مروری بر آنچه بر آیفون گذشت

گروه اقتصادی: این روزها ماجرای ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ خبرساز شده است؛ اما ماجرای ممنوعیت واردات آیفون سر درازی دارد.
به گزارش ایسنا، ممنوعیت موبایل‌های لوکس و مشخصا آیفون تاکنون چندین بار، به ویژه در مجلس شورای اسلامی مطرح شده است؛ تا جایی که حتی اعضای کمیسیون اصل ۹۰ مجلس اوایل اردیبهشت وعده دادند که تا نیمه اول سال ۱۴۰۱ واردات آیفون ممنوع شود. در آن مقطع علی خضریان در توضیح علت این تصمیم گفته بود که "در شرایطی که درگیر جنگ اقتصادی و کمبود منابع ارزی هستیم و برای تامین ارز مورد نیاز کالاهای اساسی و دارو دچار مشکلاتی هستیم، منطقی نیست که ما برای واردات کالاها و ازجمله گوشی‌های لوکس ارز نیمایی مصرف کنیم".
پیش از اظهارات نمایندگان مجلس نیز گمرک ایران گزارشی از واردات گوشی موبایل در سال ۱۴۰۰ منتشر کرده بود که نشان می‌داد ۱۷.۷ میلیون دستگاه گوشی به ارزش ۴.۲ میلیارد دلار وارد ایران شده که از این میزان، حدود یک‌سوم ارزش آن برای گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار و دوسوم دیگر برای کمتر از این رقم بود.
البته گفتنی است که نسبت واردات موبایل‌های بالای ۶۰۰ دلار در سال ۱۴۰۰، معادل ۲.۵ درصد کل واردات کشور بوده است.
اواخر اردیبهشت ماه هم برای مدتی ثبت سفارش برند آیفون متوقف شد، اما در نهایت این مشکل برطرف شد و مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صمت گفت که به طور کلی پیرو به‌روزرسانی برخی گروه‌های کالایی و برخی اولویت بندی‌ها برای تامین کالاهای اساسی، به طور مقطعی برخی اختلالات پیش می‌آید که امری طبیعی است.
به نظر می‌رسد ماجرا برای آیفون ۱۴ متفاوت است؛ تقریبا از ابتدای پاییز رجیستر شدن یا نشدن این برند در هاله‌ای از ابهام قرار داشت. اما در نهایت مسئولان ابتدا به صراحت اعلام کرده‌اند که واردات تجاری این موبایل ممنوع است و اخیرا هم واردات آیفون ۱۴ و مدل‌های بعد از آن از رویه مسافری ممنوع شد.
چند ابهام
گزارش‌های میدانی از بازار موبایل حاکی از این است که در پی این تصمیم، قیمت آیفون ۱۳ به دلیل داشتن رجیستری و گارانتی از آیفون ۱۴ قاچاق گران‌تر شده و عده‌ای هم ترجیح می‌دهند با پول کمتر از آخرین تکنولوژی موجود استفاده کنند و در کنار آن با استفاده از یک موبایل ارزان قیمت سیم کارت خود را فعال کنند و با جدیدترین مدل آیفون به اینترنت یک موبایل ارزان متصل شوند و کارهای خود را پیش ببرند.
اما این موضوع ابهاماتی هم دارد. از جمله اینکه هنوز مشخص نیست آیا تصمیم ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ و مدل‌های بعد از آن دائمی است یا خیر. همچنین تکلیف کسانی که پیش از خبر قطعی ممنوعیت واردات از رویه مسافری آیفون ۱۴ به همراه خود و برای مصرف شخصی آورده‌اند، چه می‌شود.
از طرف دیگر ابهاماتی هم از سوی برخی مسئولان مطرح شده است. برای مثال عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اخیرا گفته که باید مجموعه‌های اجرایی به این موضوع پاسخ دهند که چه تفاوتی بین واردات تلفن همراه سامسونگ وجود دارد که جلوی واردات گوشی مدل آیفون ۱۴ به بعد را گرفته‌اند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز گفته که موبایل وسیله زندگی مردم است، هرگونه محدودیت ممکن است مشکلاتی برای مردم ایجاد کند. پس حداقل باید اطلاع‌رسانی شود. در این حوزه عدم شفافیت وجود دارد. او همچنین از وزارت صمت خواست که این موضوع را روشن کنند.
با این وجود در این مدت وزارت صمت توضیحاتی در رابطه با دلایل و ابهامات پیرامون واردات آیفون ۱۴ ارائه نداده است.