گروه بین الملل: در هفتههای اخیر، روسیه رجزخوانیهای هستهای خود را تشدید کرده و تهدیدات بیشتری را علیه غرب مطرح کرده است. تشدید این تهدیدها در واکنش به گفتگوها در مورد اعزام احتمالی نیرو به اوکراین و حمایت بیش از پیش از حق کییف برای استفاده از تسلیحات ارائه شده توسط غرب علیه اهدافی در داخل روسیه صورت میگیرد.
به تازگی ولادیمیر پوتین، به امکان تامین و ارسال تسلیحات به کشورهای ثالث در فاصله نزدیک به اهداف غربی اشاره کرد و به دنبال آن لاف تواناییهای هستهای کشورش را زده است.
اگرچه روسیه از آغاز حمله کرملین به اوکراین، غرب را تهدید به تشدید تنش کرده است، کارشناسان میگویند که اخیراً تنشها افزایش یافته و مسکو احتمالاً به رویارویی آشکار با غرب نزدیک میشود.
احتمال تشدید تنش در رویارویی با غرب به موضوع برجستهتری در سخنان مقامات ارشد روسیه تبدیل شده است.
در ۱۱ ژوئن، سرگی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، که بر مسائل مربوط به دیپلماسی هستهای کشور نظارت میکند، احتمال تغییر دکترین هستهای روسیه را در مواجهه با «تشدید اقدامات» غرب مطرح کرد.اظهارات ریابکوف اندکی پس از تهدیدهای ولادیمیر پوتین علیه غرب بود که در مجمع بینالمللی اقتصادی سن پترزبورگ بیان شد.
در طول جلسه عمومی در ۷ ژوئن، سرگی کاراگانوف گرداننده جلسه که کارشناس علوم سیاسی جنگطلبی است که به دفاع از حمله هستهای پیشگیرانه علیه اهداف غربی شهرت دارد، بارها از پوتین درباره احتمال استفاده از سلاحهای هستهای در درگیری با اوکراین سؤال کرد.پوتین پاسخ داد که روسیه برای تضمین پیروزی بر اوکراین به سلاحهای هستهای نیاز ندارد، اما اذعان کرد که این سلاحها میتوانند «در موارد استثنایی در صورت تهدید حاکمیت و تمامیت ارضی کشور» مورد استفاده قرار گیرند.
اظهارات هستهای پوتین به دنبال تهدیدهای او مبنی بر استفاده از تسلیحات دوربرد روسیه علیه اهداف «حساس» غربی بیان شد که پس از گزارشهایی بود مبنی بر اینکه متحدان ناتو در حال بررسی اجازه دادن به اوکراین برای استفاده از تسلیحاتشان برای حمله به عمق روسیه هستند.
این پیامهای هستهای همچنین همزمان با رزمایشهای تاکتیکی جاری نیروهای هستهای روسیه بود که پوتین در اوایل ماه مه برنامه آنها را اعلام کرده بود.
تبلیغاتچیان روسی نیز تهدیدات خود را علیه غرب شدت بخشیدهاند.در اواخر آوریل، دیمیتری کیسلیوف، مجری مشهور کانال دولتی «روسیه ۱»، احتمال استفاده از سلاحهای هستهای علیه غرب را در صورت ورود نیروهای ناتو به اوکراین مطرح کرد.در همین حال، ولادیمیر سولویوف، مجری برنامههای گفتگوی تلویزیونی، «افزودن به پلکان تشدید» را پیشنهاد کرد که میتواند به نابودی غرب منجر شود.
مهمانان برنامههای گفتگوی سیاسی در تلویزیون دولتی روسیه نیز خواستار استفاده از سلاح هستهای شدهاند. به عنوان مثال، آندری گورولیوف، نماینده پارلمان روسیه، انجام یک حمله اتمی به هلند، دروازه کلیدی تأمین مقادیر زیادی از نیازهای هیدروکربن اروپا، با هدف به زانو در آوردن این قاره را پیشنهاد کرد.میخائیل کوالچوک، متحد نزدیک پوتین و رئیس موسسه انرژی هستهای کورچاتوف نیز تهدیدات هستهای دیگری را مطرح کرد و در مصاحبهای اعلام کرد که روسیه به تنهایی توانایی «تبدیل ایالات متحده به تلی از خاکستر رادیواکتیو» را دارد.
