیچ رایی نیاوردم. حتی خودم به خود هم رای ندادم.» حالا سی و نه سال از آن موضوع گذشته و خانم تراس از فرصت استفاده کرده تا واقعا با پیروی از تاچر که بهعنوان بانوی آهنین بریتانیا شهرت دارد، رهبر حزب محافظهکار و نخستوزیر شود.
تراس در کابینه بوریس جانسون، وزیر خارجه و باسابقهترین عضو دولت بود.او در هشت سال گذشته وزیر کشاورزی، وزیر دادگستری، قائممقام وزیر دارایی و وزیر تجارت بینالمللی بوده است. تراس، که پیش از همهپرسی سال ۲۰۱۶ طرفدار ماندن در اتحادیه اروپا بود، پس از رفراندوم به یکی از سرسختترین حامیان خروج از این بلوک تجاری تبدیل شد و در ماههای اخیر لایحهای را به مجلس برده که به دولت اجازه میدهد بخشهایی از توافق خروج از اتحادیه اروپا را نقض کند. مواضع راستگرایانهاش او را به یکی از شخصیتهای محبوب بدنه حزب محافظهکار تبدیل کرده است. ولی گاهگداری حرفها و سخنرانیهایش (از جمله صحبتهایش درباره واردات پنیر در کنفرانس سالانه حزب در سال ۲۰۱۴) دستمایه طنز شده است.لیز تراس که در چهار دور اول رأیگیری پس از ریشی سوناک و پنی موردانت در مقام سوم قرار داشت، در پنجمین دور از موردنت پیشی گرفت و رقیب سوناک در رأیگیری نهایی از کل اعضای حزب شد.