علاوه بر این، دیمیتری سوسلوف، تحلیلگر سیاسی و مجری تلویزیون، از مقامات روسیه خواست تا به انجام یک انفجار هستهای نمایشی به عنوان ابزاری برای مهار تشدید درگیری در اوکراین فکر کنند.او در مقالهای در روز ۲۹ آوریل نوشت: «اثر سیاسی-روانی قارچ هستهای که به طور زنده در تمام شبکههای تلویزیونی دنیا پخش میشود، چه بسا سیاستمداران غرب را برگرداند به همان چیزی که مانع از جنگهای بین قدرتهای جهانی پس از سال ۱۹۴۵ شد و حالا دیگر عمدتاً آن را از دست دادهاند – یعنی ترس از جنگ هستهای.»
تحلیلگران ارشد دفاعی میگویند که درگیری هستهای قریب الوقوع نیست، اما آنها نگرانی واقعی و جدی مسکو در مورد ابتکارات و برنامههای جدید غرب برای حمایت از اوکراین را تأیید میکنند.
والری شیریاف، تحلیلگر دفاعی هشدار داده است که انتقال تعداد بیشتری از موشکهای غربی به اوکراین، همراه با رفع هرگونه محدودیت در استفاده از آنها، میتواند «دهها مورد از تأسیسات راهبردی نظامی و صنعتی» در مناطق بلگورود، بریانسک، کورسک و روستوف روسیه را به خطر بیندازد.او همچنین گفت که روسیه میتواند با هدف قرار دادن پلها و تأسیسات ارتباطی اوکراین و همچنین با حمله به اهدافی در خاورمیانه برای تضعیف منافع ناتو، مقابله به مثل کند.واسیلی کاشین، تحلیلگر نظامی طرفدار کرملین، گفت که فناوری مدرن به کشورهای ناتو این امکان را میدهد که حملات اوکراین را برای «کشتن سربازان روسی» هدایت کنند، بنابراین حذف هرگونه محدودیت در استفاده اوکراین از تسلیحات دوربرد، حملات روسیه به تأسیسات ناتو را «اجتنابناپذیر» میکند.
او پیشنهاد کرد که حملات روسیه به هواپیماهای شناسایی غربی بر فراز دریای سیاه یا علیه ماهوارههای غربی میتواند پاسخی بالقوه باشد اگر متحدان ناتو محدودیتهای استفاده اوکراین از تسلیحات آنها را لغو کنند.در مورد گزینه نهایی تشدید – استفاده روسیه از سلاحهای هستهای تاکتیکی علیه اوکراین یا کشورهای غربی - شیریاف در اثربخشی چنین اقدامی تردید داشت.
شیریاف در ستون خود برای روزنامه مستقل نووایا گازتا ادعا کرد که خط مقدم جنگ روسیه و اوکراین آنقدر وسیع است که یک یا حتی چندین حمله هستهای موضعی به پیروزی مسکو در جنگ کمک نمیکند.در عین حال، کرملین دوبرابر کردن آمادگیهای هستهای خود را راهی برای بازدارندگی در برابر غرب میداند که از دیدگاه مسکو، همواره تهدیدهای روسیه برای تشدید جنگ را نادیده گرفته است.
شیریاف هشدار میدهد «امروز، جهان روی پله اول نردبان تشدید تهدید هستهای قرار دارد. بله، این شرایط با وضعیت بحران موشکی کوبا فاصله زیادی دارد، اما مهم است که به یاد داشته باشیم که [نیکیتا] خروشچف و [جان اف] کندی این خرد را داشتند که از این نردبان اهریمنی پایین بیایند.»